Vliegschaamte. De halve wereld schijnt er de afgelopen jaren last van gekregen te hebben. Mocht dat nog niet het geval zijn, dan zorgt een klein, maar fanatiek aantal mensen ervoor dat je het alsnog krijgt. In elk geval doen ze daar hun uiterste best voor. Door er iets van te vinden dat jij nog zonder schaamte vliegt en die mening, al dan niet voorzien van passende argumenten, met jou en de rest van de wereld te delen. Dat mag. Alleen laat ik me niet zomaar bekeren. Zoals ik op mijn zevende besloot niet meer mee te gaan naar de kerk, ook al was er voor me beslist dat ik gedoopt zou worden en mijn Communie moest doen. Ik heb mijn eigen ideeën. Over geloof, verantwoord reizen en een heleboel andere dingen. Die ideeën stel ik slechts zelden achteraf bij, omdat ze goed doordacht en altijd vanuit mijn hart ontstaan zijn.
Geen vliegschaamte, wel een bewuste reiziger
Dat ik geen vliegschaamte heb, betekent niet dat ik me niet interesseer voor de gevolgen van vliegen. En al helemaal niet dat ik niet verantwoord reis. Ik reis heel bewust. Niet pas de laatste vijf tot tien jaar, sinds het overtoerisme zorgt voor negatieve effecten en sinds verantwoord reizen steeds hipper wordt. Ik doe dit altijd al. Omdat het past bij wat ik belangrijk vind tijdens het reizen. Zo kies ik meestal bestemmingen buiten het gebaande pad, omdat die ons meer aantrekken. Bovendien reizen wij langzaam en nemen we niet graag een binnenlandse vlucht. We ervaren graag het land écht, in plaats van slechts van highlight naar hotspot te rennen. We bezoeken geregeld met de lokale boemelbus een tempel of markt, die niet in de reisgidsen staat. Daarbij laten we ons leiden door de tips van de mensen die we ontmoeten. Mensen die op de bestemming wonen vooral, minder door andere reizigers. Dat is niet moeilijk, als je toch al in een homestay, kleinschalig guesthouse of lokaal appartement slaapt.
We verblijven graag in een homestay, lokaal en met massa’s tips
Geen korte vluchten
Om op bepaalde bestemmingen te komen vlieg ik. Vliegen wij. Met vier man inmiddels, want de kinderen gaan ook mee. Ik ben me ervan bewust dat dit elke keer weer schadelijke uitstoot tot gevolg heeft. Zouden we niet vliegen, dan zijn veel bestemmingen simpelweg onbereikbaar voor ons. Als we de keus hebben, ga ik voor ander vervoer. Daar waar dat past qua tijd en bestemming pak ik het liefst de auto, de trein of de bus. Geweldig dat treinen op verschillende trajecten vluchten kunnen vervangen en dat bepaalde nachttreinen terugkomen in Europa. Dat bijna veertig procent van de vluchten vanaf Schiphol korter is dan 800 kilometer, gaat er bij mij ook maar moeilijk in. Qua tijd ben je beneden die afstand korter, of hooguit even lang, onderweg met auto of trein.
Je CO-2 uitstoot per vlucht is lastig te meten. Het voelt ook een beetje als dweilen met de kraan open. Vliegen vermijden daar waar dat kan is altijd beter! Zelf steun ik verschillende projecten in ontwikkelingslanden, ongeacht of ik wel of niet vlieg. Ook al lang voordat het woord vliegschaamte was uitgevonden trouwens.
Van deur tot deur naar Leipzig in minder dan zes uur, dat hadden we met het vliegtuig niet gered
Ander vervoer is niet altijd een optie
Waar dat kan, kiezen we liever voor ander vervoer. Niet elke bestemming leent zich daar echter voor. De Kaapverdische eilanden zijn nou eenmaal alleen per vliegtuig te bereiken. Of met de boot, als je erg avontuurlijk ingesteld bent en zeeën van tijd hebt. Ook een reis naar Namibië of Sri Lanka is niet haalbaar met ander vervoer. Als je gebonden bent aan de schoolvakanties en / of een maximum aantal vakantiedagen per jaar tenminste. Tijdens onze wereldreis van bijna achttien maanden hebben we amper gevlogen. Heel bewust, omdat we veel wilden zien, het land maximaal wilden ervaren, met alle veranderingen die daarbij horen. Geweldig, als je die optie hebt! Op dit moment reizen we, zoals de meeste ouders, in de schoolvakanties. Die zijn één tot zes weken lang.
Afwisseling in reizen
Natuurlijk kunnen we ervoor kiezen om die weken dichterbij huis door te brengen en niet te vliegen. Dat doen we dan ook geregeld. Zo hebben we een geweldige rondreis door Roemenië gemaakt, met onze eigen auto. Ook zijn we verschillende keren met de auto naar de Balkan gereden voor een rondreis. Heerlijk vinden we dat. Toch ontdekken we ook graag andere werelddelen. We genieten van de culturen en natuur die we in Europa niet kennen. Ook gaan we weleens een week naar een plek waar de zon wél schijnt, als het hier koud, nat en donker is. Net zoals jij misschien graag nieuwe kleding koopt, elke maand een keer uit eten gaat, of dagelijks vijftig kilometer met de auto rijdt, omdat het je niet gelukt is werk op fietsafstand te vinden. Helemaal prima. Ieder kiest, bewust of zonder erover na te denken, wat het beste past.
Santo Antao in Kaapverdië is alleen bereikbaar door een combi van vliegen en boot
Kies met je hart. Je eigen.
Wát je ook kiest, kies ervoor omdat je hart dit zegt. Niet omdat een ander iets vindt. En voel je vooral niet verplicht om je te verantwoorden. Nederlanders vinden overal iets van. Dat is okee, maar of die mening altijd ongevraagd geventileerd moet worden, is de vraag. Zo heb ik al verschillende keren van collega’s en bekenden uit de reisbranche verklaringen voorbij zien komen dat ze dan wel vliegen, maar geen kinderen hebben. En geen of weinig vlees eten. Het voelt een beetje als zeggen dat je dan wel rookt, maar niet overmatig drinkt. Waarom is het nodig dat mensen zichzelf op deze manier verantwoorden? Om te voorkomen dat je aan de schandpaal gebonden wordt?!
Ja ik vlieg. Zonder schaamte.
Ik vlieg én ik heb kinderen. Daarnaast heb ik al zo lang ik een eigen huis heb een energierekening van tweederde of minder dan gemiddeld. Ik koop vaak tweedehands kleding voor de kinderen en mezelf, breng vier vuilniszakken per jaar naar de ondergrondse container, omdat ik de rest keurig gescheiden aanbied daar waar het hoort. Chapeau voor mij! Maar dit zijn geen argumenten waarom ik mijn vliegen goed zou praten. Ik vlieg. Met ons hele gezin. Waarschijnlijk een stuk minder dan menig zakenman in z’n eentje. Maar wat heb ik met die zakenman van doen? Hij maakt zijn keuze, ik de mijne. En ik ben de enige die ik ’s ochtends in de spiegel hoef aan te kijken. Dat doe ik echt niet met een scheef oog, omdat iemand anders iets vindt van mijn vlieggedrag.
Voel je vrij op dit artikel te reageren. Alles wat ik te zeggen had over vliegschaamte heb ik hierboven gedaan. Daarom zal ik zelf niet meer reageren.
