De ongekend gastvrije Balkan – waarom wij fan zijn

Midden tussen het groen en volledig omsloten door een ongerept berglandschap ligt een roze-rood huisje van twee verdiepingen op ons te wachten in het blakende zonlicht. De 63-jarige weduwe die er woont staat ons in haar weelderige tuin vol bloemen, druivenranken, vijgen en heel veel zelfgekweekte groenten op te wachten. Haar eigen verdieping is sober ingericht en ook ons appartement op de eerste verdieping heeft geen luxe, op de airco na. Toch ontbreekt het aan niets en zeker de ongekende gastvrijheid van de Balkan is in deze accommodatie in overvloed aanwezig.

De gastvrijheid van Rajka, bij het Skadar meer in Montenegro

Tijdens onze rondreis door Montenegro komen we aan bij onze accommodatie in Limljani, bij het Skadar meer. Zodra we de auto uit zijn worden we in de schaduw uitgenodigd op het terras. Of we limonade lusten. Bij ruim dertig graden zeggen we daar geen nee tegen. Rajka heeft de limonade zelf gemaakt, van citroen, munt en water en is misschien wel de lekkerste die we ooit geproefd hebben. Er wordt ons meteen met handen en voeten duidelijk gemaakt dat we geen groenten en fruit hoeven kopen zo lang we hier logeren. We mogen alles uit de tuin plukken en gebruiken.

Gastvrijheid van Rajka bij onze accommodatie in Virpazar, Montenegro

Rajka geeft de volgende ochtend direct het goede voorbeeld en plukt wel een kilo tomaten van de struiken, voor ons. Uit haar keuken komen heerlijke geuren, van een soort zelf gebakken oliebollen, ook voor ons. Een bordje kaas en honing staan ernaast op het dienblad. Opnieuw weet ik waarom ik zo van de Balkan houd: hier vind je de meest gastvrije mensen van Europa. Ons appartement mag dan niet aan de Westerse standaarden qua luxe voldoen. Alles wat we nodig hebben is er en de was wordt zelfs nog voor ons gedaan door Rajka. En als we één van de dagen dat we bij haar verblijven vrij laat terug komen van sightseeing, heeft ze zelfs voor ons gekookt! Van alle verse producten uit haar tuin, inclusief een fles van haar zelfgemaakte wijn.

Gastvrije Sladja en mama, in Servië

In het hart van de Balkan, slapen we een aantal nachten aan de Donau, in Servië. Na een steile klim over een smal weggetje komen we bij het huis op de heuvel naast de rivier. Sladja staat ons al op te wachten in de tuin van haar mama. Beide dames spreken amper Engels, maar toch worden we welkom geheten alsof we oude vrienden zijn. Onmiddellijk wordt een kan ijskoud water uit de koelkast gehaald. We zullen wel dorst hebben, na onze reis door zomers warm Servië. Ondertussen wordt ons duidelijk gemaakt dat we zoveel kweeperen uit de tuin kunnen plukken als we zelf willen. We krijgen bovendien een spoedcursus welke de lekkerste zijn!

De gastvrije Sladja en mama in Servië

Grapjes maken blijkt ook prima mogelijk zonder dat je elkaars taal spreekt en mama kan het al gauw goed vinden met onze meiden. Ze zijn net als haar eigen kleinkinderen, maakt ze duidelijk. Die lusten heel graag haar pannenkoeken. Of ze die zal klaarmaken? Na enthousiast gejuich staat ze in een mum van tijd beslag te maken in haar buitenkeukentje. Niet binnen, lacht ze. Dat stinkt zo in huis. Sladja haalt meer koud water en zelfgemaakte jam van abrikozen en frambozen. Die kunnen de meiden op hun verse pannenkoeken smeren, terwijl we samen uitkijken over de Donau onder ons. Wat een geweldig en gastvrij plekje is dit ook weer!

Ook onderweg steeds weer die gastvrijheid in de Balkan

Op het moment dat we in een afgelegen gebied in het noorden van Bosnië en Herzegovina achter een vrachtwagen rijden, leren we de gastvrijheid onderweg pas echt kennen. Die vrachtwagen wijkt plotseling uit, maar zelf hebben we geen tijd meer om te reageren. Bam! Over een dikke kei. Dan sta je daar, met een lekke band in de bergen. Zonder bereik van wifi of telefoon. Geen reserveband mee en amper ander verkeer. Beide auto’s die wel langs rijden, stoppen om te vragen of we hulp nodig hebben en komen met allerlei praktische oplossingen. In een ongelooflijk korte tijd is het goed gekomen, door een lieve wegwerker die wel bereik heeft met zijn lokale telefoon. Hij belt een vriend met een garagebedrijf en we kunnen een uur later alweer rijden.

Dankzij de hulp bij Jajce in Bosnië en Herzegovina zijn we snel weer op weg

In Bosnië en Herzegovina neemt ook gids Juljana ons mee naar Gornja Dreznica. Een kleine uitloper van de Neretva rivier, die ook door Mostar zelf stroomt, ligt hier midden in een droge, rotsachtige vallei, omgeven door ruige, groene bergen met hier en daar een dorpje. Na een korte wandeling komen we aan bij de rivier, die hier tussen en over afgeronde rotsen meandert. Het water is onwaarschijnlijk helder. En koud! Dat mag de pret echter niet drukken om verschillende keren vanaf een rotsblok in een diepe poel te springen, om even later weer door een ondieper deel van de rivier te waden. Na een avontuurlijke tocht komen we aan bij een serie kleine watervallen en poelen, waar je heerlijk kunt picknicken en zwemmen. Als de tas van Juljana open gaat komen er voor iedereen vijgen uit eigen tuin tevoorschijn. Die heeft ze in alle vroegte uit haar tuin geplukt en de hele tocht voor ons mee gedragen. Er zijn er genoeg voor een heel weeshuis.

Waarom wij fan zijn van De Balkan

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de ongekende gastvrijheid op de Balkan. Ik had met gemak nog een handvol andere anekdotes kunnen vertellen. Over de familie in het zuiden van Albanië, die ons heeft overladen met groenten uit eigen tuin en elke dag een snoepje voor de kinderen. Over de lieve dame op het Kroatische eiland Dugi Otok, die zelfgebakken koekjes bracht en ons van een ongelooflijke hoeveelheid tips en adviezen voorzien heeft. Of over de eigenaar van het appartement in Valbona, die ervoor zorgde dat ik mijn telefoon weer terug kreeg, ook al zat ik zelf al 5 uur reizen verderop. Ik heb hem nooit kunnen bedanken, maar hij is één van de meest behulpzame mensen die we ooit op reis zijn tegengekomen.

Genieten van de mooie mensen op de gastvrije Balkan

En dan heb ik het over de lieve mensen in Roemenië nog niet gehad. Ook daar zijn we op bijna elke plek voorzien van groenten, fruit en heel veel lieve hulp en zelfs cadeautjes voor de kinderen. Meermaals werd de voordeur wijd voor ons geopend, om binnen te kijken of gezellig aan te schuiven aan tafel. Er wordt ons weleens gevraagd waarom we alwéér naar De Balkan gaan, maar eigenlijk vraag ik me na iedere reis en al die nieuwe ontmoetingen vooral af: waarom niet?!

Ga naar al mijn Albanië blogs, of kies een andere bestemming »