Ken je dat gevoel dat je tijdens je laatste reis zó onder de indruk was van de plekken die je hebt bezocht, dat je zoveel fantastische mogelijkheden hebt gehad om mooie plaatjes te schieten, maar dat de foto’s bij thuiskomst teleurstellend zijn? Het is vooral de herinnering die de foto voor jezelf bijzonder maakt, maar je enthousiasme overbrengen op anderen lukt niet, omdat de foto niet laat zien hoe speciaal het in werkelijkheid was. Balen, want je maakt die reisfoto’s, naast de herinnering voor jezelf, toch óók een beetje om de wereld te laten zien wat voor moois je gezien hebt. In veel gevallen had je de foto die je voor ogen had best kunnen maken, als je kritischer was geweest op het moment dat je hem maakte. Waar je op moet letten vertel ik je hier:
Is ’t echt wel zo mooi en bijzonder? En hoe laat je dat moois zien?
Is dat wat je wilt vastleggen echt wel zo mooi om te zien? Of word je een beetje beïnvloed door de sfeer, de lieve mensen die je net ontmoet hebt of de lading die een bepaalde plek voor je heeft? Als je een plaats al heel lang graag wilt bezoeken en de omstandigheden zijn perfect ben je vaak zó onder de indruk. Het is lastig om de sfeer op een festival of de ijle lucht die je voelt in de Himalaya op een foto vast te leggen. Wees je daarvan bewust en kijk kritisch met de ogen van een ander naar je foto. Aït Benhaddou is bijvoorbeeld zo’n magische plek, een beroemde filmlocatie, waar ik het niet altijd eenvoudig vond om dat wat ik dacht te zien weer te geven in de foto. Hoewel de landschappen en de lemen kasbah’s verbluffend zijn natuurlijk. Mede dankzij de diepte in de foto en de extra dimensie door het doorkijkje in de muur is deze foto één van mijn favorieten.
Eén van mijn favoriete reisfoto’s uit Marokko, Aït Benhaddou
Kijk kritisch naar licht, zeker binnenshuis
In Kazbegi sliepen we bij een lokale familie. Wij en vooral onze kinderen werden de hele dag door verwend met vers fruit en zelfgemaakte lekkernijen. Het was zo bijzonder om te zien hoe deze praktisch zelfvoorzienende boerenfamilie de koe molk, de eieren raapte, boter en kaas maakte en hoe er door moeder en dochter samen gekookt en gebakken werd in de keuken. Eén van de middagen werd ik uitgenodigd in de donkere keuken om te zien hoe ze een lokale delicatesse bereidden. Oma stond geconcentreerd haar deeglapjes in elkaar te vouwen in de wat schemerige, redelijk ouderwetse keuken. Het moment was zo mooi, dat ik het graag wilde vastleggen. Ik wist dat ik dit alleen goed kon fotograferen als er voldoende licht zou zijn en dat was er duidelijk maar op één plek. Bij het raam. Het kostte me wat tijd haar de paar stappen van de tafel met ingrediënten richting het raam te laten zetten, zonder haar te storen in haar concentratie, maar dat was de moeite zeker waard. Het licht valt zo perfect op haar gezicht en handen en in de achtergrond is de keuken ook nog wat zichtbaar. Een heel andere foto dan wanneer ik hem had gemaakt op de plek waar ze eerder stond.
Vind je het lastig om te bepalen waar het beste licht is? Knijp je ogen half dicht en je ziet meteen waar het licht feller is en waar de schaduwen zitten.
Kijk kritisch naar het licht, zeker binnenshuis
Vermijd de ansichtkaart-kopie en kijk kritisch naar hóe je iets vastlegt
In een eerdere post noemde ik het al eens: wees origineel. Vaak proberen mensen dat ene plaatje, dat ze op een ansichtkaart zien staan precies na te maken. Ansichtkaarten zijn inderdaad vaak een prima manier om een indruk te krijgen van welke plekken de moeite waard zijn om te bezoeken. Maar probeer juist die beroemde bezienswaardigheid op een originele manier in beeld te brengen om een echt bijzondere foto te krijgen. Het plaatje van de Taj Mahal die weerspiegelt in een waterplas kennen we nu wel, net als de bankjes van Park Güell met Barcelona op de achtergrond. Laat de toeschouwer door jóuw ogen de stad zien. Ga door je knieën, of ga languit op de grond liggen, klim ergens bovenop of ga een hoekje om, maar breng het origineel in beeld. En laat vooral ook zien wat je voor bijzonders opvalt, naast de standaard bezienswaardigheden.
Zet de standaard bezienswaardigheden eens anders op de foto
Verdwaal en haal je camera tevoorschijn
Okee, dan heb je de highlights van een stad in beeld gebracht op jóuw manier en je hebt ook nog eens goed om je heen gekeken om wat originele elementen uit de omgeving toe te voegen. En dan? Dan verdwaal je! Plan minstens 1 vrije middag in om lekker rond te struinen en maar te zien waar je uitkomt. Zo kom je op de meest bijzondere plekken en ontmoet je mensen die je anders nooit tegengekomen was.
Zo belandde ik in een snikheet Tbilisi in een aantal achterafstraatjes, waar ik met handen en voeten geweldig leuke “gesprekjes” met mensen heb gehad, die me een uniek kijkje in het echte Tbilisi hebben gegeven. Afhankelijk van de gastvrijheid van mensen (GROOT in een land als Georgië!) wordt je uitgenodigd op plekken waar je anders niet eens zou komen. Prima, origineel fotomateriaal. En na zo’n fijn contact neem je niet gewoon afscheid om je weg te vervolgen… Juist dan is hét moment om nogmaals je camera te pakken. Mensen vinden het zelden erg als je vraagt om ter herinnering nog 1 of enkele foto’s te maken en zo heb je vaak de spontaanste portretten.
Het bewust verdwalen komt altijd ten goede aan mijn foto’s, dit is één van mijn spontane portretten uit Tbilisi
Voorgrond, middenplan, achtergrond
Eigenlijk in veel foto’s toepasbaar, maar nergens zo belangrijk als bij landschapsfoto’s is het zorgen voor een voorgrond, een middenplan en een achtergrond. Vaak knippen mensen er maar op los, zodra ze een mooie plek zien, met het idee dat er dan vast wel een goede foto bij zit. Mis! Een goede foto vergt kritisch kijken en even nadenken over hoe je de ogen van de kijker naar het juiste punt trekt en hoe je op de juiste manier iets overbrengt. De grootsheid van het landschap bijvoorbeeld, hoe onwijs helder het water was, of hoe bijzonder de wolkenpatronen bij het landschap pasten. Compositie is hierin vaak allesbepalend.
Een foto met een duidelijke voorgrond, middenplan en achtergrond doet ’t vaak goed, zeker bij landschappen
Vind je het lastig om kritisch naar je eigen reisfoto’s te kijken? Let goed op hoe anderen reageren als je de foto’s laat zien. Is het een beleefde reactie, of zijn je toeschouwers écht enthousiast? Vergelijk je eigen werk ook eens met de foto’s die anderen maken, juist van bekende reisfotografen kun je veel leren!
Kijk jij kritisch naar je eigen foto’s op het moment dat je ze maakt? Of laat je jezelf ook weleens betoveren door het moment?
