Na een week reizen in Myanmar ontmoeten we in Bagan de oudere Sein Thaung, een rustige man die schijnbaar uiterst gastvrij is voor bezoekers en voor wie geen moeite te veel lijkt om het een ander naar de zin te maken. In Myanmar zijn de grote glimlach en vriendelijkheid een tweede natuur, net als bescheidenheid en geduld. De bevolking van dit land, dat jaren geleden heeft, is ongetwijfeld één van de meest gastvrije die we ontmoet hebben en dat is heeft voor ons dit land zo bijzonder gemaakt. Toch lijkt het verhaal van meneer Thaung, ondanks zijn typisch Birmese eigenschappen, wat té veel op één van de beruchte Aziatische scams.
Op onze eerste dag in Bagan lopen we ’s avonds rond, op zoek naar een plek om geld te wisselen. Als we terug lopen naar het toeristische deel van het dorp, inmiddels volledig in het donker van een nieuwe stroomstoring gehuld, worden we ingehaald door een oudere man die wat Engels spreekt. Hij wil een praatje maken en bij de vraag wat we voor de kost doen is hij blij verrast. Hij is ook leerkracht, net als ik, zo vertelt hij. In toeristische plaatsen, zoals Bagan, wordt je regelmatig aangesproken door mensen die iets van je nodig hebben. Taxichauffeurs, verkopers, bemiddelaars voor hotels en guesthouses, schoolmeesters of vrienden en familie van één van deze groepen. We twijfelen dus een beetje aan het verhaal van deze meneer Thaung, maar besluiten hem het voordeel van de twijfel te geven. Helemaal als hij vertelt dat hij eigenlijk net op weg is naar zijn schooltje aan huis, waar zijn leerlingen al op hem wachten en we door hem worden uitgenodigd om mee te gaan.
Onze ontmoeting met meneer Thaung in Bagan
We lopen even mee en zien een armoedige ruimte, waar inderdaad al wat kinderen zitten te wachten. Er is geen stroom en dus is het nu te donker om echt les te geven. Ze moeten afwachten of er zo meteen weer licht komt. Er is geen enkele druk of verwachting vanuit onze gastheer en als hij ons uitnodigt om morgen terug te komen accepteren we dat. Nog altijd voelt het hele verhaal als een scam, zeker na wat we in andere landen in Azië inmiddels allemaal hebben meegemaakt. Toch is er iets in de houding van deze man dat ons doet vermoeden dat hij de beste bedoelingen heeft voor zijn schooltje en vooral de studenten, die hem duidelijk met respect en vertrouwen benaderen.
Als we de volgende dag weer terug gaan nemen we een tas vol schriften en potloden voor de kinderen mee. Thaung’s dochter, een juf, is er ook en samen onderwijzen ze een groepje kinderen. Uit elke klas komen er na schooltijd, bij toerbeurt, kinderen voor extra les in het eenvoudige schooltje aan huis vertelt Thaung. Materiaal is er nauwelijks en één van de twee schoolborden is in verregaande staat van ontbinding. Er zijn té weinig bankjes voor alle kinderen en als er ’s avonds stroomuitval is (vaker wel dan niet) vervallen de lessen van de laatste twee groepen kinderen.
Leerlingen profiteren van onderwijs in Bagan
Ook vandaag is er geen enkele druk en worden de schoolspullen die we overhandigen dankbaar in ontvangst genomen. Het voelt als een fijne plek, waar kinderen profiteren van de inspanningen van een oudere leraar en zijn gezin. Toch geven we geen geld, zoals we dat eigenlijk nooit doen. In overleg met meneer Thaung maken we een plan om een nieuw schoolbord en vier nieuwe bankjes te laten timmeren door de plaatselijke timmerman. Ook willen we een tl-lamp gaan kopen, die in het stopcontact wordt opgeladen en bij stroomuitval genoeg licht oplevert om de lessen te laten doorgaan.
Een dag later gaan we, na een rondje tempels kijken, weer naar meneer Thaung. Hij blijkt nog niet thuis, want hij is druk bezig hout te halen voor de vier nieuwe schoolbankjes. Vanochtend heeft de timmerman in de tuin al een groot schoolbord in elkaar getimmerd, dat vanmiddag nog met bord-verf geverfd moet worden. Wij worden in de schaduw “neergezet” door zijn vrouw en dochter en onmiddellijk voorzien van thee en een hele verzameling lekkere hapjes. De Birmese gastvrijheid is ongekend!
Even later komt Thaung zelf thuis, met in zijn kielzog een draagmannetje en de timmerman, elk met een heleboel stukken hout onder de arm. Allemaal zijn ze helemaal in hun sas, de eerste omdat er totaal onverwacht zulke bruikbare spullen voor zijn schooltje komen en de andere twee omdat ze vandaag eindelijk weer eens een goeie klus hebben. Vooral meneer Thaung is dolenthousiast. Samen met hem gaan we de lamp kopen die bij stroomuitval nog drie uur lang in licht voorziet.
En zo heeft 1 van de schooltjes in Bagan zeker genoeg bankjes en licht
Terug bij het schooltje annex huis van de familie Thaung worden we gevraagd vanavond te komen eten. We spreken af zodra de zon onder is… lekker Aziatisch. Na een prachtige zonsondergang boven de ontelbare tempels van Bagan vinden we in het eenvoudige huisje gezelligheid en worden we compleet overladen met het lekkerste Brimese eten. Er zijn in heel Bagan geen dikkere mensen te vinden dan wij als ze ons eindelijk laten gaan. In het schoollokaaltje is inmiddels het schoolbord helemaal af en al twee van de vier bankjes zijn klaar. De timmerman maakt de klus morgen af en zo kunnen de kinderen en hun meester genieten van een heel klein beetje meer luxe.
Als we een paar dagen later verder willen reizen staat meneer Sein Thaung erop om voor ons de buskaartjes te regelen. Hij wil zorgen dat we de beste plaatsen hebben en spaart daarvoor koste nog moeite. Wellicht zou dit in andere landen opnieuw klinken als de eerste de beste scam, maar niet in Myanmar. De kaartjes zijn echt, de plekken volgens de Birmezen de beste van de bus (wij zijn zelf iets minder fan van pal achter de chauffeur) en het wisselgeld klopt op de Kyatt nauwkeurig. Natuurlijk worden we persoonlijk naar de bus begeleid op de ochtend van vertrek en wordt onze bagage zorgvuldig in het babageruim geplaatst. Als vervolgens blijkt dat er andere mensen op de door ons gereserveerde plekjes zitten wordt meneer Thaung boos en doet hij, helaas, zijn uiterste best om ons toch nog op die plekjes te krijgen. Gelukkig lukt het uiteindelijk niet en vat hij het waarschijnlijk op als beleefdheid als we hem welgemeend vertellen dat we toch liever aan de andere kant van het gangpad zitten. Als afscheid krijgen we nog een setje echt Birmees lakwerk in onze handen gedrukt.
Meneer Thaung wil zeker zijn dat we goede zitplaatsen hebben in de bus van Bagan naar Mandalay
Inmiddels zijn we een paar jaar verder en is Myanmar enorm veranderd. Het aantal toeristen in Bagan is tot recordhoogte gestegen en ongetwijfeld zal, naast alle dollars die in de broekzakken van de hoge heren verdwijnen, ook het nodige terechtkomen bij de gewone man. Talrijke stroomstoringen zijn niet langer aan de orde van de dag, ook daar is vooruitgang geboekt. Of het schooltje van Sein Thaung er nog is en of de lamp en de schoolbankjes nog gebruikt worden? Geen idee. Was meneer Thaung volledig eerlijk en zat er in het geheel geen eigenbelang bij zijn blijdschap voor de spullen voor zijn studenten? Ik kan het werkelijk niet zeggen. Op internet heb ik na wat speurwerk een verhaal gevonden van iemand anders die meneer Thaung ook heeft ontmoet en het verhaal wel als een scam heeft ervaren. Maar de ontmoeting voelde voor ons puur en echt en we hebben mede dankzij de familie Thaung een goede herinnering aan onze tijd in Bagan. Ik hoop maar dat ze het goed hebben en mocht je eens in de buurt zijn: zoek ze op en laat me weten hoe het met ze gaat.
Ontmoet jij op reis ook graag de mensen die het land zo bijzonder maken?
