Paúl Valley is dé plek op Santo Antao die je echt moet bezoeken. Als je op dit eiland slechts één wandeling maakt, laat het er dan eentje door deze onaards mooie vallei zijn. Veel mensen hiken slechts door Paúl Valley heen, tijdens één van de bekendste wandelingen van het eiland. Het loont om ook daadwerkelijk één of meer nachten hier te verblijven. Dan heb je meer rust en tijd om er echt van te genieten. Bovendien kun je zo ook de minder bezochte plekjes van de vallei bezoeken. Ik neem je graag even mee terug naar onze eigen dagen in Paúl Valley.
Machtig mooi uitzichtpunt op Paúl Valley
Volg je de route van Porto Novo, waar de boten uit Sao Vicente aankomen, dwars over het eiland Santo Antao naar Ribeira Grande aan de andere kant? Dan zie je het landschap na elke bocht veranderen. Dor en kaal wordt weelderig en groen. De metamorfose die je live meemaakt is haast onvoorstelbaar. De kloven worden steeds dieper en de landschappen weidser. Dode struikjes en accaciabomen maken plaats voor loofbomen en later naaldbomen.
Van dor en droog naar tropische jungle op Santo Antao
Niet ver van het hoogste punt van het eiland is een kleine zijweg naar rechts. Dit is een paar honderd meter na het dorpje Lombo de Figuera. Als je deze weg een paar minuten volgt, kom je bij een kleine parkeerplaats met een aantal houten parasols en een eenvoudig houten hekje. Je bent bij Mirador de Paúl. Nader het hekje niet te snel, of je maag zal zich waarschijnlijk omdraaien. De afgrond waar je in kijkt is onwaarschijnlijk steil en diep. En daar ligt één van de mooiste plekken die je ooit op aarde gezien hebt, de Paúl Valley. Wij zien hier de vallei voor de eerste keer, voordat we onze route vervolgen naar Ribeira Grande.
Die eerste aanblik van Paúl vergeet je nooit meer. Net als heel veel andere uitzichtpunten langs deze route. Het is daarom aan te raden minimaal één keer je eigen vervoer te charteren en te zorgen dat je ruim de tijd hebt. Zo kun je overal stoppen en de schoonheid van Santo Antao op je laten inwerken.
Verpletterend uitzicht vanaf Mirador de Paúl
Bereikbaarheid Paúl Valley
Ondanks dat Google maps die weg niet ingetekend heeft, is er een verharde weg vanaf de kustplaats Cidade das Pombas tot vrij ver in Paúl. Vanuit Ribeira Grande kun je met een taxi binnen een half uur in Paúl zijn. Vanuit Porto Novo doe je er ongeveer een uur over. Met de aluguer kom je er ook. Neem die langs de kust tot Cidade das Pombas en stap daar over. Vanuit Cidade das Pombas rijden ze alleen niet erg frequent, maar geregeld komt er gemotoriseerd vervoer langs rijden. Vaak zijn er nog wel één of een paar plekjes vrij en mee rijden is vrijwel nooit een probleem. De andere kant op vertrekt de enige aluguer om 7 uur ’s ochtends. Een stukje verder heuvelafwaarts, dichter bij de bewoonde wereld, is er meer verkeer.
Uiteraard kun je de Paúl Valley ook bereiken door de bekende hike van de kraterrand naar beneden. Dat is wat wij doen. Vanuit Ribeira Grande of Porto Nova kun je in één van de aluguers springen, om in het kleine dorp op de kraterrand uit te stappen. Prijs: 400 Escudos. Charter je een privébusje, dan kun je ervoor kiezen om jezelf tot in de krater te laten brengen. Je betaalt 2000 Escudos voor het hele busje. Je wandeling is dan een kilometer korter. Aangezien het pad van het dorpje en uitzichtpunt, tot de plek waar je de krater weer uit klimt, niet erg lastig is, kiezen wij ervoor om onze hike bij de hoofdweg te beginnen.
De start van de Paúl Valley hike vanuit de krater
Valle de Paúl: wandelen van Cova naar Cidade das Pombas
In twee tot drie uur wandel je van het uitzichtpunt bij de krater tot het dorpje Paúl. Doe je de hele hike in één dag, dan kun je in ongeveer vijf uur tijd Cidade das Pombas bereiken vanaf de kraterrand. Nadat je om de krater heen bent gelopen, zie je een paar huisjes en een paadje met een houten wegwijzer naar Cidade de Pombas. De klim naar de kraterrand is slechts kort en ook deze eerste blik de Paúl Vallei in maakt je sprakeloos. De gehele hike is zichtbaar, met haar talloze haarspeldbochtjes en een steeds groener landschap. In de diepte wacht het dorpje rond het centrale deel van de vallei, met haar gekleurde huizen.
De laatste kilometer voordat je de verharde weg van het dorp bereikt, waan je jezelf in een tropisch paradijs. Hier en daar staan de traditionele huisjes met daken van riet nog en de lokale bevolking verbouwt op kleine schaal koffie, papaya, bananen, suikerriet, avocado en nog veel meer. Hier zie je werkelijk alle kleuren groen. Inmiddels deel je het wandelpad van kleine kinderkopjes met omaatjes in kleurige stoffen, mannen met enorme kapmessen aan hun riem en ezeltjes, bepakt met allerlei producten die elders verkocht gaan worden.
Aankomst in Paúl – alsof je het paradijs binnen wandelt
Slaap minimaal één nacht in de vallei
Ondanks dat we voor zes nachten een appartement in Ribeira Grande hebben gehuurd, besluiten we ook een nacht in de Paúl Vallei te blijven. Van die keus krijgen we geen spijt. Zo kunnen we na de afdaling ook nog het dorpje en haar omgeving verkennen en hoeven we niet te haasten om beneden te komen. Wij hebben een familiekamer geboekt in het erg fijne Chez Sandro. Hier hebben we genoten van de niet te evenaren uitzichten van het dakterras en uit onze kamer! Zoek je een rustig, gastvrij guesthouse, om de Paúl vallei één of twee nachten extra te verkennen, dan is dit jouw plek. Ze hebben ook tweepersoonskamers, met of zonder eigen sanitair.
Net als in alle dorpjes in Kaapverdië zijn ook in de dorpjes van de Paúl Valley kleine kruidenierswinkeltjes met basisproducten. Verwacht er niet te veel van. Heb je iets specifieks nodig, dan neem je dat het beste mee vanuit Ribeira Grande. Een stevig ontbijt is bij de meeste accommodaties inbegrepen.
Het uitzicht vanaf het dakterras en onze kamer in Chez Sandro
Wandelen door Paúl Valley vanuit Chez Sandro
Vanuit Chez Sandro kun je heel goed een kleine of grote ronde door het hoge deel van de vallei maken. Vraag het personeel om advies. Zij kennen de vallei en weten de mooiste plekjes. Volg in elk geval de verharde weg, terug in de richting waar het wandelpad naar de kraterrand begint. Hier kun je via smalle paadjes door het groen steken tot het gele Maracuja guesthouse, of gewoon de weg volgen tot die daar aankomt. Neem het wandelpad omhoog aan de rechterkant van Maracuja en zie de huizen steeds traditioneler worden. Als je bij een splitsing komt volg je het pad naar rechts voor de hogere delen van de vallei. Kies je het lage pad, dan kun je een rondje van ongeveer twee uur maken, door het hoofdpad te blijven volgen. Onderweg passeer je eenvoudige huizen, met een rieten dak. Ezels vervoeren manden vers geplukt fruit naar beneden en zakken cement naar boven.
Houd je ervan om het lokale leven te ontdekken, in kleine dorpjes zoals Paúl? Ik heb een apart blog geschreven met tips om het echte lokale leven op Kaapverdië te ontdekken. Dat is een stuk eenvoudiger dan je misschien vooraf zou denken en eigenlijk op elke bestemming mogelijk.
Het lokale leven en de pracht van de Paúl Vallei
Volg je bij de splitsing het pad rechts omhoog, dan bereik je de hogere delen van de vallei. Dit pad is een stuk intensiever en brengt je over de eerste heuvel, naar de koffieplantages en het stroompje erachter. De geuren en intens groene kleur hier zijn magisch. Heb je nog energie, dan kun je verder omhoog tot de hogere bergrug links, om die te volgen en uiteindelijk weer af te dalen naar Paúl. Je kunt ook terug en het makkelijkere pad naar beneden volgen, om via de hoofdweg weer te klimmen tot Chez Sandro.
De lagere delen van de Paúl Valley
Loop je vanuit Chez Sandro verder naar beneden, dan heb je de keus om voortdurend de verharde weg te volgen, of om die zo nu en dan te verlaten. Op verschillende plekken kun je onverharde zijweggetjes naar lager gelegen delen volgen. Soms is het even zoeken waar je langs moet en af en toe wordt het pad enigszins avontuurlijk, of zul je terug moeten. Toch zijn het juist die paadjes die de moeite zijn. Zo moest ik zelf met handen en voeten de weg vragen aan een oud dametje, om een stukje terug te lopen en het juiste pad weer op te pikken. Je bent echter ook hier nooit écht ver van de bewoonde wereld. De verharde weg is bovendien meestal makkelijk te lokaliseren.
De lagere delen van de Paúl Valley
Verlaat je in je eentje de verharde weg? Pas wel op! De hellingen zijn soms schuin en de paden hier en daar glad. Ik ging zelf een keer flink onderuit. Neem voldoende water mee en zorg voor een telefoon met een volle batterij. Goede wandelschoenen zijn erg fijn, ook al is het ook op wandelsandalen te doen, als je langzaam aan doet.
Ook langs de verharde weg naar Cidade das Pombas zul je trouwens je ogen uit kijken. Het is super om te zien hoe eenvoudig maar mooi mensen hier wonen. Ondertussen geniet je van de dromerige rietpluimen tussen het vele groen. Schitterend als de zon erbij komt, over de heuvels piept en alles een gouden glans geeft. De dorpjes zijn niet veel meer dan een verzameling kleurrijke huizen, een winkeltje en soms bijzonder onverwachte voorwerpen. Zo proberen wij of de telefoon aan de lantaarnpaal echt een kiestoon heeft en gluren we door de ramen van een pick-up die hier met een tijdmachine gekomen lijkt te zijn.
Fantastische landschappen en een telefoon in de lagere Paúl Valley
Met spijt zien we de bergruggen na elke bocht lager worden, tot we aan de voet komt van een gigantische, halfronde muur van ongeveer een kilometer hoog komen. Bizar, hoe loodrecht het hier omhoog gaat. Langzaam komen er enkele palmbomen tevoorschijn in de tropische vegetatie. Ook hier overheersen de rietpluimen van het suikerriet nog. Dan, plotseling is er na nog een bocht ineens van bergen geen sprake meer. De dorpjes volgen elkaar snel op en zijn hier een stuk levendiger. Nog één keer kijken we met een spijtig gevoel achterom naar de Paúl Valley. Dan zoeken we een aluguer die ons terug naar Ribeira Grande kan brengen.
Extra tips om te hiken in Paúl Valley
Zoals ik al eerder schreef is genoeg drinkwater écht van belang als je in de Paúl Valley gaat hiken. Het is alleen aan de hoofdweg te koop en de zon is warm overdag.
Draag bij voorkeur goede, stevige wandelschoenen, waarmee je voldoende grip hebt op de schuine, oneffen ondergrond. In Paúl Valley bestaat zoiets als een horizontaal deel eigenlijk niet.
Het is fijn om accommodatie vooraf te boeken, zeker als je bepaalde eisen hebt, zoals wij. In de praktijk zijn er altijd wel kamers beschikbaar, zeker als je niet zo kieskeurig bent.
Luxe producten en specifieke medicijnen zijn in de Paúl Valley niet verkrijgbaar. Neem het dus mee als je ervan afhankelijk bent. In geval van nood is er altijd wel een auto te regelen die je naar de meer bewoonde wereld brengt, maar het is wel zo relaxt om de echt essentiële spulletjes bij je te hebben.
Dat gezegd hebbende: reis zo licht mogelijk! Dat is altijd een goed idee, maar tijdens het hiken op Kaapverdië nog extra. Het is warm, de afstanden zijn soms behoorlijk en de paden steil.
Beste Yvonne,
Bedankt voor je inspirerende reisblogs! Over een maand vertrekken mijn man en ik voor een dertig dagen durende rondreis in Kaapverdië. We kijken er enorm naar uit en zijn echt geholpen met alle tips die je geeft.
Ik heb een kleine vraag waarop jij vast het antwoord hebt: Is het bij aankomst in de haven van Ponto Novo gemakkelijk een aluguer te vinden die langs de bovenkant van de krater van de Paúl Valley rijdt en waar we uit zouden kunnen stappen? Vandaar zouden we graag (met onze bagage – rugzakken) naar beneden wandelen, tot Paúl, hetzelfde dorp als waar jullie een nacht verbleven. Of moeten we daarvoor apart een taxi huren?
En als we, in plaats daarvan, de bagage alvast naar onze accomodatie laten brengen, welke route neemt de chauffeur dan? Rijdt die dan eerst langs de kust naar Cidade das Pombas en vandaar omhoog de vallei in? Onze accomodatie gaf aan dat als we onze bagage willen laten brengen en zelf afgezet willen worden bovenaan de krater, dat ongeveer €60,- zou kosten. Dat lijkt me wel wat prijzig… Of zie jij dat anders?
Dank alvast voor je reactie!
Wat een mooi vooruitzicht om ze heerlijk lang naar Kaapverdië te gaan! Ik geloof dat er inderdaad geen aluguer de berg over gaat, dat ze allemaal langs de kust rijden. Ik geloof dus inderdaad dat je er eentje zult moeten charteren. En inderdaad zal de bagage in dat geval ook onderlangs gaan, want vanaf de bovenkant is er geen weg naar Paùl, alleen tot de kraterrand. 60 Euro lijkt me alleen erg prijzig. Nou is het een jaar of 3 geleden (net voor Corona) dat wij er waren en ik kan me de prijzen niet exact herinneren, maar volgens mij hebben wij ongeveer een tientje betaald om naar de kraterrand te gaan met een taxi vanaf Ribeira Grande. Dat is wel net wat dichterbij dan Porto Novo, maar scheelt niet zo veel. Misschien kun je het zelf regelen bij aankomst? Of eerst zelf je bagage naar je accommodatie brengen en eerst een dagwandeling daar maken en dan de volgende dag zelf naar de kraterrand? Maar als je dat met de taxi doet is het ook een eind natuurlijk. Je kunt ook lopen naar de kraterrand, maar dat is echt wel een pittige wandeling.
Wat een goede tips, ik houd van die minder bekende plekken. Wat gek om zo die overgang van droog naar het groene te zien. Je treedt echt een andere wereld binnen.
Ja, heel bijzonder is dat.. die twee werelden van Santo Antao. Als je van de boot stapt kun je echt niet geloven dat het zo’n groen, weelderig eiland is.
Wat een mooie plek zeg, het lijkt me heel vet om daar te hiken. Ik lees de laatste tijd best veel over het land en dat lijkt me zeer terecht… het lijkt me een hele toffe bestemming om eens te bezoeken.
Absoluut doen, niet eens alleen voor de hikes, maar zeker ook vanwege de mensen!
Zo tof dat jij een hele andere kant van Kaapverdië laat zien, dan wat de meeste mensen kennen. Het lijkt me een toffe bestemming en deze vallei zou ik graag eens bezoeken!
Het is zeker een aanrader om Santo Antao en de Paúl Valley te bezoeken. Eén van de mooiste plekken waar we ooit gewandeld hebben.
Lijkt mij een perfect idee om idd een nacht in de vallei te verblijven. Zelf ben ik voorstander om niet altijd op de zelfde plek te overnachten. Zo kom je al snel voor nieuwe avonturen met prachtige herinneringen. De omgeving ziet er idd echt prachtig uit. Heerlijk om te wandelen lijkt mij.
Wij overnachten met kinderen juist zoveel mogelijk op dezelfde plek, omdat het de rust geeft die zij nodig hebben. Maar ik begrijp helemaal wat je bedoelt. Wij hadden voor deze tweedaagse hike onze bagage achtergelaten in de accommodatie waar we 6 nachten sliepen.. (en dus een nacht dubbel geboekt)