Er is zoveel te zien en doen in Agra, dat het zonde zou zijn om er slechts de Taj Mahal te bezoeken. Dé trekpleister van Agra, het symbool van India, is een schitterend bouwwerk. Toch vind ik de andere bezienswaardigheden van Agra minstens zo de moeite waard. Daarom blijven wij 4 volle dagen in de stad. We vervelen ons geen seconde. Sterker nog, we komen alsnog bijna tijd tekort, om alles van ons wensenlijstje te zien en doen in Agra. Onderstaande bezienswaardigheden in Agra heb ik al in een handige volgorde gezet voor je. Zo haal je het meeste uit je tijd in Agra.
Niet te missen: Taj Mahal (2 tot 3 uur)
Je kunt de Taj Mahal in anderhalf tot 2 uur bezoeken. Dat is bij gemiddelde drukte, bij een bezoek in de vroege ochtend, exclusief een kort bezoek aan het kleine museum op het terrein. Kom je later op de dag, dan zul je langer moeten aanschuiven in de rijen. De poorten van dit indrukwekkende monument zijn open van zonsopkomst tot zonsondergang, ongeveer van 06:00 uur tot 18:00 uur. Het museum gaat pas om 10 uur open. Zorg dat je rond half 6 bij één van de toegangspoorten bent, zodat je direct bij opening naar binnen kunt. Op die manier maak je de mooiste foto’s van de Taj Mahal, met de minste andere toeristen erop.
Ook buiten het terrein van de Taj Mahal zelf zijn gave fotoplekken
Wil je de Taj Mahal zien vanuit de meest bijzondere en fotogenieke hoekjes? Lees dan zeker mijn aparte blog over de Taj Mahal met fototips en plan ongeveer 3 tot 4 uur extra in. Je komt dan op de meest verrassende plekken en neemt de mooiste foto’s mee naar huis van Agra én de Taj Mahal.
Zeker ook zien en doen in Agra – Akhbar’s tombe (1 uur)
Heb je na je bezoek aan de Taj Mahal nog tijd over? Dan kun je Akhbar’s tombe op dezelfde dag bezoeken. Dit historische bouwwerk staat een heel eind buiten het centrum, maar is één van de mooiste bezienswaardigheden van Agra. Dit is de laatste rustplaats van de grootste Mogol heerser die er ooit geweest is. Reken er bij normale verkeersdrukte op om een half uur tot 3 kwartier onderweg te zijn van de Taj Mahal naar Akhbar’s tombe. Zodra je de rijkbewerkte toegangspoort en het roodstenen gebouw met die typisch Indiase torentjes ziet, ben je de lange rit er naartoe alweer vergeten. Ik denk dat wij ons minstens een kwartier hebben staan vergapen aan alle mozaïekjes en Arabische letters op de toegangspoort.
Zeker één van de top bezienswaardigheden in Agra – Akhbar’s tombe
Binnen de poort wachten herten ons op. In de verte klinkt de roep van een pauw. Tijdens ons vorige bezoek aan Agra waren hier bij Akhbar’s tombe ook veel Langoers, maar vandaag laten deze apen zich niet zien. Daardoor hebben we nu wel meer aandacht voor de vele poorten, ramen en torentjes en de symmetrie van het hoofdgebouw. Informatie is er niet echt. Indiërs lijken precies te weten waar ze heen moeten. In één van de ruimtes staan enkele tombes. Die van Akhbar blijkt daar niet bij. Daarvoor volgen we een groepje Indiërs naar het binnenste van het bouwwerk. Ook hier zijn de mooiste, kleurige mozaïeken. Dit is toch wel wat India uniek maakt, wat een historie ook!
Korte stop bij de rode Taj: John Hessing’s tombe (30 min)
Op de terugweg naar het centrum van Agra is het de moeite om een kleine omweg te maken naar John Hessing’s tombe. De Nederlandse Kolonel John William Hessing diende aan het einde van de 18e en het begin van de 19e eeuw in de legers van het Maratha-rijk. Dat deed hij zo goed, dat hij hier een eervolle laatste rustplaats heeft gekregen. Deze tombe wordt ook wel de rode Taj genoemd en ik snap wel waarom. De tombe staat op een begraafplaats met kleinere tombes en grafstenen, maar lijkt wel een miniatuur Taj Mahal in rode steen. De kans is groot dat de dame die de begraafplaats moet onderhouden, je wel even binnen laat kijken. Het licht is er schitterend. Een kleine fooi wordt zeer op prijs gesteld.
John Hessing’s tombe behoort tot de minder bezochte bezienswaardigheden in Agra
Volgende dag zien en doen in Agra – Itmad-ud-Daula, de Baby Taj (1 uur)
Itmad-ud-Daula is een ander bijzonder bouwwerk in Agra, met ook de naam Taj in haar bijnaam. Combineer je uitstapje naar Kachhpura (zie mijn aparte Taj Mahal blog) als daar nog tijd voor is. Of neem anders een kijkje bij de Baby Taj voor je Agra Fort, Jama Masjid, Kinari bazar en Johari bazar bezoekt. Deze bezienswaardigheden van Agra liggen op een steenworp afstand van elkaar en op een paar kilometer van de Baby Taj. Als je rond lunchtijd een hapje gaat eten in één van de lokale restaurantjes rondom de markten, is het grootste deel van je dag hier wel gevuld.
Itmad-ud-Daula is ook een mausoleum, gebouwd in de 17e eeuw. Nur Jahan was de favoriete vrouw van één van de grote Mogol heersers in India. Zij liet de tombe bouwen als laatste rustplaats voor haar ouders. Er wordt aangenomen dat de bouw van de Baby Taj heeft gediend als model voor de échte Taj Mahal. De versieringen en details aan de Baby Taj zijn echter veel verfijnder en de vormen toch net wat anders. Waar de Taj Mahal vooral groots is, heb je hier veel meer het idee dat er echt een bijzonder mooi kunstwerk van marmer gemaakt is. De symmetrie komt hier ook veel beter tot z’n recht, doordat de poorten rondom kleiner zijn en minder ver weg staan. Ook de binnenkant is veel gedetailleerder en kleurrijker dan de Taj Mahal. Tenminste, dat wat er nog van over is. Restanten van patroontjes op de vloeren, muren en plafonds laten zien hoe schitterend dit mausoleum ooit is geweest.
Ook de Baby Taj in Agra wordt lang niet door iedereen bezocht
Nog een highlight: Agra Fort (2 tot 3 uur)
Het Agra Fort is in de 16e eeuw gebouwd door Akhbar, wiens tombe je ook terugvindt in deze lijst met bezienswaardigheden in Agra. Dit machtige fort van rood zandsteen staat op de Unesco Werelderfgoedlijst. Je kunt niet anders dan onder de indruk zijn van de imposante, dikke fortmuren en de toegangspoorten die maken dat je jezelf heel klein voelt. Amer Singh Gate is dan ook één van de grootste poorten waar we ooit door zijn gestapt. Samen met de Taj Mahal is het Rode Fort één van de belangrijkste, nog overeind staande Mogol monumenten in India. Heel gaaf is ook dat je vanaf de balkons van het paviljoen van dit fort een spectaculair uitzicht hebt over de Yamuna rivier en de Taj Mahal. In de ochtend is het licht ‘t gunstigst om van dit uitzicht te genieten.
Binnen in het fort zul je versteld staan van alle verschillende bouwstijlen en de hoeveelheid gangen, zalen en doorkijkjes. Eén van mijn favoriete delen is Khaas Mahal, het witte, marmeren paleis. Het is zo bijzonder mooi versierd en beschilderd. Ook de Sheesh Mahal, de spiegelzaal is een waar kunstwerk. Hier kun je minuten staan kijken en steeds iets nieuws zien. In één van de gangen worden we door een bewaker gewezen op een geheime doorgang waarbij je zicht hebt op de verborgen vertrekken, die je als toerist eigenlijk niet mag bezoeken. Hij wenkt ons eerst en gebaart ons dan om stil te kijken. Typisch India weer. Met een glimlach en enige vertwijfeling geven we de man z’n gewenste baksheesh.
Vanuit Agra Fort heb je een mooi uitzicht op de Taj Mahal
Korte stop bij de Jama Masjid (30 min)
Het is net even te ver lopen van de imposante Amer Singh Gate naar Jama Masjid, de grote Moskee. Met een autoriksja ben je er zo. Een ritje met de “tuktuk” is altijd een feestje voor onze meiden, hoewel de jongste er erg aan heeft moeten wennen. Het drukke verkeer in Agra en de hoge snelheid waarmee veel chauffeurs tussen het andere verkeer door zoeven vindt ze best spannend. Gelukkig komen we weer veilig aan bij de Jama Masjid, aan de rand van de bazaarwijk en bij de achteringang van het enorme treinstation Agra Fort. Rond de moskee is het een drukte van belang. Niet alleen lopen mannen met de meest uiteenlopende koopwaar van hot naar her, ook rijden motortjes en autoriksja’s overal slalommend tussendoor. Midden tussen het luide getoeter, zit een man te slapen, voor in zijn winkeltje.
Wij steken de straat over en volgen een jongen met een gebedsmuts, die op weg is naar de moskee. Zodra we een trap hebben genomen, staan we op een enorm plein. Aan de zijkanten leiden overdekte gangen naar de gebedsruimte van de moskee. Zoals gebruikelijk in dit deel van de wereld, is de moskee open. Nadat we onze schoenen uit hebben gedaan en in één van de rekken hebben gezet, lopen we snel over het plein naar de enorme bogen van de moskee. De vloer is heet, door de zon die inmiddels al hoog geklommen is. Gek genoeg lijken de lokale bezoekers nergens last van te hebben.
De Jama Masjid staat aan de rand van de bazaarwijk van Agra
Van binnen vinden we de moskee nogal een tegenvaller. Er is weinig te zien. De inrichting ziet er nieuw en modern uit. De historische uitstraling van de buitenkant van het enorme gebouw missen we hier. Enkele mannen zijn komen bidden, zo vlak na de oproep voor het middaggebed. Al gauw gaan we weer naar buiten. Om de warme stenen van het plein te mijden, lopen we via één van de zijkanten terug naar onze schoenen. We ontmoeten een groep meisjes en enkele jongetjes, die hier pauze houden van hun Koranles. De meiden blijken precies de leeftijd van onze eigen kinderen te hebben. Ze spelen samen klapspelletjes en giechelen. Een gesprekje voeren lukt jammer genoeg niet. Zelfs in een grote stad als Agra spreken de kinderen geen Engels.
Overweldigend India op de Kinari bazar en Johari bazar (2 uur)
Vanuit de Jama Masjid loop je zo de bazaarwijk in. Kinari bazar en Johari bazar zijn dé bekendste markten en niet te missen bezienswaardigheden in Agra. Beide bazaars lopen in elkaar over en zijn even chaotisch, druk en lawaaiierig. Neem stalen zenuwen mee en een goed slot voor op je tas! Motortjes met hele gezinnen erop, duwkarren, roepende mannen met 3 zware dozen op hun hoofd gestapeld en fietsriksja’s manoeuvreren om elkaar heen in smalle straatjes. De kakofonie aan geluiden is ongelooflijk, net als de beperkte ruimte die elke weggebruiker hier heeft. In minuscule winkeltjes van amper een meter breed zitten verkopers te wachten op klanten. Bloemenverkopers rijgen kleurrijke kettingen van Afrikaantjes en rozen, zittend bovenop hun handkarren. Dit is India!
Vanuit Jama Masjid loop je zo naar Kinari bazar en Johari bazar
We kunnen eigenlijk niet meer doen dan meebewegen met de massa, ons ondertussen verwonderend over de mierenhoop waarin we beland zijn. Een idee van waar de uitgang van deze wirwar aan straatjes is, hebben we allang niet meer. Het loont ook om naar de schitterende, historische gebouwen te kijken die achter alle drukte schuilgaan. Ornamenten en details laten zien met hoeveel zorg ze ooit gemaakt zijn. Inmiddels vallen de meeste half uit elkaar. In het gouden, Indiase zonlicht zijn ze ook nu nog prachtig.
Na een halfuurtje aanschuiven in de hoofdstraten van Johari bazaar vinden we het welletjes. We duiken een nóg smaller straatje in, niet meer dan een steegje van 50 centimeter breed, tussen marktkraampjes. Het idee is dat we buiten de hoofdstraten misschien iets sneller vooruit komen. We verwachten namelijk al het gemotoriseerde verkeer en de duwkarren en fietsriksja’s zo achter ons te laten. How wrong can you be! Natuurlijk rijden er gewoon motortjes door die nauwe gangen. En de mannen met enorme vrachten op hun hoofd wijken geen centimeter. Na 2 gangen door geschuifeld te hebben en wat snoepjes gekocht te hebben bij één van de kraampjes, besluiten we dat het genoeg is geweest.
Echt India op de markten van Agra
We hebben alleen niet echt een idee hoe we deze wirwar aan marktstraatjes kunnen verlaten. We zoeken een wat groter pleintje op, waar we na een minuut of 10 aankomen. Er zijn inderdaad autoriksja’s, maar die weigeren allemaal om ons mee te nemen naar de wijk waar wij naartoe willen. Ze willen op de markt blijven. Hier verdienen ze het beste. Na verwoede pogingen toch een autoriksja te vinden, vraag ik hulp aan een politie agent. Ik wil eigenlijk graag weten hoe we hier het beste weg kunnen komen, maar de beste man wijst onverbiddelijk een riksjabestuurder aan: “Jij brengt deze toeristen naar hun accommodatie”. Met gezonde tegenzin manoeuvreert de man ons de wijk uit, dwars door de stadse drukte, naar ons guesthouse.
Zien en doen vanuit Agra – Fatehpur Sikri (halve tot hele dag)
Een uitstapje vanuit Agra dat je zeker moet maken als je voldoende tijd hebt, is dat naar Fatehpur Sikri. Deze oude Mogolstad is gebouwd onder Akhbar de grote en was korte tijd de hoofdstad van het rijk. in 1585, slechts enkele jaren nadat het voor het eerst werd bewoond, werd de stad alweer verlaten vanwege een tekort aan drinkwater. Dit werd veroorzaakt door de hoge, rotsachtige plek waar Fatehpur Sikri gebouwd was. De statige gebouwen van de oude stad en de imposante stadspoort zijn geweldig goed bewaard gebleven. Het enorme plein met in het midden de witte, marmeren graftombe van Salim Chishti is mijn favoriete plek, al van een eerder bezoek. Hier ben je niet alleen omgeven door de Jama Masjid en de zijgangen daarvan, maar het plein bruist ook gewoon. Er is altijd wel muziek of wat anders te doen.
Een (halve) dagtrip naar Fatehpur Sikri is perfect vanuit Agra
Een andere plek in Fatehpur Sikri die je niet mag missen is Diwan-i-Khas. Dit schitterende staaltje Perzische architectuur staat in een rustig hof, in elk geval op het tijdstip dat wij het bezoeken. De stille hoekjes van dit hof zijn geweldig om even te zitten en in je op te nemen. Binnenkort deel ik in een apart blog alle andere mooie bezienswaardigheden van Fatehpur Sikri. Wil je een unieke, lokale ervaring, ga er dan met de bus naartoe vanuit het Idgah bus station in Agra.
Accommodatie Agra
De beste plek voor je accommodatie om alles makkelijk te zien en doen in Agra is in de omgeving van de Taj Mahal. Dat is een stuk rustiger dan bijvoorbeeld in de omgeving van Agra Fort. Veel accommodaties in die omgeving krijgen erg slechte reviews, veelal vanwege geluidsoverlast en viezigheid. Wil je de Taj Mahal en de fotogenieke plekken rond de Taj Mahal op verschillende tijdstippen op de dag bezoeken? Wil je ’s ochtends vroeg naar de Taj Mahal, voordat alle hordes toeristen wakker zijn? Kies dan een accommodatie dichtbij de Taj. Wij hebben in een heel fijn en gastvrij guesthouse geslapen, bij een lokale familie. In hun huis verhuren ze 8 comfortabele kamers op een heel rustig plekje. Vlakbij zijn restaurantjes en winkeltjes genoeg en je kunt lopend naar de Taj Mahal. Wil je graag wat meer luxe, kies dan voor dit zeer scherp geprijsde hotel, nog wat dichter bij de Taj.
Lees meer over Azië:
Dank je met je blog voor het plannen van mijn droomreis naar India 2024.
Oh, wat een mooi vooruitzicht voor komend jaar! Alvast heel veel plezier gewenst. 🙂