Zalipie – het mooiste dorp van Polen niet ver van Krakau

Zalipie staat bekend als het mooiste dorp van Polen. “The painted village” wordt het ook wel genoemd, vanwege de bloemmotieven die op veel huizen, waterputten en zelfs bankjes en bijenhuizen geverfd zijn. Deze traditie maakt Zalipie vrij uniek en het zorgt ervoor dat het dorp op de toeristenkaart staat. Toch zijn wij de enige bezoekers aan Zalipie op een zonovergoten herfstdag. Zo kunnen we behalve de beschilderde huizen van Zalipie ook volop de lokale bewoners en hun dagelijkse bezigheden zien. Tijdens onze rondreis door Roemenië bezochten we eerder een dorp waar motieven op de huizen worden aangebracht door de inwoners. Ciocanesti is dan ook één van de mooiste dorpen van Roemenië. Het verschil met Zalipie is dat hier een jaarlijkse wedstrijd is om te zien wie het mooiste huis schildert, in Ciocanesti zijn het de Paaseieren die beschilderd worden. De motieven van de eieren worden dan als hobby op de huizen aangebracht.

Aankomst in Zalipie

Wij maken een dagtrip naar de Zoutmijn in Wieliczka en Zalipie vanuit Krakau. Het is even een eindje rijden, zeker omdat het laatste half uur er geen snelweg meer is. Op het moment dat we volgens onze navigatie in Zalipie zijn aangekomen, staan we naast de brandweerkazerne van het dorp. Op de muren zien we enkele bloemenpatroontjes geschilderd, maar verder is het gebouw niet erg bezienswaardig. Iets verderop, om het hoekje, zien we vlak naast elkaar de eerste uitbundig beschilderde huizen. Eén ervan lijkt een soort museumpje, maar is gesloten.

De eerste beschilderde huizen die we zien bij aankomst in Zalipie

Dan krijg ik aan de overkant van de weg een houten huis in het oog, dat regelrecht uit een sprookjesboek lijkt te komen. Het witgeschilderde huis wordt omgeven door grote bomen en op het stukje land ernaast liggen grote bulten stro te drogen in de zon. De blauwe kozijnen van het huis matchen geweldig met het wit op de houten planken en de kleurrijke bloemmotieven. Die zijn duidelijk recenter aangebracht dan de rest van de verf. Ook de put is beschilderd met bloemen. Wát een plaatje, dit geheel. Hiervoor zijn we naar Zalipie gekomen!

Wij zijn op een zonnige herfstdag in Zalipie. Perfect, want door de zon komen de kleuren van de bloemen nóg beter uit én de oogst van mais en grote stapels stro staan garant voor extra fotogenieke scènes. In het voorjaar, als alle bloemen in de tuinen bloeien lijkt Zalipie me ook super.

Hiervoor zijn we naar Zalipie gekomen

Verder naar Dom Malarek

Voor ons bezoek aan Zalipie heb ik op internet gelezen dat niet alle mensen in het dorp prijs stellen op toeristen die met hun camera door de tuin rennen. Omdat we algauw gezien hebben dat er bij “ons” sprookjeshuis niemand thuis is en het huis zelfs momenteel niet bewoond lijkt, doen we toch een snelle fotosessie. Wat later komen we erachter dat de mensen die bezoekers verwelkomen een fooienpot bij hun hek hebben staan. Je gooit wat geld in een pot of bakje en bent dan welkom om foto’s te maken.

We stappen weer in onze auto, want Zalipie blijkt een behoorlijk uitgestrekt dorp te zijn. Een paar honderd meter verderop zien we een soort dorpshuis, waar volgens de raamposter ook een bibliotheek is. Het bordje aan de weg vertelt ons dat we Dom Malarek gevonden hebben, vrij vertaald als “het schildershuis” en dé plek met informatie over Zalipie. De meiden zijn vooral blij met de speeltuin achter het huis. Ik ren direct met de camera in de aanslag naar het houten huisje met de put ervoor, in de tuin van Dom Malarek. Het huisje is er duidelijk voor de toeristen neergezet, maar is met de nog bloeiende bloemen in het tuintje ervoor zó schattig, dat ik maar foto’s blijf maken. Het bankje ernaast is de perfecte plek voor een korte picknick in de herfstzon. Life’s good!

In Dom Malarek vind je alle info over Zalipie én een schitterende tuin

Daarna bekijk ik binnen de foto’s van de schilderwedstrijd van afgelopen jaar. Zo krijg ik mooi een beeld van wat er verder nog te zien is in het mooiste dorp van Polen. In de ruimte die als souvenirwinkeltje is ingericht krijg ik een gekopieerd kaartje aangeboden, met daarop alle huizen in Zalipie die beschilderd zijn. De genummerde huizen zijn bovendien de plekken waar bezoekers welkom zijn. Super handig!

Meer beschilderde huizen en een Kerststal

Met moeite nemen we afscheid van de fijne tuin van Dom Malarek, maar de rest van Zalipie wacht om ontdekt te worden. We zien meer beschilderde huizen, de één met een complete zijgevel vol uitbundige bloemen, de ander met alleen een paar panelen, maar allemaal even kleurrijk. Geweldig om onderweg ook het dorpsleven te zien. Een vrouwtje hangt haar wasgoed aan de lijn, terwijl de ganzen en eenden over het erf scharrelen. Op een straathoek worden de laatste dorpsroddels uitgewisseld en een jongetje zwaait aarzelend naar ons van op zijn loopfietsje. Verbaasd zien we dat zelfs het kruis met Jesus, op een kruising van 2 straten, beschilderd is met bloemen.

Meer beschilderde huizen, een kruis en een kerststal

Als we aan het vijfde nummer van ons kaartje toe zijn, worden we uitbundig welkom geheten door de vrouw des huizes. Trots worden we meegetroond naar haar schuur, waar we een heuse zelfgeschilderde Kerststal zien. De rest van de schuur is bijzonder fotogeniek gedecoreerd met de gebruikelijke bloemmotieven én allerlei houten gebruiksvoorwerpen. Die houten spulletjes blijkt ze te verkopen als souvenirs. We nemen een houten paardenmagneetje met bloemmotieven mee, een mooie herinnering aan deze heerlijke dag. We worden steeds blijer van de herfstzon en de vrolijke bloemmotieven. Aan goede vibes geen gebrek in Zalipie.

Via het museum van Zalipie naar de kerk

Even verderop in ons rondje beschilderde huizen zijn we eerst verbaasd over de eerste andere toeristen die we zien: staan ze nou gewoon met een fotocamera in de tuin door een open raam te fotograferen. Blijkt dat we bij het museum van Zalipie aangekomen zijn. Hier kun je voor een kleine bijdrage naar binnen kijken bij huizen die ook van binnen schitterend gedecoreerd zijn. Bij elk raam waar we voor staan krijgen we het gevoel terug te reizen in de tijd.

Na nóg een prachtig huis maken we een stop bij het museum van Zalipie

Dom Malarek is doordeweeks open van 8.00 uur tot 16.00 uur. In de weekenden kun je er alleen in de zomermaanden vanaf 11.00 uur tot 16.00 uur ook terecht Het museum heeft nogal wisselende openingstijden, maar is in elk geval tussen 10.00 uur en 16.00 uur geopend.

Ook horen we waarom de mensen hun huizen hier eigenlijk met bloemen beschilderen. Meer dan een eeuw geleden was er in elk van de huizen een oven, maar geen schoorsteen. Door het gebruik van de oven werd daardoor de muur helemaal zwart. Om deze lelijke vlekken te verbergen begon men ze te beschilderen met mooie bloemenpatronen. De één deed dat nog mooier dan de ander en zo werd een traditie geboren. Ook al worden de ovens vrijwel nergens meer gebruikt, de jaarlijkse schilderwedstrijd in het voorjaar blijft, om de traditie in ere te houden.

Onze laatste stop in Zalipie is de kerk

Inmiddels begint de zon langzaam te zakken en wordt het tijd voor ons om terug te gaan richting Krakau. We hebben nog lang niet alle beschilderde huizen gezien, maar willen graag de kerk nog zien. Daar aangekomen blijkt het net tijd om te bidden. We zijn verrast, zo net na drieën op een doordeweekse dag. Gelukkig kunnen we nog net gauw binnen kijken, voor de dient begint. De mooi aangeklede bewoners van Zalipie, die zitten te wachten op de priester, bekijken ons enigszins verstoord. Ondanks dat het qua decoratie de vrolijkste kerk is die we ooit hebben gezien, gaan daarom maar gauw weer naar buiten. Op het moment dat de priester het hek doorkomt, stappen wij net de auto in voor de terugreis naar Krakau.