Wil je wildlife spotten op Borneo, dan is Sepilok één van de meest toegankelijke en budgetvriendelijke plekken om dat te doen. Hier zie je Orang-Oetans, maar ook Neushoornvogels, Makaken, verschillende soorten eekhoorns, waaronder vliegende, een heel scala aan tropische vogels, slangen en met een beetje geluk Slow Loris en Tarsiers. Wij zijn twee volle dagen in Sepilok geweest en hebben het Orangutan Rehabilitation Centre 2 keer bezocht, net als het Rainforest Discovery Centre. Dat laatste is het toegankelijke deel van het Sepilok natuurgebied, waar je geweldige, tropische jungle kunt zien en kunt speuren naar wildlife vanaf de langste Skybridge van Borneo. De nachtwandeling is er ook een aanrader. Ik neem je mee naar een stukje van onze rondreis op Maleisisch Borneo, naar Sepilok, met tips hoe je hier de meeste dieren ziet.
Orang-Oetans zien in het Orangutan Rehabilitation Centre
Het Orangutan Rehabilitation Centre is dé plek om Orang-Oetans te zien in Sabah op Borneo, als je geen kapitalen kwijt wilt om één van de dure natuurparken te bezoeken. Danum Valley en Dermakot Forest Reserve kosten voor 2 nachten (en in de praktijk slechts net iets meer dan een volle dag!) een slordige 1000 euro voor een gezin van 4. Er is dan geen enkele garantie dat je ook daadwerkelijk Orang-Oetans zult zien.
Genieten van de jungle kan ook in Sepilok
De Orang-Oetans in het Rehabilitation Centre in Sepilok wordt dagelijks fruit aangeboden op een voederplatform. De dieren kunnen ervoor kiezen om dat te komen eten, of niet. Met name in het fruitseizoen, als er genoeg aan de bomen hangt, is er ook hier een kans dat je geen Orang-Oetans zult zien. Toch zijn er bijna dagelijks Orang-Oetans die op één van de twee voedermomenten afkomen. Het Sepilok Orangutan Rehabilitation Centre is de plek met de grootste kans om deze schitterende dieren ook werkelijk te zien. Wil je je geluk beproeven om ze op een betaalbare manier in de jungle te zien, zónder voederplek? Dan is de Kinabatangan rivier een aanrader!
Hoe werkt dat dan precies, in dat Orangutan Rehabilitation Centre?
’s Ochtends om half 9 gaat de deur van het Rehabilitation Centre open. Je kunt dan een informatiefilm bekijken en vanaf 9 uur een toegangskaartje kopen voor het park. Om 9 uur kun je dan ook het voorste deel van het park al in. Zorg dat je één van de eersten bent. Met een beetje geluk kom je direct al Orang-Oetans tegen. Wij zijn de eersten die naar binnen gaan en op 20 meter van de ingang zien we direct 3 Orang-Oetans! Blijkbaar hebben die in de omgeving van de ingang van het park geslapen. De eerste minuten is het nog heerlijk rustig en kijken we ademloos naar deze unieke, prachtige dieren.
Oog in oog met Orang-Oetans in Orangutan Rehabilitation Centre Sepilok
Tot 10 uur heb je tijd om het voederplatform te bezoeken in een apart deel van het park, waar jonge Orang-Oetans wordt geleerd om (terug) de jungle in te gaan. De verzorgers zien erop toe dat de hongerige, brutale Makaken, die uit het natuurpark hier naartoe komen om het fruit van de jonge Orang-Oetans te stelen, op afstand blijven. Pas als de Orang-Oetans genoeg hebben kunnen eten, worden de Makaken niet meer op afstand gehouden. Een wild vreetfestijn volgt.
Om 9.45 uur gaat ook het pad naar het voederplatform in het natuurpark open. Wij zien langs het vlonderpad mooie vlinders, maar ook een Orang-Oetan, hoog in een boom. De wandeling naar het platform duurt ons veel te kort. Ook hier is de jungle mooi. Tijdens het wachten op de Orang-Oetans zien we een groepje Neushoornvogels overvliegen en in een boom neerstrijken. Bijzonder, want normaal gesproken zijn ze altijd in paren, nooit in een hele groep.
schitterende jungle in Sepilok, zo groen, zulke bijzondere dieren!
Tegen tienen legt een verzorger fruit neer op twee verschillende platformen. Het kan zijn dat je vervolgens moet wachten of er Orang-Oetans uit de jungle komen om te eten. Wij hebben opnieuw geluk. Een vrij jonge Orang-Oetan is al een tijdje eerder komen kijken en hangt al even aan blaadjes te knabbelen van een boom in de buurt. Onmiddellijk komen uit twee verschillende richtingen meer Orang-Oetans aan zwaaien, waaronder een moeder met baby. Eén van hen heeft blijkbaar geen honger, want hij gaat op een tak, recht voor onze neus, naar ons zitten kijken. De moeder met baby eet ook niet van het fruit. Ze lijkt eerst wel schuw voor de andere Orang-Oetans, maar pakt ook niks als de anderen weer de jungle in vertrekken. Minstens een halfuur kijken we naar de verschillende Orang-Oetans en de moeder met baby die minutenlang voor ons poseert, hangend aan een touw. Het lijkt wel alsof ze trots haar baby wil laten zien.
Pas als de laatste Orang-Oetan vertrokken is, lopen wij richting de uitgang. Blijkbaar zijn veel mensen al eerder weer weggegaan, want we zijn bijna de enigen. Er waren 2 of 3 groepstours, die waarschijnlijk een vol dagschema hebben. Van een taxi chauffeur horen we later dat het slim is om zo lang mogelijk te blijven hangen. Soms zie je dan onverwacht nog Orang-Oetans. Hij heeft helemaal gelijk, zo blijkt even later!
Zo mooi: de Orang-Oetans die uit de jungle naar beneden komen
Wij kijken omhoog, om te zien of we nog dieren hoog in de bomen zien. Daardoor zien we de 3 vrienden pas als ze bijna bij ons zijn: 3 Orang-Oetans komen over het planken pad op ons af. Twee van hen hebben gebroederlijk de armen om elkaar heen geslagen. We vragen ons af wat we moeten doen, want er is ons op het hart gedrukt om afstand te houden. Orang-Oetans blijven wilde, onberekenbare dieren, ook al leven ze in een afgeschermd stuk natuur en wordt ze dagelijks eten aangeboden. Achter ons komt een gids, die deze 3 wel kent. “Ga maar aan de zijkant staan” zegt hij. En gedrieën passeren de apen ons. Wow, zo dichtbij!
Om 15.00 uur is er een tweede voedermoment, dat je met een toegangskaartje van de ochtend, gratis kunt bezoeken. Vanaf 14.00 uur is het Orangutan Rehabilitation Centre weer geopend en kun je nogmaals je geluk beproeven, als je in de ochtend geen Orang-Oetans gezien hebt. Wij gaan ook in de middag kijken, maar dan hebben we veel minder geluk en zien we slechts 2 dieren, waarvan eentje al het fruit opeet, terwijl de ander loom op het platform hangt. Bij het afgeschermde deel met jonge apen is er dan ook weinig actie. Het schijnt echt een kwestie van geluk te zijn, wanneer je de meeste apen ziet. Het is niet standaard zo dat de ochtend het drukste is. Tussen de twee voedertijden is het Rehabilitation Centre gesloten, maar de opvang voor Zonneberen aan de overkant van de weg én het Rainforest Discovery Centre zo’n anderhalve kilometer verderop, zijn wel open.
In Sepilok stelen de Orang-Oetans de show
Ik houd niet van enorm toeristische ervaringen. Hoe druk en toeristisch het is bij het Sepilok Rehabilitation Centre verschilt per dag. Voor mij grensde ons bezoek in de ochtend aan wat ik té toeristisch vind. Wil je dat niet, dan is een duur natuurpark of Kinabatangan je alternatief.
Beren en Neusapen zien in Sepilok
De overburen van het Orangutan Rehabilitation Centre zijn de Honingberen van Sepilok. Deze opvang heeft enkele tientallen beren in een natuurlijk verblijf, die zijn gered uit hele akelige omstandigheden. Hier worden ze voorbereid om terug gezet te worden in de vrije natuur. Doordat het Sun Bear Rehabilitation Program open is van 9.00 uur tot 14.30 uur, kun je er terecht zodra bij de Orang-Oetans de deuren sluiten. Of misschien ben je al wel eerder uitgekeken. Wij zijn rond 11 uur bij de beren. Heel eerlijk vinden we de entreeprijs fors, voor wat er te zien en doen is. Na een informatiefilm kun je een klein rondje lopen en een aantal van de beren zien in hun natuurlijke buitenverblijven. Binnen een half uur ben je er eigenlijk wel uitgekeken. Laten we hopen dat al dat entreegeld van buitenlandse toeristen goed gebruikt wordt voor de beren.
Bij het Sun Bear Rehabilitation Program in Sepilok zie je de Maleisische Honingberen
Een plek die wij bewust niet hebben bezocht is Labuk Bay Proboscis Monkey Sancuary. Op een klein half uurtje rijden vanuit Sepilok kun je in een klein natuurgebiedje Neusapen zien. Doordat ook deze apen gevoerd worden én hun leefgebied erg klein is, kun je deze bijzondere apensoort hier met een 100% garantie zien. Toch slaan wij even over. De reden dat de Neusapen hier gevoerd moeten worden is namelijk dat de palmplantages steeds verder opgrukt zijn. Uiteindelijk is alleen een minuscuul stukje natuur overgebleven, volledig omgeven door palmplantages en de zee. Daardoor kunnen de apen zelf niet genoeg voedsel meer vinden. Ook hier betaalt de buitenlandse toerist flink om te komen kijken. Dat geld komt niet ten goede van de Neusapen, maar verdwijnt gewoon in de zakken van de eigenaren van de palmplantages. Dit voelt voor ons zo fout en krom, dat we graag uit de buurt blijven. Ga zeker naar Kinabatangan om Neusapen te zien. De kans dat je ze daar ziet is ook heel groot en dan leven ze in de vrije natuur, met genoeg ruimte om hun eigen voedsel te zoeken.
Het Rainforest Discorvery Centre
Een plek die je zeker moet bezoeken als je in Sepilok bent, is het Rainforest Discovery Centre. Je kunt hier wandelend en op de Skywalk op zoek naar Wildlife. De Skywalk is de langste verhoogde loopbrug van Borneo, met ruim 600 meter lengte. Op verschillende plekken kun je met een toren nóg hoger klimmen, tot de boomkruinen. Wij zien verschillende soorten eekhoorns, allerlei tropische vogels, een slang en vliegende eekhoorns vanaf de Skywalk. Die laatste twee trouwens wel tijdens de “Nightwalk” met een gids. Je toegangskaartje is de hele dag geldig, maar voor de “Nightwalk” betaal je extra.
Wildlife spotten vanaf de Skywalk in het Rainforest Discovery Centre
Trek een lange broek en dichte schoenen aan voor de “Nightwalk”. Je loopt soms echt door de jungle en er zijn veel insecten rond zonsondergang. Het is een beetje geluk hebben of je na de wandeling nog een Grab vindt. Ons lukte het met wat extra wachttijd.
Zo zie je de meeste dieren
Ga zo vroeg mogelijk naar het Rainforest Discovery Centre. Je kunt aan de kassa ’s middags al kaartjes kopen voor de volgende dag. Ondanks dat de kassa pas om 8 uur ’s ochtends open gaat, kun je dan toch direct bij zonsopkomst al het park in. Mogelijk kom je dan een beveiliger tegen, maar die kun je dan je vooraf aangeschafte tickets laten zien. Om 8 uur wordt het eigenlijk al snel te warm en trekken dieren zich terug om te relaxen. Pas tegen zonsondergang zie je weer veel makkelijker dieren.
Tijdens de Rainforest Discovery Centre Nightwalk zie je veel dieren
Op welk tijdstip je het Rainforest Discovery Centre ook bezoekt, wees stil en loop langzaam. We hebben zo veel mensen gewoon aan dieren voorbij zien lopen! En zelfs wij hebben een slang gemist die vlak langs de Skybridge in een boom lag. Pas toen we een kwartier later met gids terug kwamen, zagen we ‘m. Sowieso is een gids in de jungle een aanrader, waar dan ook. Dat is hier in Sepilok niet anders. De nightwalk is dan ook echt dé manier om dieren te zien die ’s avonds actief zijn. Zo zien wij een stelletje Slow Loris, enorme spinnen, fluorescerende schorpioenen en vleerhonden.
Waar slapen in Sepilok
Tijdens onze lange reis door Azië hebben we zo nu en dan behoefte aan een eigen plek, waar je niet direct sociaal hoeft te doen als je je kamer uit stapt. Daarom hebben we verschillende keren een appartement of heel huis gehuurd voor een paar dagen. Sepilok hebben we bezocht vanuit ons ruime huis in een woonwijk tussen Sepilok en Sandakan. Binnen een kwartier waren we in Sepilok. Toch zou ik voor een vakantie kiezen voor verblijf in Sepilok zelf. Het Sepilok jungle resort ligt mooi, heeft een zwembad én is heel betaalbaar. Bovendien is het nog geen 5 minuten lopen naar de ingang van de Orang-Oetans en net iets verder naar het Rainforest Discovery Centre. Achteraf vind ik het wel een beetje jammer dat we niet hier hebben geslapen.
Wildlife spotten in het Rainforest Discovery Centre
Reis naar Sepilok
Sepilok ligt op minder dan een half uur van de stad Sandakan. Bussen tussen Kota Kinabalu en Sandakan en die tussen Semporna en Sandakan passeren Sepilok. De halte aan de snelweg is nog zo’n 2 kilometer van de bezienswaardigheden van Sepilok. Je kunt een Grab boeken vanaf de plek waar je de bus uit stapt, of lopen. De weg is niet druk, maar in de tropische, vochtige warmte kan die wandeling van 2 kilometer best een uitdaging zijn. Reis je met de bus naar Sepilok van een andere plek dan de steden waar de busstations zijn? Dan zul je toch een kaartje moeten kopen voor de hele afstand van die bus. Neem de avond voor vertrek contact op met de busmaatschappij, om hen te laten weten waar je instapt. Zo rijden ze je niet per ongeluk voorbij!