Vakantie in het Ruhrgebied – bezienswaardigheden en tips

Een vakantie in het Ruhrgebied is er wellicht eentje die niet direct bij je op zou komen. Nadat wij het Ruhrgebied in drie afzonderlijke dagtrips bezocht hebben, en nog steeds niet alle bezienswaardigheden gezien, zou ik er zo een hele week willen verblijven. Alleen al met het industriële erfgoed zou je zo je hele vakantie in het Ruhrgebied kunnen vullen. Het is een fijne bestemming relatief dichtbij huis. Denk daarbij niet alleen aan roestige, vervallen industrie, maar ook aan uitzichtpunten, parken en uiteenlopende musea. Ik deel alle bezienswaardigheden die een vakantie in het Ruhrgebied de moeite waard maken en geef tips over accommodatie en vervoer.

Wanneer op vakantie in het Ruhrgebied

Er is in het Ruhrgebied zowel op warme, zomerse dagen als tijdens de koude, grauwe winter genoeg te beleven. In de zomer combineer je industrieel erfgoed met zwemmen in één van de openlucht baden. Of struin uren door de prachtige parken, waar voor jong en oud genoeg vermaak is en beklim tijdens zonsondergang één van de vele halden. Dit zijn de heuvels van puin, die zijn achtergebleven na jarenlange mijnbouw in de regio. Op veel van die heuvels vind je tegenwoordig wandelpaden, kunstwerken en op zomerse dagen meer dan eens een ijs- of worststalletje.

Vakantie in het Ruhrgebied in de zomer

In het late voorjaar zijn het Grugapark in Essen en het Maximilanpark extra de moeite waard, vanwege de uitbundig bloeiende voorjaarsbloeiers. Overigens is het Herbstleuchten festival in het Maximilianpark ook erg gaaf. En in de winter kun je jezelf helemaal onderdompelen in cultuur in de vele musea of een rondleiding doen in één van de voormalige hoogovenparken.

Ruhrgebied bezienswaardigheden

Dé verrassing voor mij was het aantal bezienswaardigheden in het Ruhrgebied. Nooit gedacht dat er zoveel te zien zou zijn, dat je met een week eigenlijk nog niet genoeg hebt, als je álle toffe plekjes wilt zien. De meeste bezienswaardigheden hebben in elk geval een link met het industrieverleden van het Ruhrgebied. Verschillende parken zijn er ooit gekomen om de fabrieksarbeiders een plek te geven om te ontspannen en nog altijd bijzonder mooi. Ook heel wat voormalige industrieterreinen zelf zijn tegenwoordig ingericht voor de recreatie, vaak op een creatieve manier. Klimmen, duiken, naar de film, het museum of het aquarium zijn slechts enkele van de mogelijkheden. Tijdens een vakantie in het Ruhrgebied kun je naast de bezienswaardigheden rond het industrieel erfgoed ook een aantal toffe dierentuinen en pretparken bezoeken. Erg leuk als je met je gezin op vakantie bent in het Ruhrgebied.

Op een vakantie in het Ruhrgebied zul je zeker industrieel erfgoed zien

Bekendste industriële bezienswaardigheden Ruhrgebied

Bij een vakantie in het Ruhrgebied mag in elk geval één van de bekendste industriële bezienswaardigheden niet ontbreken. Zelf bezoek ik ze allebei, in twee afzonderlijke tripjes. Landschaftspark Duisburg ligt op het terrein de voormalige staalfabriek Thyssen-Eisenwerk, waar tot 1985 dagelijks vele tonnen ijzererts verwerkt werden en waar de hoogovens 24 uur per dag draaiden, met temperaturen van boven de 2000 graden. Toen de fabriek op 4 april 1985, na meer dan 80 jaar, haar deuren sloot wilde men de enorme gebouwen niet afbreken. In plaats daarvan hebben ze allerlei nieuwe functies gekregen, waarna er een park omheen is gecreëerd.

In het Landschaftspark beklim ik de hoogoven, onder leiding van een gids. Het uitzicht vanaf daar boven, over het park en het omringende Ruhrgebied, is fantastisch. Ook ga ik zelf met een camera op ontdekking tussen de roestige restanten van het oude industriecomplex. Houd je van fotografie, dan kun je jezelf hier echt uitleven.

In landschaftspark Duisburg-Nord kun je jezelf als fotograaf echt uitleven

De Zeche Zollverein is minstens even tof voor een avontuurlijke struintocht met de camera. In de jaren ’60 wordt een nieuwe cokesfabriek geopend in het Ruhrgebied: Kokerei Zollverein. Deze fabriek staat op een steenworp afstand van de steenkoolmijn Zeche Zollverein in Essen. Steenkool dat uit de mijn wordt gehaald, gaat in de oven van de cokesfabriek.

Zodra het gas eruit ontsnapt is, worden de cokes gebruikt om in de hoogovens voor de staalproductie. Ongeveer dertig jaar later wordt de cokesfabriek alweer gesloten. Door de staalcrisis en de daardoor afgenomen vraag naar cokes, is Zollverein niet meer rendabel. In plaats van dit industriële erfgoed plat te gooien, hebben de Duitsers Zeche Zollverein een tweede leven geschonken. Vanwege de Bauhaus architectuur en de historische waarde, is dit mooie stukje industriecultuur een Unesco Werelderfgoed geworden.

Kokerei en Zeche Zollverein zijn niet voor niets Unesco werelderfgoed

Wil je tijdens een vakantie in het Ruhrgebied zowel Landschaftspark Duisburg als Zeche Zollverein bezoeken, reserveer dan twee volle dagen van je vakantie. Beide parken zijn uitgestrekt en er is zo veel leuks te doen en te zien dat het zonde is om te moeten haasten.

Na een uitgebreide struintocht over het terrein tijdens een zomerse vakantie in het Ruhrgebied, kun je een duik nemen in het Werksschwimmbad. Dit zwembad is niet enorm groot, maar heeft wel het tofste achtergronddecor dat je maar kunt bedenken. Ook het reuzenrad dat dwars dóór de cokesoven gaat, is vlakbij het zwembad. Een hapje en drankje kun je doen op het terras van café / restaurant “die Kokerei” vlakbij. In de herfst en winter zijn de musea van Zeche Zollverein ideale bezienswaardigheden. Het Ruhrmuseum biedt een kijkje in de geschiedenis van het Ruhrgebied, van het allereerste begin tot de tijd van de industrialisatie. Het Red Dot Design museum is een must visit voor iedereen die van gave design producten in een originele, industriële omgeving houdt.

Red Dot Design Museum: Designproducten tentoongesteld in een industriële omgeving

Meer bezienswaardigheden in en rond Essen

Essen ligt redelijk centraal in het Ruhrgebied, dus de omgeving van Essen is zeker een fijne basis om te overnachten. Zeche Zollverein is in Essen en ook in het Landschaftspark ben je binnen een half uur. Ook veel andere bezienswaardigheden in het Ruhrgebied bevinden zich op minder dan een half uur van Essen.

Wat aan de prijzige kant voor een vakantie van bijvoorbeeld een week, maar wel ideaal voor een lang weekend of midweek is een verblijf in het historische Mintrops Stadthotel Margarethenhöhe. Je slaapt dan aan de markt van het beroemdste en meest fotogenieke tuindorp van het Ruhrgebied, Margarethenhöhe. Als je een wandeling rond dit hotel maakt, heb je geregeld het gevoel op een filmset beland te zijn. Wij wandelen er een uur rond en verbazen ons over hoe zulke mooie huizen de werknemers van Krupp als huisvesting hadden.

Fantastisch toch?! Om hier te slapen tijdens je vakantie in het Ruhrgebied

Ook het Gruga Park is wandelend vanuit Margarethenhöhe te bereiken. Dit mooiste park van Essen en misschien wel van heel het Ruhrgebied is een wandeling zeker waard. De historische botanische tuin is het centrum van het Grugapark: oeroude bonsai-boompjes, enorme cactussen en tropische bomen vind je er. Ook de rozentuin in het Grugapark mag er zijn, net als de bijzondere “Garten der Sinne”, de tuin van de zintuigen. Het Hundertwasser-huis is een trekpleister voor kunstliefhebbers. Kort voor zijn dood heeft de beroemde schilder en graficus het nog ontworpen. Voor kinderen zijn het klimparcours en de kinderboerderij leuke plekken in het park. Ook rijdt er een treintje door Gruga en met een beetje mazzel kom je net tijdens één van de feestelijke evenementen, waardoor het Gruga Park nóg bruisender wordt.

Het Erfahrungsfeld is een ontdekkingstocht voor alle zintuigen, niet ver van Zeche Zollverein, ten noordoosten van Essen. Het parcours binnen en buiten bestaat uit meer dan 120 stations, waarbij horen, zien en voelen letterlijk van dichtbij worden meegemaakt. Mochten we opnieuw richting Ruhrgebied gaan, dan staat dit unieke museum zeker op de planning.

Het Gruga Park staat garant voor een heerlijke middag tijdens je vakantie in het Ruhrgebied

Uitzichtpunten en kunstwerken op de halden

Houd je van uitzichtpunten en kunst, dan moet je tijdens een vakantie in het Ruhrgebied zeker enkele van de halden beklimmen. Halden, oftewel slakkenbergen, zijn heuvels van afgegraven aarde, slak en bouwafval, dus ‘afvalproducten’ van de mijnbouw. Er zijn er maar liefst zo’n 250 in het Ruhrgebied en de een aantal zijn inmiddels ingericht als recreatiegebied. De halden zijn dan begroeid met struiken en zelfs bomen en vanaf de top heb je de mooiste uitzichten over het Ruhrgebied. Er staan bovendien enkele bijzondere kunstwerken bovenop.

Er zijn nog altijd een aantal mijnen in gebruik in het Ruhrgebied. De Zeche Prosper Haniel in de buurt van Bottrop is er zo één. De slakkenberg Halde Haniel is enorm en deels is deze veranderd in een recreatiegebied met onder andere een wandeling naar de top. Onderweg passeer je een aantal stations waar je meer leert over de geschiedenis van de mijnbouw in het Ruhrgebied. Het valt nog niet mee om de juiste parkeerplaats te vinden voor de wandeling naar boven. We staan in eerste instantie voor de slagboom van de nog in werking zijnde fabriek. Als we in een half uurtje rustig naar boven zijn gewandeld, voelt het echt alsof we een beloning vinden.

Halde Haniel in de omgeving van Bottrop in het Ruhrgebied

De halde is een enorme, zwarte krater, met een minuscuul meertje erin en op de kraterrand geverfde spoorbielzen. Als totempalen staan ze trots in een halve maan-vorm overeind. Ik krijg er een bijzonder gevoel bij, moeilijk te omschrijven, maar mooi is het zeker. En het uitzicht is echt wow!

Op de Heinrich Hildebrand Höhe is een ander kunstwerk dat je kunt beklimmen. De Tiger & Turtle is helaas gesloten op het moment dat wij de korte, eenvoudige wandeling naar de top van de halde maken. Het uitzicht is vanaf de top van de heuvel ook al mooi en het kunstwerk nu ook al heel tof. Toch willen we zeker eens terug om te ervaren hoe het is om erin te lopen. Volgens onze kinderen heb je er Konrad Koen’s kleefpasta voor nodig! 😉

Om de Tiger & Turtle te beklimmen heb je Konrad Koen’s Kleefpasta nodig

Hemelsbreed een kilometer of vier van Halde Haniel ligt een andere bekende halde, met een karakteristiek kunstwerk. De Tetraeder ligt dichter bij Bottrop en is vanaf Halde Haniel te zien. Andersom is het zeker ook mogelijk, maar iets lastiger, omdat de Tetraeder qua vorm wat meer opvalt. Het viervlak in de vorm van een driehoek is t beklimmen.

Bezienswaardigheden Dortmund voor een heel weekend

Ook Dortmund en haar bezienswaardigheden op het industriële vlak mag je echt niet overslaan tijdens een vakantie in het Ruhrgebied. Wat Dortmund mist aan charme, maakt ze ruimschoots goed met indrukwekkende bouwwerken uit de tijd dat het Ruhrgebied nog een grauw, vervuild industriegebied was. Dortmund is er uitstekend in geslaagd de monumenten uit die tijd te bewaren en zelfs hier en daar een nieuwe functie te geven. Je kunt je er met gemak een heel weekend vermaken, maar als je slechts weinig tijd hebt, ga dan in elk geval naar Zeche Zollern.

Kun je in Dortmund slechts 1 plek bezoeken: kies Zeche Zollern

Wat mij betreft is voormalige kolenmijn en industriecomplex Zeche Zollern het allermooiste industrieel erfgoed van heel het Ruhrgebied. In Dortmund staat Zeche Zollern beter bekend als het “Schloss der Arbeit”. Inderdaad zijn verschillende van de gebouwen zo mooi als een paleis. De architectuur is betoverend, vanaf het moment dat je door de poort naar binnen loopt. De Jugendstil machinehal is het meest in het oog springend, net als de twee liftschachten, die aan weerszijden staan. In verschillende gebouwen zijn musea ondergebracht, die je meer leren over de geschiedenis van deze plek. Het beste dat je er kunt doen is echter genieten van de fantastische architectuur en héél veel foto’s maken. In een uitgebreid blog schrijf ik over Dortmund, waar je ook zeker bij Kokerei Hansa, het voormalig hoogovencomplex Phoenix-West en Revierpark Wischlingen een kijkje moet nemen.

Bezienswaardigheden Oostelijk Ruhrgebied

In het uiterste oosten van het Ruhrgebied zijn het Maximilianpark in Hamm en het Lichtmuseum in Unna aanraders. Het Maximilanpark is extra leuk om te bezoeken in de avonden van eind oktober. Dan is er het jaarlijkse “Herbstleuchten”, wat zoveel betekent als herfstlichtjes. Het hele park is met kleurige lampen verlicht en er zijn verschillende toffe lichtkunstwerken. Overal zijn lekkere hapjes en drankjes te krijgen. De gigantische glazen olifant, dé highlight van het park, is extra gaaf als hij verlicht wordt. In de vlindertuin van het park is de “Tanz der Bananenfalter” rond zonsondergang te zien: de vlinderdans. Ook zonder lichtjesfestival is het Maximilanpark trouwens erg leuk, vooral voor gezinnen. Er zijn uitdagende speeltoestellen, er is overal water en de Lego tentoonstelling is top voor dagen met minder mooi weer.

Herbstleuchten in het Maximilanpark in Hamm: magisch!

Het Lichtmuseum in Unna is één van die plekken die ik zelf helaas nog niet bezocht heb in het Ruhrgebied. Ook die staat op het lijstje voor een volgende keer. Er is een vaste collectie lichtkunstwerken, gemaakt door 13 bekende kunstenaars. Tevens is er een wisselende collectie.

De driehoek Bochum, Oberhausen, Mülheim

In de driehoek Bochum Bochum, Oberhausen, Mülheim heb ik zelf ook nog wel wat te ontdekken. Het mijnbouwmuseum en de Jahrhunderthalle van Bochum, het industriemuseum in Oberhausen en Aquarius Wassermuseum in Mülheim zijn plekken die voor een vakantie in het Ruhrgebied zeker aantrekkelijk zijn. Geen van allen heb ik ze bezocht, maar allemaal lijken ze me te gek.

Dierentuinen en attractieparken

In het Ruhrgebied vind je genoeg toffe dierentuin. Die in Duisburg en de ZOOM Erlebniswelt in Gelsenkirchen staan erg goed bekend, maar wij bezoeken de dierentuin van Krefeld. Net als de meeste dierentuinen in Duitsland is die van Krefeld erg vriendelijk voor de portemonnee. De familietickets zijn altijd nog een extra verrassing. In Krefeld zijn we vooral onder de indruk van de vele apensoorten en ook kun je er veel roofdieren zien. Het sneeuwluipaard is mijn persoonlijke favoriet.

Wij bezoeken de dierentuin van Krefeld in het Ruhrgebied

Op vakantie in het Ruhgebied en zin in actie? In Bottrop-Kirchhellen zijn twee attractieparken vlak bij elkaar. Schloss Beck is voor gezinnen met jongere kinderen erg geschikt, terwijl Movie Park perfect is voor gezinnen met oudere kids én iedereen die wel houdt van spannende attracties.

Extra tips vakantie in het Ruhrgebied

Het Ruhrgebied is best groot, dus het is handig om een beetje centrale accommodatie uit te zoeken. Zoals gezegd is Essen en omgeving daarvoor perfect. Kies je liever voor een appartement in plaats van bijvoorbeeld het hotel dat ik tip, omdat je met kinderen reist? Dan is dit appartement betaalbaar, heel ruim en van alle gemakken voorzien. Voor de kinderen staat er zelfs een grote bak Lego klaar. Ook als je met twee personen reist, maar voor een vakantie in het Ruhrgebied graag wat privacy en een eigen keuken hebt, is een appartement ideaal. Deze ligt tussen centrum en Gruga Park / Margarethenhöhe, heeft gratis parkeerplek én ov vlakbij.

Kies centrale accommodatie in Essen bij Grugapark en Margarethenhöhe

Kom je met de eigen auto naar het Ruhrgebied, dan is het goed om te weten dat je een milieusticker nodig hebt, om in bepaalde Umweltzones van Duitsland met de auto te rijden. Het Ruhrgebied is eigenlijk één grote Umweltzone. Je hebt daarvoor een groene milieusticker op je voorruit nodig, die te koop is bij de ANWB in Nederland voor €13,50 of bij één van de TÜV-keuringsstations in Duitsland voor €5 tot €15. Zo’n sticker plak je eenmalig op je voorruit en kun je daarna tot in de lengte van dagen gebruiken in elke Umweltzone, dus in al die Duitse steden en gebieden die zo’n zone hebben.

Tenslotte heb je in de wintermaanden bij winterse omstandigheden winterbanden nodig om in Duitsland te rijden. Ga je dus op vakantie in het Ruhrgebied in de wintermaanden, met winterse omstandigheden, zorg er dan voor dat je de juiste banden onder je auto hebt. Dit kunnen echte winterbanden zijn, of all weather banden met een sneeuwvlokje erop.

Ga naar al mijn Bestemmingen blogs, of kies een andere bestemming »