Tulove Grede is één van de hoogste rotsformaties in het zuidelijke Velebit gebergte. Op zoek naar toffe hikes tijdens onze dagen aan de Zrmanja Rivier in het achterland van Starigrad Paklenica, kom ik Tulove Grede tegen, een verzameling kalkstenen kliffen met bizarre vormen. Deze kliffen zijn ruim 1100 meter hoog en vanaf de top van Tulove Grede heb je een fantastisch uitzicht over dit deel van het Velebit gebergte, maar ook over de Adriatische Zee in de diepte. Een hike naar de top van Tulove Grede is, naar wat ik lees, niet al te moeilijk en de weg er naartoe schijnt op zichzelf al de moeite waard te zijn. Reden voor ons om dit deel van het Velebit Gebergte te gaan verkennen tijdens onze rondreis door Kroatië langs minder bekende plekken.
Majstorska Ceska – spectaculaire toegangsweg Tulove Grede
Vanuit Obrovac steken de puntige rotsformaties van Tulove Grede al lonkend een heel eind boven het maaiveld uit. Wij komen van onze accommodatie in Golubic, bij de Zrmanja rivier en onze navigatie stuurt ons net na het kruispunt bij Zaton Obrovacki een veel smaller, maar geasfalteerd weggetje in. Een paar bochten later rijden we door een gehucht en gaat de weg ineens over in een karrenspoor vol flinke keien. We kunnen ons haast niet voorstellen dat dit de goede route naar Tulove Grede is, maar onze navigatie is vastbesloten. Met wat kunst- en vliegwerk weten we uiteindelijk duidelijk te maken dat we een andere route zoeken. We keren om en dit keer slaan we bij de hoofdweg een grotere zijweg in. We hebben Majstorska Ceska gevonden.
Majstorska Ceska is de spectaculiare toegangsweg naar Tulove Grede
Na de eerste kilometers van deze Majstorska Ceska zijn we gerustgesteld: we hadden een veel steilere weg verwacht naar de top van Tulove Grede. In de tijd dat de weg gebouwd is, rond 1830, kon men echter geen hellingspercentage van meer dan 5% over. Deze allereerste, knappe verbinding tussen het noorden en zuiden van Kroatië is daarom tegenwoordig prima te doen. Naarmate de uitzichten beter worden, zowel op Tulove Grede als de kust, verdwijnt wel het asfalt. Echt grote keien zijn er echter niet en we kunnen maximaal genieten van de uitzichten én de bezienswaardigheden langs de weg. We passeren kerkjes en kapelletjes, maar ook monumenten voor slachtoffers uit de Balkanoorlog in de jaren ’90.
Parkeren en start hike Tulove Grede
Eenmaal boven markeert een stenen muur de plek waar ooit de opnames zijn gemaakt voor de Winnetou films uit de jaren ’60. Inderdaad doen de rotsen achter deze muur ons meteen een Cowboy film in stappen. Achter deze muur kunnen we ook de auto kwijt, op een kleine parkeerplaats met uitzicht op een paar stenen huisjes in een vallei. Een grote kudde schapen komt net aanlopen. Zij gaan rusten in het schapenverblijf bij één van die huisjes. Hun geblaat is nog lang te horen.
De start van onze hike op Tulove Grede
Wij beginnen aan de beklimming van Tulove Grede. Het pad klimt eerst gestaag en is duidelijk aangegeven, met de rood-witte cirkels die we in heel Kroatië als markering zien. Als we wat hoger komen zien we de schapen en het vervolg van de Majstorska Ceska langzaam kleiner worden. Het duurt toch nog verrassend lang voor we de puntige rotsformaties boven ons naderen.
Een gemiste afslag en niet naar de top van Tulove Grede
Hoe duidelijk de markering van de Tulove Grede hike ook is, we missen er toch eentje. Blijkbaar zijn we te veel in beslag genomen door de bizar gevormde rotsformaties aan de linkerkant, om de cirkels rechts van ons te zien. Omdat het platgetreden pad ook gewoon rechtdoor verder gaat, volgen we dat. Een eind verder komen we op een soort pas, waar afgeronde, grote rotspunten aan de zijkant van een redelijk vlakke oversteek staan. De oversteek naar de andere kant van de berg is bezaaid met keien en het pad lijkt ineens verdwenen. Aan de start van onze hike is ons door andere wandelaars op het hart gedrukt niet van de paden af te wijken, vanwege de zware gevechten hier in de Balkanoorlog. Omdat we ook geen markering meer zien draaien we om. Spijt van de gemiste afslag hebben we niet: wat is het hier mooi!
Geen spijt dat we een afslag gemist hebben
Net als op veel plekken buiten de gebaande paden in Kroatië kunnen er ook bij Tulove Grede nog mijnen liggen. Er is hier in de bergen zwaar gevochten in de jaren ’90. Ga daarom niet van het pad af.
Een eindje bergafwaarts zien we de gemiste markering alsnog, maar de helling die we op moeten is behoorlijk steil. We hebben over een dik uur afgesproken met mijn broer, die toevallig ook in Kroatië vakantie viert. Onze jongste berggeit is moe. Daarom ga ik samen met de grote berggeit nog de helling omhoog, terwijl de andere helft van het gezin een break neemt. De beklimming van de schuine helling, met meer dan genoeg losliggende stenen, is de moeite wel waard. Boven komen we in een soort maanlandschap terecht, met een mooie, kleine vallei tussen de gladde, puntige rotsen. We genieten even maximaal van deze mooie plek, voordat we ook omdraaien. De laatste klim naar de top van Tulove Grede schijnt nog even pittig te zijn en daar hebben we nu geen tijd meer voor.
Tulove Grede: typische landschappen en een geweldig uitzicht
Afdaling naar zeeniveau
De terugweg gaat, als altijd, een stuk sneller dan de klim. Af en toe staan we even stil, om te genieten van de geluiden van de vogels hier boven en het uitzicht over de rotsen en de zee voor ons. Een kwartier later horen we in de verte het geblaat van de kudde schapen weer. Terug in de auto blijkt ook deze afdaling een stuk sneller dan de weg omhoog. We maken nu geen tien fotostops. Doordat de weg niet erg steil is kunnen we ook het tempo er redelijk in houden, na de eerste serie haarspeldbochten. Binnen een half uur staan we beneden, op de parkeer plaats van Pueblo Vinetou, het uitzichtpunt over de Zrmanja rivier. Het uitzicht hier is schitterend, de ondergrond iets minder geschikt voor de picknick die we er in gedachten hadden. Bij Kupaliste na Zrmanji vinden we wel een geschikte picknickplek, in de schaduw op het gras langs de rivier.
Extra tips Tulove Grede hike in het Velebit gebergte
Wij verblijven in de omgeving van Tulove Grede en maken een uitstapje in de ochtend naar dit berglandschap in het zuiden van het Velebit Nationaal Park. Verblijf je in de omgeving van Zadar, dan ben je in een kleine anderhalf uur tijd bij Tulove Grede. Dit is dan ook een prima dagtrip vanuit Zadar. Verblijf je niet in de regio, dan kun je de Majstorska Ceska ook als alternatieve route voor de snelweg tussen noord- en zuid-Kroatië kiezen, in plaats van de snelweg. Het kost je een dik uur extra reistijd en in ongeveer anderhalf uur kun je een hike bij Tulove Grede maken.
Afdaling van Tulove Grede naar de Zrmanja rivier
Neem genoeg eten en drinken mee, er is langs deze weg niks te koop. Er zijn geen winkels. Zorg ook dat je tank vol genoeg is, want ook benzinepompen kom je langs de Majstorska Ceska niet tegen.
Bij het navigeren naar Tulove Grede koos onze navigatie in eerste instantie een route die onbegaanbaar was. Bij het aanpassen van de route wilde hij steeds via de tunnel onder Tulove Grede door navigeren, een gigantische omweg. Zoom in op je navigatie, zodat je de weg kunt zien en kies een tussenpunt op de juiste route als jouw navigatie ook kuren heeft.
Is de wandeling naar de top van Tulove Grede mogelijk met een hond?
Helemaal naar de top zou ik niet durven zeggen en ligt misschien aan de hond. Wij hebben het laatste stukje (vanwege tijd / een afspraak) niet gelopen. Maar we zijn tot ongeveer 2/3 geweest en dat lijkt mij prima te doen met een hond. Laatste stukje waar wij waren (begin van de witte rotsen) was wel best steil, maar denk dat het moet lukken. En zelfs vanaf iets lager heb je al fantastische uitzichten hoor! Dus je gaat hoe dan ook niet voor niks.
Goede tip om niet van het pad af te gaan, soms vergeet je dat soort dingen gewoon, terwijl het helemaal niet zo lang geleden is eigenlijk. Wat een geweldige natuur zeg, die uitzichten zijn prachtig. Ik kan me voorstellen dat je geen spijt hebt dat je een afslag gemist hebt, want het was zo ook mooi. Hier wil ik ook wel wandelen
Bij ons zat het wel goed in ons hoofd.. omdat we ook naar Bosnië gingen, waar dit echt nog een issue is.. zelfs na thuiskomst in NL hadden we in het begin nog dat we niet van de paadjes af durfden, omdat het helemaal in onze gedachten was gebleven. Inmiddels hebben we dat wel weer achter ons gelaten.
Wat een indrukwekkend landschap! Die waarschuwing om echt niet van het pad af te gaan kreeg ik in Bosnië ook vaker, helaas om dezelfde reden.
Ja, in Bosnië is dat zeker ook een ding. Hebben we ons altijd aan gehouden, daar wil je geen risico mee lopen.
Wat een bizar mooie natuur! Tulove Grede komt meteen op mijn wishlist voor Kroatië!
Helemaal terecht. Het is er super. En heel makkelijk te bezoeken vanuit bijvoorbeeld Zadar.
Wat een prachtig gebied zeg! Ik had er nog nooit van gehoord, maar wat een uitzichten! Zou heel graag naar Kroatië willen dus deze wandeling ga ik onthouden 🙂
Deze wandeling is prima te combineren met een verblijf in (de omgeving van) Zadar. In een dagdeel kun je hem al doen!
Wat een prachtige wandeling zeg, lijkt me heerlijk om die regio te ontdekken met deze uitzichten! Die rivier ziet er ook heerlijk uit.
De rivier is wel heel koud, zelfs in de zomer. We hebben er een eindje verderop in gezwommen.