Semenggoh Wildlife Centre is één van de plekken om Orang Oetans te zien op Maleisisch Borneo. Wil je Orang Oetans van dichtbij zien in Sarawak, de meest Westelijke provincie van Maleisisch Borneo, dan heb je in Semenggoh de grootste kans. Hoewel de Orang Oetans in Semenggoh Nature Reserve niet volledig op eigen kracht in de natuur overleven, is het een geweldige, groene omgeving met indrukwekkende natuur. Heb je geen zeeën van tijd of een dikke portemonnee om diep de jungle in te gaan op Borneo, dan heb je in Semenggoh de kans om deze bijzondere mensapen toch met eigen ogen te zien. Ik vertel je hoe je Semenggoh op eigen gelegenheid bezoekt, hoe je de meeste kans hebt om hier écht Orang Oetans te zien en wat je beter wel en niet doet.
Semenggoh: verwachtingen bijstellen
Wij hebben een paar weken voor we Semenggoh bezoeken een dag in en rond Sepilok wildlife gespot. Ook daar hebben we de Orang Oetans gezien. We gaan dus met bepaalde verwachtingen naar Semenggoh en moeten die direct bijstellen. Zo ligt Semenggoh Wildlife Centre direct aan een doorgaande weg, waardoor het allemaal wat meer als een park voelt en minder als échte jungle. Vanaf de ingang lopen we via een asfaltweg naar de plek waar de Orang Oetans gevoerd worden. Ook dat asfalt en dat voeren zijn dingen waar de echte natuur ervaring deels door wordt aangetast. Toch zien we tijdens de wandeling van iets meer dan een kwartier overal enorme bomen en struiken om ons heen. Er groeien vleesetende planten langs het weggetje. We kijken om ons heen of we al Orang Oetans zien, maar het gevoel dat er elk moment eentje kan verschijnen is hier toch wat minder dan in Sepilok.
Vleesetende planten en jungle in Semenggoh Nature Reserve
Wat betreft het voeren van de mensapen: dat gebeurt in Sepilok ook. Net als daar zijn de Orang Oetans hier omdat ze gewond zijn geraakt, wees zijn geworden of op een andere manier niet meer op zichzelf konden overleven. Ze zijn vrij om rond te trekken in de natuur van Semenggoh Nature reserve en komen alleen naar de voederplek als ze dat nodig hebben. Er is genoeg voedsel te vinden voor ze, zeker in het fruitseizoen en ze zijn vrij om te gaan. Het doel van beide parken is om de Orang Oetans weer uit te zetten op het moment dat ze daar klaar voor zijn. Alleen worden ze bij het voedermoment in Semenggoh actief geroepen door de rangers. Dat is in Sepilok niet zo. Daar wordt het fruit alleen op een platform neergelegd. Dat moment dat de eerste Orang Oetan door de bomen naar beneden afdaalt is op beide plekken alsnog heel gaaf, zeker omdat het in Semenggoh minstens 20 minuten duurt. Het lijkt er even op dat er die dag geen enkele Orang Oetan komt eten.
Net als in Sepilok kun je met je toegangsticket van de ochtend gratis opnieuw komen kijken in de middag. Zie je in de ochtend geen Orang Oetans, dan kun je het in de middag gewoon nog een keer proberen. Op hun Facebook pagina kun je zien hoeveel dieren er de voorgaande dagen gezien zijn. Zo kun je je kansen een beetje berekenen.
Uiteindelijk dalen 4 Orang Oetans af naar het voederplatform
Voedertijden
De Orang Oetans worden op 2 momenten per dag gevoerd. In de ochtend om 9 uur en in de middag om 3 uur worden de mensapen geroepen om te komen eten. Het park gaat een uur van tevoren open. Tickets koop je vanaf dat moment heel eenvoudig bij de kassa naast de ingang. Daar is ook de parkeerplaats, mocht je met een huurauto komen.
Hoe kom je op eigen gelegenheid in Semenggoh Wildlife Centre?
De elektrische toeristenbus in Kuching is helemaal gratis! Deze rijdt langs allerlei bezienswaardigheden én uiteindelijk ook naar Semenggoh Wildlife Centre. Je bent dan anderhalf uur onderweg. Aangezien een taxi of Grab er een half uur over doet, valt deze optie wat mij betreft af, hoe gratis het dan ook is. Voor het voedermoment in de ochtend zou je anders al om 6 uur de bus in Kuching moeten nemen! Wil je toch graag met de elektrische bus, dan vind je hier de vertrektijden en instapplekken.
Je ziet niet alleen Orang Oetans in Semenggoh
Er is ook een gewone bus, die voor een paar Ringgit van Kuching naar Semenggoh rijdt. Die bus doet er 3 kwartier over en vertrekt om 7.20 uur (dan ben je ruim op tijd voor de ochtendvoedering). Deze bus is de K6 en vertrekt bij de bushalte op de hoek van Jalan Masjid en Jalan Gertak, bij de moskee. Deze bus gaat alleen niet terug naar Kuching. Voor de terugweg zul je dus je geluk moeten beproeven om een Grab te boeken of een lift moeten regelen.
Wij kiezen ervoor om een Grab te boeken naar Semenggoh. Het kost ons een half uur om op die manier vanuit het centrum van Kuching naar Semenggoh te komen. Ondanks de berichten dat het heel lastig zou zijn om een Grab te vinden voor de terugweg, lukt het ons binnen een paar minuten! Hoe verder buiten de stad, hoe lastiger het is om een Grab te vinden. Toch lukt het ons hier en ook bij Sarawak Cultural village (nog verder buiten de stad) binnen korte tijd. Wat je ook kunt doen is met de chauffeur van de Grab die je brengt afspreken dat hij op je wacht voor de terugweg. Als je een paar euro wachtgeld betaalt ben je op die manier verzekerd van makkelijk en snel vervoer voor de terugweg.
Zelfs vanuit Sarawak Cultural village vinden wij snel een Grab
Vanaf de ingang van het park heb je de keus om naar de voederplek te lopen in een kwartier, of om de elektrische shuttle bus te nemen. Voor een paar euro per persoon brengt deze je in 5 minuutjes van de ingang naar de plek waar je de Orang Oetans kunt zien.
Hoe maak je de meeste kans om Orang Oetans te zien?
Ook al worden de Orang Oetans in Semenggoh gevoerd en geroepen, dat is geen garantie dat je ze ook daadwerkelijk ziet. Elke dag komen er wisselende dieren op de voedermomenten af. Op sommige dagen zijn er wel 10 of meer apen. Soms is er geen enkele Orang Oetan, zeker in het seizoen dat er volop fruit groeit in Semenggoh Nature Reserve. Sommige dieren komen wel 30 keer in een maand naar de voedermomenten, anderen komen maanden of zelfs een heel jaar nooit. Ondanks dat Semenggoh niet helemaal natuurlijk aandoet, blijft het toch echt de natuur en zijn de dieren onvoorspelbaar. Dat is trouwens net zo in Sepilok, waar wij ook geluk hebben gehad en heel veel Orang Oetans én Neushoornvogels hebben gezien.
Zo’n mazzel: deze Orang Oetans zien wij in Sepilok een paar meter van de ingang
Tussen oktober en maart is er veel fruit te vinden in de natuur van Borneo. Die maanden zijn de kansen dus een stuk kleiner om Orang Oetans te zien. Ik heb zelfs van mensen gehoord dat ze twee dagen geprobeerd hebben in februari en beide keren geen enkele Orang Oetan hebben gezien. Zo sneu! De taxi chaufeur bij wie we de eerste dag in Kuching in de auto zitten geeft ons de tip om zo vroeg mogelijk naar Semenggoh te gaan en zo lang mogelijk te blijven. Soms gaan mensen al eerder weg, maar komen de Orang Oetans pas daarna nog. Ook gaan mensen soms weg nadat ze één of twee Orang Oetans hebben gezien en komen er aan het eind nog meer tevoorschijn uit de jungle.
Als wij er zijn vertrekt na 15 of 20 minuten roepen van de rangers al de eerste tourgroep. Zij hebben geen enkele Orang Oetan gezien, terwijl die 5 minuten na hun vertrek alsnog gekomen zijn. Wij zien er maar liefst 4, waaronder 1 baby en 1 behoorlijk fors mannetje.
Dit zijn ze: de 4 Orang Oetans die wij in Semenggoh zien
Extra tips voor Semenggoh Wildlife Centre
Ga op eigen gelegenheid. Zo ben je niet afhankelijk van een gids en kun je blijven zolang als je zelf wilt.
Ga zo vroeg mogelijk tijdens je verblijf in Kuching naar Semenggoh, liefst op de allereerste dag. Zie je dan geen Orang Oetans, kun je het een andere dag opnieuw proberen. Als je op Borneo bent, wil je toch eigenlijk écht Orang Oetans zien.
Ga ook zo vroeg mogelijk naar het park. Zorg dat je, na het praatje van de medewerker, een beetje vooraan staat en loop flink door naar het voederplatform. Zo kun je op een mooi plekje vooraan staan, zonder andere mensen voor je neus.
Zie je graag meer soorten apen in prachtige jungle, aan zee? Dan is Bako Nationaal Park een andere aanrader in de omgeving van Kuching.