Het platteland van Slowakije is dé plek om een paar dagen te ontsnappen aan het drukke leven van elders in Europa. Zeker in het centrale deel van het land, ten zuiden van de Lage Tatra, is het landschap met eindeloze groene heuvels alleen al ontspannend. Hier en daar vind je vredige dorpjes en een aantal stadjes met kleurrijke, historische centra zijn de belangrijkste trekpleisters. Daarbuiten gaat alles gemoedelijk en heerlijk rustig z’n gangetje. Je vindt er geen grote of spectaculaire bezienswaardigheden. Wel zijn er genoeg boerderijen. Op één daarvan verblijven wij een aantal dagen, om te genieten van het echte plattelandsleven. Onze kinderen zien maar één ding: de dieren en de dochter van de eigenaars, met wie ze samen spelen.
Ontvangst op het Slowaakse platteland met Kapustnica
Na een weekje wandelen in de Hoge Tatra reizen we verder naar het platteland van Slowakije ten zuiden van de Lage Tatra. Vlakbij het dorpje Stožok verblijven we in een ruime caravan op de heuvels rond een boerderijtje met geiten, eenden en honden, super voor onze kids. De vooruitzichten qua weer zijn niet te best, maar tijdens ons rondje door museumdorp Vlkolinec schijnt de zon nog. Die verdwijnt al gauw als we de Lage Tatra uit rijden. Niet veel later vallen de eerste druppels en op het moment dat we bij onze accommodatie op het platteland aankomen is het zeiknat. Tomás ontvangt ons echter met een grote glimlach van boven een houtvuurtje. Een grote pan hangt erboven. We zijn uitgenodigd om mee te eten met hét traditionele gerecht van de regio: Kapustnica.
ontvangst met Kapustnica, dieren en kinderen op het platteland van Slowakije
Terwijl we wachten tot het wat droger wordt met het uitpakken van de auto, helpt Peter Tomás met de eerste ingrediënten in de pan mikken voor de Kapustnica. Daarna begint het eindeloze roeren, want dit stoofgerecht kost verschillende uren om goed gaar te worden. In het enige droge kwartiertje van de avond maken we kennis met onze slaapplek voor 4 nachten: de caravan op de heuvel. We zitten voornamelijk gezellig met een drankje onder het afdak van het woonhuis van Tomás en Dominika, bij Slowaakse muziek. Onze meiden spelen met de dieren en maken vriendjes met de dochter des huizen en een aantal buurkinderen.
Als de Kapustnica eindelijk lang genoeg geprutteld heeft, is iedereen hongerig. We verwachten een soort goulash en ergens is het ook wel een beetje zo, maar toch is de smaak echt anders. Het is duidelijk dat er ook zuurkool in het vleesgerecht zit, verrassend en heel vullend. Met volle buik vallen we even later in slaap in de caravan, met de regen tikkend op het dak.
Caravan met uitzicht
Als we de volgende ochtend wakker worden zien we direct een snuffelneus buiten de deur van onze caravan. Beide honden die onze meiden direct als nieuwe vrienden geaccepteerd hebben, blijken voor onze deur te liggen. Jammer genoeg kunnen we niet buiten eten, want het regent nog steeds. Of alweer. Slowakije is niet de meest zonzekere bestemming van Europa, maar daar laten we ons niet door uit het veld slaan. We eten gewoon lekker knus binnen, met een zacht kleedje en kussentjes op de bank. Het uitzicht over de heuvels rondom is ook vanachter het raam super. De koelkast in onze caravan is nog vol genoeg en naast onze eigen spelletjes ligt er ook wat speelgoed in de kastjes. In de dagen die komen kunnen we gelukkig ook geregeld buiten eten. Het voelt een beetje als een exclusieve camping, met slechts 1 staanplaats en heel veel ruimte.
Het weer laat te wensen over, maar rond de caravan is het knus
’s Avonds, na een wandeling met de honden, maken we ons eerste kampvuur. Er ligt een enorme stapel hout klaar, dat we allemaal mogen opbranden. Als de marshmallows op zijn, is er nog meer dan genoeg over voor de andere dagen. Onze luie stoelen zijn perfect om maximaal te ontspannen bij het vuur. Sowieso is dit lekker lui kamperen. De afwas kan gewoon in de vaatwasser, die in de sanitairruimte staat, ideaal.
De dieren op de boerderij
Onze meiden zijn vanaf het moment van aankomst niet van de honden Bailey en Bella weg te slaan. Ze knuffelen en wandelen met ze door de heuvels rondom. De regen kan ze niks schelen, soms komen ze doorweekt van een tochtje terug. Ook de geiten zijn geweldig leuk voor kinderen. De grote, witte geit en de bruine minigeitjes gaan elke dag op struintocht, zodra hun hek open gaat. Onze oudste plukt pruimen uit de boom, die de grote witte gretig opeet. De minigeitjes laten zich maar wat graag knuffelen door de jongste. Aan het begin van de avond helpen de kinderen mee om de eenden naar binnen te brengen en hun voer klaar te maken. Stiekem vinden ze al die dieren veel leuker dan al onze uitstapjes in de omgeving.
Genoeg dieren en speelruimte op dit fijne plekje in Slowakije
Bijzondere plekjes in de directe omgeving
Niet ver van Stožok, waar we slapen, is een bijzonder plekje. Op het platteland van Slowakije is het contact met de buren een stuk warmer dan in West-Europa. Altijd al geweest, schijnbaar. Over de rivier Slatina ligt een wel heel bijzondere brug: een oude treinwagon verbindt de beide oevers met elkaar sinds de jaren ’60. De inwoners van de wijken Dolinka en Hajnik in het dorp Vígľaš hebben deze wagon vanaf het stationnetje, 200 meter verderop, hier naartoe verplaatst, om elkaar zo makkelijker te kunnen bezoeken. Hoe tof is dat! Inmiddels is de wagon-brug een monument geworden en een favoriet plekje om bij elkaar te komen aan het water. Voor de kinderen hangen schommels in de bomen en er staan bankjes.
De bankjes bij de wagon-brug staan er duidelijk voor een gezellige picknick. Neem die dus zeker mee naar dit bijzondere, idyllische plekje. Houd je van lokale ontmoetingen, kom dan op een zondagmiddag hier naartoe. Grote kans dat er een bbq gaande is.
De wagon brug bij Vígľaš
Twee plekken niet ver van elkaar en op slechts 10 minuutjes van onze caravan zijn het kleine huisje uit een verhaal en de beschilderde, houten historische kruisen van de Kalvária Detva. Het kleine huisje van opa Večerníček is een replica van het huisje uit het beroemde Slowaakse bedtijdverhaal, dat verfilmd is en elk kind in Slowakije kent. Sinds 1975 is Opa Večerníček dagelijks op tv! De plek is nu een schattig, klein openluchtmuseum met historische voorwerpen van het Slowaakse platteland. Je kunt er in traditionele Slowaakse kleding op de foto, net als in Volendam. 😉
De kruisweg Kalvária Detva is slechts een kilometer van opa’s huisje. Grappig genoeg zien wij ook een heilige plek met vergelijkbare kruisen van houtsnijwerk tijdens onze wandeling naar Popradské Pleso vanuit het bekende Strbské Pleso. Bij toeval komen we erachter dat dezelfde kruisen ook hier staan, op het platteland van Slowakije. Sterker nog: ooit is men hier in de omgeving van Detska begonnen met het verven en versieren van houten kruisen. Er zijn slechts 2 plekken in heel Slowakije waar je dit type kruisen vindt en wij hebben ze allebei bezocht.
Het huisje van opa Večerníček en Kalvária Detva
Prachtige, historische stadjes Banská Bystrica en Banská Štiavnica
In Banská Štiavnika en Banská Bystrica reis je terug in de tijd. Dit zijn de twee bekendste stadjes, in een verder nog vrij onontdekt stukje Slowakije. De twee schitterende stadjes liggen nog geen 3 kwartier van elkaar en zijn een perfecte combi voor iedereen die houdt van kleurrijke, fotogenieke stadjes met een rijk verleden. Banská Štiavnika en Banská Bystrica hebben elk hun eigen geschiedenis en die vind je in de stadjes zeker terug.
Als je dacht dat de Hoge Tatra Slowakije haar enige troef was, heb je het mis. Wij genieten echt van de kleurige gebouwen in de historische centra, het mijnbouwverleden dat in Banská Štiavnika nog zo tastbaar is en de relatieve rust die je in de stadjes zelf, maar zeker in de omgeving ervaart. Wij laten ons betoveren door Banská Štiavnika en Banská Bystrica tijdens een dagtrip vanuit onze caravan op het platteland van Slowakije. Beter plan je voor Banská Štiavnika een volledige dag en voor Banská Bystrica een halve dag.
Eén van de 2 prachtige stadjes vlakbij: Banská Bystrica
Unesco werelderfgoed in Hronsek
Je zou het bijna niet geloven, maar één van de meest bijzondere gebouwen van heel Slowakije staat ook hier, op het platteland. In Hronsek staat, behalve twee kastelen uit elk een andere eeuw, een indrukwekkende houten kerk. De volledig houten kerk werd zelfs in 2008, samen met zeven houten kerken van het Slowaakse deel van de Karpaten, opgenomen op de UNESCO Werelderfgoedlijst.
De houten kerk uit 1726 staat op een prachtig erf met 4 grote lindebomen. Zelfs het slot is helemaal van hout. Er zijn 1.100 zitplaatsen en er is een schitterend orgel uit 1764. Ook op datzelfde erf staat de mooie, houten klokkentoren uit hetzelfde bouwjaar als de kerk. Als wij de Lutherse kerk bezoeken, is er helemaal niemand. We zijn verrast en stappen in stilte en echt met een wow-gevoel binnen. Het enige geluid is het krakende hout, onder onze voeten. Een briefje vraagt ons vriendelijk om een paar euro per bezoeker in een pot te stoppen. Gelukkig hebben we nog wat contant geld bij ons.
De Lutherse kerk in Hronsek staat op de Unesco Werelderfgoedlijst
Sprookjesachtige weerkerk in Cerin
Stožok is mooi, maar Čerín is sprookjesachtig. Dit dorpje, op 20 minuten van Stožok, wordt gedomineerd door een fantastische weerkerk. De ommuurde kerk staat in een groen, heuvelachtig landschap. Ook hier leiden houten kruisen naar de ingang van de kerk. Verschillende houten bijgebouwtjes laten elk een eigen religieus, Christelijk tafereel zien. Binnen de witte muur staat een enorme, houten klokkentoren. De kerk moet geweldige fresco’s hebben, maar helaas is de deur gesloten en blijven de fresco’s voor ons verborgen. In plaats daarvan maken we gebruik van de kleine, houten wc (hoe koud zal dit in de winter zijn!) en lopen we een rondje door de bloemenweide rond de kerk. Wat een geweldig plekje is dit.
Wil je de kerken in Slowakije van binnen zien? Kijk dan even hoe laat de dagelijkse mis is. Vlak voor of na de mis kun je dan even naar binnen lopen en rond kijken. Vaak is dat rond 18.00 uur.
De sprookjesachtige weerkerk in het dorpje Cerin
Ook slapen op het platteland van Slowakije
Wil jij ook slapen op het platteland van Slowakije en hier helemaal tot rust komen? Tomás en Dominika zullen je graag en hartelijk welkom heten. Hun Farmarskypark is een heerlijke plek voor kinderen, met alle dieren en buitenspeelruimte. Stuur ze zeker een berichtje om te reserveren in hun luxe caravan als je houdt van nostalgie, slow travel en buiten de gebaande paden reizen.