Silezië is een regio in het zuidwesten van Polen, aan weerszijden van de rivier de Oder. Dit gebied, dat zich uitstrekt tot het Reuzengebergte in het uiterste zuiden van Polen, was tot de tweede wereldoorlog Duits. Als herstelbetaling werd dit prachtige stuk land, vol culturele en natuurlijke schatten, afgestaan aan Polen. Het is niet moeilijk om te zien dat Silezië een rijke geschiedenis heeft gekend. De bezienswaardigheden van Silezië mogen er zijn. Je vindt er enorme, rijkversierde kloosters, steden met kleurrijke, bruisende centra rond historische marktpleinen en één van de mooiste kastelen van heel Europa. Wij hebben een dikke week genoten van de schitterende natuur en rijke cultuur in Silezië. Ik vertel je welke bezienswaardigheden je zeker niet mag missen.
Op steenworp afstand van Tsjechië en Duitsland
Silezië is in het zuidwesten van Polen gelegen, tegen de grens met Tsjechië en Duitsland. Wij combineren deze drie landen dan ook tot een heerlijke rondreis in drie verschillende landen, waarbij reisafstanden nooit lang zijn. In Silezië wordt nog altijd door veel mensen Duits gesproken en ook de kerken en stadspleinen doen Oost-Duits aan. Niet verwonderlijk, als je bedenkt dat Silezië iets meer dan een halve eeuw geleden nog Duits grondgebied was. De natuurgebieden in het zuiden van Silezië lopen onmerkbaar over in die aan de andere kant van de grens. Sommige wandelingen lopen zelfs door twee landen. Wij hebben net een paar fijne dagen in het Tsjechische Liberec doorgebracht als we naar onze eerste bestemming in Polen reizen.
Vanuit het mooie Liberec reizen we verder naar Silezië
Bezienswaardigheden Jelenia Gorá
Als we Polen in rijden, via een hoekje van het Reuzengebergte, wordt de weg ineens een stuk slechter en zien de huizen er minder comfortabel uit. Ergens herinnert de sfeer aan bepaalde delen van Roemenië, waar we vorig jaar waren. Zodra we Jelenia Gorá naderen wordt het aantal kuilen minder en zien ook de huizen er weer beter uit. In de negentiende eeuw was dit een welvarende stad en dat is aan het grote aantal statige gebouwen en kerken te zien. De textielhandel zorgde ervoor dat het centrum haar huidige aanzien kreeg. Wij genieten van de bezienswaardigheden rond Rynek, de markt. Rijkversierde huizen, torentjes en poorten die twee bouwwerken met elkaar verbinden staan rond dit centrale plein.
Eén van de andere niet te missen bezienswaardigheden van Jelenia Gorá is de Heilig Kruiskerk en het park waarin deze kerk zich bevindt. Langs de buitenmuren van deze groene oase zijn tientallen schitterende grafmonumenten gemaakt. Rijke handelslieden uit de textielindustrie lieten hier een monument voor zichzelf plaatsen na hun dood. Sommigen zijn ware kunstwerken en wij dwalen er minstens een uur rond om alle details te bekijken.
Het kleurrijke centrum en de Heilig Kruiskerk met unieke begraafplaats in Jelenia Gorá
Wang kerk en meer in Karpacz
In het zuiden van Silezië, tegen de Tsjechische grens, ligt bergdorpje Karpacz. Wij rijden er in een half uurtje vanuit Jelenia Gorá naartoe en weten niet wat we zien. Wat een enorme, houten huizen staan hier. Na elke bocht vergapen we ons aan een nieuw kunstwerk van hout. ’s Winters is dit hét skiresort van dit deel van Polen, maar ook in de zomer is Karpacz de place to be voor lokale toeristen. De meeste bezienswaardigheden zijn voor ons niet heel interessant, maar er is er eentje waarvoor we speciaal hier naartoe zijn gekomen. De houten, Noorse Wangkerk, die zonder het gebruik van één enkele spijker gemaakt is, houdt ons ruime tijd bezig.
Ook de begraafplaats is bijzonder fotogeniek, met haar oude graven, veelal ook van hout. In dit deel van Silezië kun je prachtige bergwandelingen maken. De natuur is er echt prachtig. Helaas hebben wij daarvoor geen tijd op de dag dat we Karpacz bezoeken. We zijn op doorreis naar onze accommodatie in Walbrzych.
De volledig houten Wang kerk in Karpacz is gebouwd zonder spijkers
Książ kasteel Walbrzych – cultureel hoogtepunt in Silezië
Een goede reden dat we overnachten in Walbrzych, is dat één van de hoogtepunten van Silezië zich op amper vijf kilometer van ons appartement bevindt. Het Książ kasteel is één van die bezienswaardigheden in Silezië die deze regio in Polen extra de moeite waard maken. Ons eerste uitzicht op het kasteel, vanaf de overkant van het dal, is alsof we regelrecht een sprookje in kijken. Ook van binnen is Książ schitterend. De barokke zalen op de benedenverdieping zijn onze favorieten. Mocht je twijfelen: neem absoluut de audioguide. Deze vind ik echt wat toevoegen en maakt een tour met een gids overbodig. Rond het kasteel zijn nog meer bezienswaardigheden, zoals de kasteeltuinen, de paardenstallen en het historische Palmenhuis. Je kunt je op dit landgoed echt een halve dag of meer goed vermaken. In een apart blog vertel ik alles over het Książ kasteel, oftewel Slot Fürstenstein.
Kijk bij de kassa goed welk toegangskaartje je koopt. Zo is het Palmenhuis altijd in je ticket inbegrepen, maar een bezoek aan het geheime ondergrondse gangenstelsel van het kasteel en de paardenstallen zijn niet standaard inclusief.
Książ kasteel, oftewel Slot Fürstenstein, hoogtepunt in Silezië
De Vredeskerk en het oude centrum van Swidnica
Aan cultuur in Silezië geen gebrek. Ook het stadje Swidnica heeft weer zo’n fantastische, kleurrijke marktplaats en heel veel Pruisische details. De stad is klein genoeg om op goed geluk een beetje rond te dwalen. Net wat buiten het centrum komen we een aantal toffe kunstwerken tegen, street art die door lokale kunstenaars is gemaakt. Ook de bekendste bezienswaardigheid van Swidnica bevindt zich aan de rand van het centrum.
De aan de Heilige Drievuldigheid gewijde protestantse Vredeskerk is geheel opgetrokken uit vakwerk. Zowel de kerk zelf, als het kerkhof er omheen, ademen geschiedenis. Eeuwenoude graven, met scheefgezakte en half vergane grafstenen en kruisen trekken onze aandacht. Binnen in de kerk treffen we een orkest en koor, die aan het repeteren zijn voor een concert in de avond. Een hele tijd zitten we stil te luisteren naar de galmende, klassieke muziek, terwijl we de details van de rijkversierde kerk in ons opnemen. Al die details verraden dat dit ooit een bijzonder welvarend deel van Polen is geweest.
Het centrum van Swidnica en haar vredeskerk
Meer voormalig Duitse cultuur in Silezië – Lubiaz abbey
Niet ver van de Oder, redelijk centraal in Silezië, maar eigenlijk in the middle of nowhere, ligt Lubiaz abbey. Dit gigantische klooster lijkt echt buiten proporties op de plek waar we het aantreffen. Slechts een handjevol eenvoudige huizen staat in deze omgeving. In de met lang gras begroeide vlakte maakt de hoge muur rond het klooster een pompeuze indruk. De muren van het enigszins vervallenklooster zelf torenen daar nog bovenuit en het aantal ramen is ongelooflijk. De beide kerktorens zijn nog in prima staat, zeker in vergelijking met de rest van het bouwwerk.
De mooiste bezienswaardigheden van Lubiaz Abbey bevinden zich echter aan de binnenkant. Het grootste deel van het klooster is kaal, omdat bij het afstaan van dit gebied aan Polen, de Duitsers alles meenamen. Twee zalen zijn echter in originele staat achtergebleven, met Barokke details wáár je ook kijkt. De schilderingen op de plafonds zijn fantastisch mooi.
Je kunt het Lubiaz klooster alleen bezoeken met een rondleiding met gids. Deze is in het Pools en vindt elk heel uur plaats. Van april t/m september is het klooster van 10 tot 18 uur open en de andere maanden van 10 tot 15 uur.
Lubiaz Abbey is één van onze highlights van Silezië
Ondergronds complex Osówka (Riese) uit WOII
Eén van de meest bizarre bezienswaardigheden van Silezië is het ondergrondse complex Osówka, ook wel Riese genoemd. In de tweede wereldoorlog is in het Uilengebergte door de Nazi’s gebouwd aan een enorm ondergronds gangenstelsel. Het Osówka complex is slechts een fractie van het enorme geheel aan gangen, ondergrondse zalen en verbindingen. Het schijnt zelfs dat je ondergronds helemaal van hieruit naar het gangenstelsel onder het Książ kasteel kunt. Onder leiding van een gids dwaal je door de gangen. De gids spreekt alleen Pools, maar door filmpjes en alle bewaard gebleven spullen in de gangen, krijg je een aardig goed beeld van wat zich hier in de oorlog heeft afgespeeld. Er zijn ook audioguides beschikbaar, die tegen een toeslag en borg bij de kassa beschikbaar zijn.
Je toegangskaartje koop je bij het loket bij de parkeerplaats, naast het restaurant. Daarna loop je een paar honderd meter naar de ingang van het complex. Vergeet je dit, zoals wij (we zagen het niet), dan moet je het hele eind terug lopen en kun je pas één of twee tours later met de gids mee.
Osówka oftewel Riese uit WOII
In de gangen van het Osówka complex is het ’t hele jaar door ongeveer tien graden. Vergeet dus niet om een warme jas mee te nemen. Stevige, dichte schoenen zijn wenselijk, vanwege de ongelijke ondergrond van het complex.
Mooier wordt de natuur in Silezië niet: Kolorowe Jeziorka
Kolorewe Jeziorka, de gekleurde meren, zijn een natuurfenomeen dat wij nog nooit eerder gezien hebben. Door de mijnbouw, die hier plaatsvond, hebben de verschillende processen het water van verschillende meertjes elk een geheel eigen kleur gegeven. Zo zijn er een geel meertje, een rood meer, een turquoise meer en in de wintermaanden is er hogerop ook nog een groen meertje. Niet alleen de meren zelf zijn super, maar de natuur waarin zij zich bevinden is ook geweldig mooi. De naaldbomen rond het rode meer zorgen voor extra contrast, waardoor de kleuren op een heldere dag haast onnatuurlijk lijken.
Kolorewe Jeziorka is één van de mooiste natuurgebieden van Silezië
Uiteraard is dit ook één van de populaire bezienswaardigheden voor de Polen zelf. Kom daarom zo vroeg mogelijk. Niet alleen kun je zo redelijk dichtbij de start van de wandeling parkeren, ook heb je zo dit mooie gebied nog voor jezelf. Je kunt helemaal omhoog lopen tot aan het groene meer (dat in de zomermaanden meestal droog staat) en dan verder de Wielka Kopa op lopen. Hier ben je echt midden in de uitgestrekte Poolse natuur. Neem voldoende water mee, want zodra je de meren echt achter je laat, loop je veel in de zon en het pad is aldoor licht stijgend.
Kreszów abbey – Nóg een indrukwekkend klooster in Silezië
Een half uurtje ten zuidwesten van Walbrzych vind je nog een klooster dat zeker de moeite van een bezoek waard is. Kreszów abbey is een verborgen juweeltje op een steenworp afstand van bekendere bezienswaardigheden in Silzezië. Het complex omvat verschillende indrukwekkende kerken, elk met hun eigen sfeer en stijl. De audioguide neemt ons eerst mee naar de meest linker kerk, met schitterende schilderijen in lichte kleuren en een barok uiterlijk. Ook de begraafplaats en de wat achteraf gelegen kerk met verschillende tombes en opnieuw een schitterend barok plafond zijn het waard om uitgebreid te bekijken. Heb je net als wij het geluk net tijdens een orgelconcert de grote kerk in te stappen, dan voelt je bezoek extra speciaal.
Kreszów abbey is één van de verborgen juweeltjes in Silezië
Dat Kreszów abbey nog volop in gebruik is als religieus centrum is duidelijk. Zo nu en dan kruisen we het pad met een monnik, die onderweg is naar de woonverblijven aan de rechterkant van de mooi verzorgde tuin. Geregeld zijn er speciale bedevaarten, concerten en speciale diensten in Kreszów, ook nog altijd bekend als Grüssau.
Bledné Skaly, het labyrint van rotsen
Bledné Skaly is een door de natuur gevormd labyrint van rotsen. De bijzonder gevormde rotsen liggen op de grens met Tsjechië, in één van de nationale parken van het Reuzengebergte, het Stolowe gebergte. Al ver voordat we Bledné Skaly naderen zien we links en rechts van de weg rotsformaties tussen de bomen opdoemen. Overal beginnen mooie wandelingen. Bij de toegangsweg naar Bledné Skaly staan we ineens stil. De weg is verderop te smal om verkeer uit twee richtingen te laten passeren en dus is er eens per uur stijgend verkeer en eens per uur dalend. Na een half uurtje wachten mogen we de laatste kilometers naar boven rijden en nog een tijdje aanschuiven in de rij bij de kassa. Op een bordje staan aanwijzingen om de tickets online te kopen, maar helaas lukt ons dat niet met onze buitenlandse bankrekening.
Natuurfenomeen Bledné Skaly op de grens tussen Polen en Tsjechië
Eenmaal binnen ontdekken we dat er eigenlijk helemaal geen echt doolhof is, maar dat er vlonders zijn, waarover iedereen hetzelfde pad volgt. Voor onze meiden is dat een lichte teleurstelling, maar de rotsformaties zijn nog steeds erg bijzonder om te zien. Erosie heeft ervoor gezorgd dat de monolieten in dit gebied de meest bizarre vormen hebben gekregen. Doordat veel paden en doorgangen erg smal zijn voelt het al gauw druk hier. Kom dus zo vroeg mogelijk en probeer corpulente medetoeristen zo gauw mogelijk in te halen. Op sommige plekken lijkt de man voor ons daadwerkelijk even vast te zitten. 😉
Met een beetje pech sta je bijna een uur te wachten bij de toegangsweg. Kom dus op tijd en houd rekening met wachttijd. Toen wij er waren was naar boven op het hele uur en naar beneden op het halve. Geen zin om te wachten: beneden is een gratis parkeerplaats, vanwaar je in een uur naar boven loopt.
Niet ver van Bledné Skaly, net over de grens in Tsjechië, vind je één van de meest bizarre bezienswaardigheden van deze omgeving. Kaplica Czaszek is een kerkje vol schedels en botten. Het is maar klein, dus je staat langer te wachten dan dat je binnen bent, maar bijzonder is het wel.
van Bledné Skaly dalen we af naar de bizarre Kaplica Czaszek
Wroclaw, de grootste stad van Silezië
Het is liefde op het eerste gezicht tussen ons en de grootste stad van Silezië. Wroclaw heeft een charmant centrum met kleurrijke huizen overal en een rijkversierd stadhuis op het grote marktplein. Het eerste dat we er doen is kabouters zoeken. Serieus! Overal in het centrum en op sommige plekken daarbuiten, staan beelden van kabouters. Onze kinderen zoeken ze, met een speciale kaart van de lokale VVV.
Ook met de streetart in Wroclaw weten we ons een hele tijd te vermaken, net als met het zoeken naar de lantaarnaansteker. Elke avond rond zonsondergang worden de gaslantaarns rond kanaleneiland nog met de hand aangestoken. Ook besteden we ruim een halve dag in de dierentuin van Wroclaw, één van de gaafste die we ooit bezocht hebben. We hadden er zeker nog langer kunnen blijven, met meer tijd. Ook de omgeving van de Wroclaw zoo heeft een aantal toffe bezienswaardigheden. In een apart blog vertel ik uitgebreid wat je tijdens een stedentrip in Wroclaw kunt doen in deze stad.
Samen kabouters zoeken in Wroclaw
Hoewel vrijwel geen van bovenstaande bezienswaardigheden speciaal voor kinderen bedoeld zijn, zullen kinderen de meesten wel weten te waarderen. Wie Polen met kinderen bezoekt zal het met me eens zijn dat Polen gewoon een heel kindvriendelijke bestemming is. Erg vriendelijk voor de portemonnee bovendien.
Meer natuur en cultuur in Silezië
In ruim een week bezoeken we al bovenstaande bezienswaardigheden in Silezië. Er valt zeker nog meer te zien. Zo zijn er nog een aantal te gekke urbexlocaties, waarvan wij er ook een paar bezoeken. Daarover later wellicht nog meer op dit blog. Ooit willen we terug, om meer van deze mooie streek in het zuidwesten van Polen te zien.
Hallo,
Wij willen deze zomer (mits de maatregelen het toestaan) op vakantie naar deze regio.
Jullie reisverslag maakt mij erg enthousiast. Dit ziet er echt heel leuk uit.
Hoeveel verschillende slaapplaatsen gehad in deze regio en welke zijn aan te raden? Wij willen graag een roadtrip maken (ook langs Dresden, Krakau, Zakopane en Praag, maar willen ook weer niet elke nacht verplaatsen.
Groetjes
In Polen hebben we slechts op 2 plekken geslapen. Walbrzych en Wroclaw, beiden aanraders en volgens mij elders op mijn blog meer info over te vinden. Wij hebben het trouwens gecombineerd met een stukje Duitsland (rond Dresden) en Tsjechië, zeg maar de grensregio van deze 3 landen. Genoeg te doen en zien voor een aantal weken.
Leuk om deze regio terug te zien, ik was er in 2015 op persreis. Ik ben toen ook in Jelenia Gorá geweest en ook bij de Wang kerk. En bij slot Führenstein en in Wroclaw. Leuk om die plekken weer terug te zien. Ik vond het er toen verrassend leuk en zou er graag nog eens terug komen. Om de natuur te ontdekken!
Wij waren ook aangenaam verrast door deze regio. Heel relaxt en verrassend mooi.