De meeste bezienswaardigheden in Madhya Pradesh staan niet vooraan in de reisgidsen van India. Waar binnenlandse toeristen hun MP graag bezoeken, centraal gelegen in India, is Madhya Pradesh een redelijk off the beaten track bestemming voor Europeanen. Op de grote steden en het werelderfgoed in Khajuraho en Sanchi na, zul je er maar weinig andere buitenlandse reizigers tegenkomen. Overigens is Madhya Pradesh niet de makkelijkste staat om te bereizen, vanwege de vrij grote afstanden tussen de verschillende bezienswaardigheden. Het enigszins off the beaten track karakter van de deelstaat is voor ons juist reden Madhya Pradesh wél op te zoeken. Het blijkt een keus waar we geen spijt van hebben gekregen. In Madhya Pradesh ben je echt op reis en de bezienswaardigheden van Madhya Pradesh blijken de lange reis en de geregeld beroerde wegkwaliteit elke keer waard.
De bekendste bezienswaardigheden van Madhya Pradesh in Khajuraho
In Khajuraho vind je de bekendste bezienswaardigheden van Madhya Pradesh en off the beaten track is deze bestemming dan ook totaal niet. Wel is het een eindje reizen naar Khajuraho, vanuit welke andere grote of toeristische plaats in dit deel van India dan ook. Khajuraho ligt een beetje in het midden tussen Varanasi, Gwalior en Lucknow. Over de weg ben je vanuit deze plaatsen alsnog de hele dag onderweg om er te komen. Dit is de reden dat veel mensen vliegen naar Khajuraho. Zonde in mijn ogen, want juist de reis er naartoe, over de soms beroerde wegen, maakt dat je ervaart hoe afgelegen en bijzonder deze bestemming is. Bij het zien van de tempels, het landschap en het plaatsje zelf ben je de lange reis er naartoe al gauw weer vergeten. Niet voor niets staan de tempels van Khajuraho op de Unesco Werelderfgoedlijst.
Madhya Pradesh bezienswaardigheden Unesco in Khajuraho
Khajuraho ligt midden in een typisch Indiaas landschap met van die reusachtige, eeuwenoude bomen en kleine dorpjes overal in de omgeving. Bovendien ligt Khajuraho aan een aftakking van de Ken rivier. Daardoor is er in dit deel van India redelijk wat groen, waarschijnlijk dé reden waarom Khajuraho ooit is uitgegroeid tot een welvarende, belangrijke plaats. In de bloeiperiode van de stad, rondom het jaar 1000, zijn er talloze indrukwekkende tempels gebouwd. Oorspronkelijk werden de belangrijkste tempels omgeven door een muur. De ruïnes van die tempels zijn pas in de 19e eeuw opnieuw ontdekt, nadat de stad verlaten is en totaal overwoekerd werd. Wat deze belangrijkste bezienswaardigheden van Madhya Pradesh voor mij extra bijzonder maakt, is dat de erotische afbeeldingen en beeldhouwwerken uit de Kamasutra belangstellend worden bekeken door de normaal gesproken zo preutse Indiërs. 🙂
Sanchi: minder bekende Unesco site in Madhya Pradesh
En er zijn meer bezienswaardigheden in Madhya Pradesh die het tot Unesco werelderfgoed geschopt hebben. Ook het Boeddhistische complex met haar enorme stupa, niet ver van Bhopal, staat op de lijst. De enorme stoepa is één van de oudste stenen bouwwerken van heel India, uit de derde eeuw voor Christus. Hoewel je vrij snel bent uitgekeken rond en op de stoepa, is het zo geweldig om te zien dat z’n oud monument zo goed bewaard is gebleven. De rijkversierde toegangspoorten zijn echt nog heel mooi. Naast enkele schitterende beelden zijn ook gegraveerde letters ongelooflijk goed gepreserveerd. Rondom Sanchi liggen nog meer stoepa’s, verspreid in het landschap, maar die verkeren allemaal in minder goede staat en zijn ook kleiner.
meer Unesco bezienswaardigheden in Madhya Pradesh in Sanchi
Orchha: niet te missen bezienswaardigheden in Madya Pradesh
Orchha is een stoffig stadje, met een levendige markt. Al gauw na onze aankomst zien we er de koe met de 5 poten. Die behoort niet tot de beste bezienswaardigheden van Madhya Pradesh, maar is puur op de markt om geld te verdienen aan het bijgeloof van de Indiërs. Aan de koe en de kleurrijke handelswaar op de markt vergapen we ons, maar de echte bezienswaardigheden hier zijn de eeuwenoude paleizen en tempels die zich rond het dorp bevinden.
Twee paleizen liggen een eindje heuvelopwaarts. Beiden zijn prachtig! In de Jehangir Mahal vermaken we ons behalve met de mooie torentjes en doorkijkjes ook met de Langoers, die achter elkaar aanzitten over de daken van het paleis. Vanuit één van de balkons aan de zijkant hebben we een fantastsich zicht over het heiïge, dorre landschap en meer oude monumenten: de Raj mahal en de Chaturbhuj tempel. Als we wat later naar een nabij gelegen dorpje wandelen zien we overal in de omgeving nog meer eeuwenoude tempels opdoemen. Een mooi gezicht tegen de heiïge achtergrond.
dorpsleven en mooie bezienswaardigheden in Orchha, Madhya Pradesh
Het meest imposante fort van Madhya Pradesh in Gwalior
Je zou het niet verwachten van stad die in een redelijk nietszeggend gebied ligt, maar toch vind je in Gwalior een aantal van de meest bijzondere bezienswaardigheden van Madhya Pradesh. Bij het hooggelegen Gwalior Fort zijn we in de eerste plaats vooral onder de indruk van het formaat van het bouwwerk. Alleen al de brede, hellende weg er naartoe en de enorme toegangspoort maken dat je jezelf heel klein voelt. Het fort staat er al minstens sinds de tiende eeuw, maar inscripties en monumenten binnen de paleismuren doen vermoeden dat het fort zelfs enkele eeuwen ouder kan zijn. Het staat bekend als één van de meest onneembare forten van India, iets wat ik me goed kan voorstellen. De patronen van blauwe, geglazuurde tegeltjes maken het een extra fotogeniek bouwwerk aan de buitenkant.
Na een eerste verkenning van de binnenkant van het fort, waarbij we een aantal Hindoe tempels bekijken, wacht ons bij een verdere verkenning nog een verrassing. Twee Jain-tempels vormen unieke monumenten in het fort. In de Siddhachal-grotten staan we even naar adem te happen als we zien hoe zulke enorme beelden er uit de rotsen zijn gehouwen. Ook de Gopachal monumenten, bestaand uit honderden uitgehouwen Jain-figuren zijn indrukwekkend. Helaas zijn de meeste beelden tijdens de Mughal-invasie flink beschadigd.
Bijzondere bezienswaardigheden Madhya Pradesh rond Gwalior Fort
Beneden in de stad vallen we van de ene in de andere verbazing in het Jai Vilas Palace en Scindia Museum, waar de rijkste familie van de wijde omgeving ooit woonde. De kroonluchters in de eetzaal zijn mega en de modelspoorbaan, die over de tafels loopt en waaruit drank en rokerij kon worden afgenomen door de gasten, is een beetje bizar. Wat is India toch een land van contrasten.
Ujjain, heilige stad in het westen van Madhya Pradesh
Helemaal in het westen van Madhya Pradesh ligt wat mij betreft de meest interessante stad van deze staat. Ujjain is een pelgrimsstad en één van de heiligste steden van India voor de Hindoes. Elke twaalf jaar wordt hier de Kumbh Mela gehouden. Nergens in Madhya Pradesh vind je zoveel mooie en levendige tempels als hier in Ujjain. De Mahakaleshwar Temple is de bekendste en grootste, gewijd aan Lord Shiva. Het is geweldig om de toewijding van de Hindoes van dichtbij mee te maken. Dat kan ook aan de Ram Ghat, waar de mensen baden, voordat ze naar de tempel gaan.
Ujjain in Madhya Pradesh is één van de heiligste steden van India
Niet al te ver van Ujjain zijn nog verschillende twee andere plaatsen die de moeite waard zijn om te ontdekken. Het kan een goed idee zijn om in Indore te verblijven, dat centraal ligt tussen Ujjain, Mandu en Omkareshwar.
Jahaz Mahal in Mandu en het tempel eiland Omkareshwar
In Mandu tref je een verzameling eeuwenoude Moghul monumenten. Ik hou echt van die vervallen, afbladderende bouwwerken en kan er uren rondkijken en fotograferen. De sierlijke ojief bogen van de Hindola Mahal zijn mijn favoriet, maar ook Jahaz Mahal is een bijzonder bouwwerk. Jahaz Mahal betekent zoveel als het Schip Paleis. Doordat het paleis tussen twee kunstmatige meren ligt, lijkt het in het regenseizoen te drijven als een schip. Kom je er in het droge seizoen, dan wacht je nog steeds een mooie ruïne, te midden van een hele verzameling oudheden.
Historische bouwwerken in Mandu en het heilige Omkareshwar
Omkareshwar ligt ten zuiden van Indore en is vooral bekend vanwege haar Shiva tempel. Net als in Ujjain staat hier één van de twaalf belangrijkste Shiva tempels van India. Die in Omkareshwar is mijn persoonlijke favoriet, vanwege de geweldige ligging op een eiland, aan het water. Net als in Ujjain zijn er rond de Shiva tempel nog genoeg andere tempels. Via een voetgangersbrug kom je op het eiland en vanaf die brug heb je een tof uitzicht over het water naar de ghats en verschillende van de andere tempels.
Meer bezienswaardigheden in Madhya Pradesh
Madhya Pradesh is een grote deelstaat. Ondanks dat dit deel van India relatief dunbevolkt is, door het ontbreken van écht grote steden en de wegen en het ov niet geweldig zijn, is het een genot om hier rond te reizen. Er valt nog genoeg te ontdekken bovendien. Bezienswaardigheden in Madhya Pradesh, die ik een volgende keer zeker wil bezoeken zijn de hoofdstad van de deelstaat, Bhopal en het historische stadje Chanderi met haar eeuwenoude Jain tempels en paleizen. In Bhopal vind je onder andere één van de mooiste moskeeën van heel India vindt, de Taj-ul-Masajid en het Madhya Pradesh Tribal Museum. In natuurparken als Pench en Kanha kun je tijgers spotten en er zijn verschillende gave watervallen. Tenslotte lijken de marmeren rotsen van Bhedaghat en de rotstekeningen van Bhimbetka mij één van de tofste plekken in Madhya Pradesh. De grottekeningen hier staan tegenwoordig zelfs op de Unesco lijst. En dat terwijl veel mensen nog nooit van Bhimbetka gehoord hebben!
Meer Madhya Pradesh. Foto’s: Sandeep Yadav, Lakshmi Narasimha, Ankit Dandhare
Reizen in Madhya Pradesh, India off the beaten track
Reizen in Madhya Pradesh is niet altijd eenvoudig. De reisdagen zijn vaak lang en de wegen geregeld van beroerde kwaliteit. Bussen én treinen rijden niet of ineens veel later en dan ineens puilen ze uit van de reizigers. Indiase reizigers welteverstaan, die nog nooit of uiterst zelden hun vervoer met buitenlandse toeristen hebben gedeeld. Niet in elke plaats is accommodatie naar Westerse standaarden beschikbaar, maar is dat nou niet net de charme van reizen in India? Juist om het avontuurlijke is reizen off the beaten track in India zo heerlijk. Reken er wel op dat je accommodatie die wel voldoet aan de Westerse norm een stukje meer betaalt dan bijvoorbeeld in buurstaat Rajasthan. De mensen zijn er minstens even behulpzaam als bij de buren en enorm gastvrij. Ik kan reizen in Madhya Pradesh dan ook alleen maar van harte aanraden. Reseerveren van accommodatie is buiten de paar toeristische highlights niet nodig, en vaak niet eens mogelijk. Hier is het: zien wat op je pad komt en go with the flow.