Lukomir Bosnië en Herzegovina

Lukomir het meest afgelegen dorpje van Bosnië en Herzegovina

Lukomir staat bekend als het meest afgelegen dorpje van Bosnië en Herzegovina. De verzameling eenvoudige, stenen huizen, waarvan de meesten daken van golfplaten hebben en een enkel huis nog de traditionele houten dakpannen heeft, is voor mij één van de meest fotogenieke nederzettingen van Bosnië en Herzegovina. Van het voorjaar tot het moment dat de eerste sneeuw zich aandient, trekken herders dagelijks de bergen rond Lukomir in. Kleine akkertjes worden met de hand bewerkt en er worden kleurrijke sokken gebreid voor de koude wintermaanden. Winkeltjes en restaurantjes zijn er niet. Wel staat er een eenzame, witte moskee met groen dak aan de rand van het dorpje.

De reis naar Lukomir

Lukomir is afgelegen, maar toch ligt het slechts ongeveer 50 kilometer van hoofdstad Sarajevo. Deze afstand zou je in veel landen in Europa in maximaal een uur afleggen, maar die 50 kilometer van Sarajevo naar Lukomir kosten ons bijna 2 uur. Daar zit dan gelijk de reden waarom Lukomir zo dichtbij de hoofdstad van Bosnië en Herzegovina toch afgelegen kan zijn: het dorpje ligt in een bergachtig gebied met weinig infrastructuur. In de wintermaanden is Lukomir helemaal niet bereikbaar en wonen de tientallen inwoners, die hier ’s zomers op traditionele wijze leven, allemaal elders. Voor onze reis naar Lukomir hoor ik tegenstrijdige verhalen over de kwaliteit van de weg. Het is voor ons dan ook een verrassing wat we er aantreffen. Dat de laatste 12 kilometer onverhard zijn, dat weet ik. Hoe diep de kuilen zijn en of er ook erge hellingspercentages zijn, dat zien we pas ter plekke.

de reis naar LukomirDe weg naar Lukomir valt ons alleszins mee

Het eerste deel van onze reis naar Lukomir verloopt voorspoedig. Al gauw nadat we de buitenwijken van Sarajevo achter ons hebben gelaten begint de weg flink te stijgen. Het asfalt is echter in perfecte staat. Als we het Bjelasnica skiresort achter ons laten wordt het wel iets minder glad, maar tot Umoljani hebben we niks te klagen. Net als we ons afvragen of het laatste deel van de route naar Lukomir misschien recent geasfalteerd is, houdt het asfalt plotseling op. Al een paar honderd meter verder stijgt de weg en manoeuvreren we stapvoets zo goed mogelijk tussen diepe kuilen door, Gelukkig wordt het daarna minder steil en zijn de kuilen te overzien. Als we rustig rijden is de stofwolk achter onze auto ook redelijk beperkt. Het landschap is desolaat. Droog gras en rotsen is alles wat we zien. In de verte staat een klein groepje gebouwen, die samen een boerderij vormen. Zodra we een eind verderop weer enkele stenen gebouwtjes passeren zien we in de verte ook de eerste daken van Lukomir opdoemen.

Eerste verkenningsronde van Lukomir

Al gauw hebben we het huis van onze gastfamilie gevonden. Deze accommodatie hebben we vooraf gewoon in Google maps ingesteld en de locatie blijkt te kloppen. Een vriendelijk, ouder echtpaar nodigt ons uit in één van de twee royale kamers die ze verhuren. Ze spreken geen woord Engels, maar we voelen aan alles dat we welkom zijn. Met handen en voeten overleggen we over het avondeten, dat onze gastvrouw Fatima voor ons zal klaarmaken straks. Zodra we de auto uitgepakt hebben, gaan we op ontdekking in het dorp. Er worden hier en daar wat kamers verhuurd en enkele dametjes bieden in hun winkeltje aan huis gebreide, wollen sokken en andere zelfgemaakt spulletjes aan. Op het land is een man bezig om wortels te oogsten. Een oude man snijdt met een mes een pollepel uit een tak. Te zien aan de andere houten voorwerpen die er in het huisje liggen is hij een echte vakman.

Lukomir dorp en uitzichtLukomir – het dorp met haar grandioze uitzicht

Al gauw zijn we Lukomir door en beklimmen we de heuvel aan de achterkant van het dorp. Van bovenop de heuvel wordt pas goed zichtbaar hoe zo’n bonte verzameling eenvoudige huizen deze hooggelegen nederzetting is. Aan de andere kant van de heuvel kijken we een diepe afgrond in. Het uitzicht rondom is fantastisch.

Eenvoudige hike met droomuitzicht vanuit Lukomir

Rond Lukomir kun je een aantal geweldige hikes maken in de ongerepte natuur van Bosnië en Herzegovina. De meesten daarvan gaan over bijzonder smalle en steile paadjes. Het pad dat wij volgen is het enige wat bredere pad. Het volgt de kloof aan de achterkant van het dorp en de uitzichten de diepte in, maar ook op de bergen daar boven ons, zijn super. Soms moeten we even een stukje klauteren, omdat het pad is weggeslagen door vallend gesteente, maar het pad is verder breed genoeg en daalt licht. Op de terugweg is dat trouwens iets minder grappig, als we bij ruim 25 graden weer terug omhoog lopen.

hike vanuit LukomirDeze hike vanuit Lukomir laat je keer op keer stil staan

Een half uurtje later krijgen we aan de overkant Umoljani in het oog, dat pal aan de andere kant van de kloof ligt. Er zijn hikers die in één dag de kloof afdalen en weer omhoog, om in één dag van Umoljani naar Lukomir en terug te lopen. Wij vinden het precies mooi zo. We kunnen de tijd nemen en even stil staan om van de stilte en het uitzicht te genieten. Als we bijna terug in het dorp zijn stoppen we nog even aan de rand van de nieuwe begraafplaats, waar ook een aantal eeuwenoude stecci liggen. Deze historische grafstenen vind je verspreid door Bosnië en Herzegovina en zien er soms nog verrassend goed uit voor hun leeftijd.

De moskee van Lukomir

Eenmaal terug in het dorp zelf lopen we nog even langs de moskee. Opvallend, dat zo’n nieuw gebouw zo weinig geluid maakt. We hadden verwacht dat de oproep voor het gebed behoorlijk zal galmen, tegen de bergwanden rondom. De megafoon aan de minaret lijkt echter geen enkel geluid te maken. We vragen ons af of dit altijd zo is, of dat de moskee nog zo nieuw is dat hij nog niet in gebruik genomen is.

moskee LukomirDe nieuwe moskee van Lukomir, aan de rand van het dorp

Als we zo brutaal zijn om te voelen of de deur op slot is, blijkt dat we zo door kunnen lopen. We laten onze schoenen bij de deur staan en nemen een kijkje aan de binnenkant. De spulletjes die er liggen wekken de indruk dat de moskee wel in gebruik is. Misschien is dat alleen tijdens begrafenissen zo. Op de begraafplaats hebben we een graf gezien dat nog pas een paar dagen oud lijkt. Een Koran en een mandje met gebedskettingen duidt er in elk geval op dat er wel gebeden wordt.

Honderden schapen

Bij het vallen van de avond serveert onze gastvrouw een overheerlijke, lokale maaltijd op het overdekte terras dat ze gebouwd hebben naast hun huis. We eten soep en Burek, een opgerolde slang van deeg, gevuld met gehakt, uien en spinazie. Tijdens het eten zien we de stipjes op de berghelling tegenover ons steeds groter worden. Het geluid van bellen wordt ook steeds luider. Als we bijna klaar zijn met eten komt er van achter het huis onverwachts een andere, grote kudde naar beneden. Vakkundig drijven de honden ze in een nachtverblijf. Een jongen met 6 koeien komt ook het dorp in lopen. Elke dag haalt hij de melkkoeien van alle families op, om met ze de bergen in te lopen. Niet lang nadat alle schapen hun nachthokken in zijn gegaan wordt het écht pikdonker in Lukomir. Ook wij kruipen vroeg onder de wol.

onze accommodatie en de schapen in LukomirDiner bij onze accommodatie en de schapen in Lukomir

De volgende ochtend zitten we net aan ons ontbijt, als de eerste kudde schapen alweer langs loopt. Zij gaan eerst allemaal drinken bij de dorpsfontein en daarna opnieuw de schuine berghelling omhoog, om een dag te grazen daar waar het gras nog wel groen is. Even eerder hebben we een kijkje genomen bij het nachtverblijf achter ons huis. Twee mannen zijn daar bezig om de schapen te ontdoen van hun wol. Deze kudde blijft vandaag een dag in het dorp. Eén voor één worden de dieren met de hand geknipt, een flinke klus.

Afscheid van een authentiek stukje Bosnië en Herzegovina

Na het ontbijt klimmen we nog één keer naar de heuvel tussen Lukomir en de diepe kloof in. De ochtendnevel verdwijnt snel door de warmte van de zon. Zo mooi om te zien hoe vredig het dorpje erbij ligt. De herders en hun kuddes klimmen langzaam hoger op de omliggende hellingen. Het is tijd om afscheid te nemen van deze mooie, bijzondere plek. Heerlijk om te zien dat de bewoners hun best doen om de traditie hier levend te houden en dat ze met elkaar hier zo’n fijne plek houden. Hier is het massatoerisme ver weg, maar dat is op veel plekken in Bosnië en Herzegovina zo. Lukomir is een bestemming die je eigenlijk niet mag overslaan, als je het echte Bosnië en Herzegovina wilt zien.

afscheid van Lukomirafscheid van nemen van Lukomir valt niet mee

Praktische tips voor een bezoek aan Lukomir

Met een gewone auto kun je alleen vanuit Sarajevo en het skiresort Bjelasnica naar Lukomir. De weg van en naar Konjic is alleen met een 4×4 begaanbaar, aldus de lokale bevolking. De laatste 12 kilometer van de weg naar Lukomir zijn niet geasfalteerd, maar als je ongeveer 10 kilometer per uur rijdt is het goed te doen. Alleen het eerste stukje is vrij steil en vol diepe kuilen.

Lukomir is een populaire bestemming voor een dagje weg voor inwoners uit Sarajevo. De weekenden in de zomermaanden zijn daarom overdag vrij druk in het dorp. Kies bij voorkeur een doordeweekse dag uit om naar Lukomir te reizen.

Vanuit Sarajevo doe je er ongeveer 2 uur over om in Lukomir te komen. Je zou dus ook een dagtrip kunnen overwegen. Zelf ben ik heel blij dat wij zijn blijven slapen tijdens onze rondreis door Bosnië en Herzegovina. Er zijn alleen lokale overnachtingsmogelijkheden en op die manier maak je kennis met de lokale bevolking en hun cultuur. Het is zoveel leuker om op die manier een plek te leren kennen. Ook al versta je elkaar niet, begrijpen doe je elkaar zeker! Wij hebben bij deze familie geslapen, op dit moment de enige accommodatie met een eigen toilet en douche in de kamer.

About The Author

Ga naar al mijn Bestemmingen blogs, of kies een andere bestemming »

Meld je aan en ontvang 4x per jaar Yvonne Magazine in je mailbox!

Heeft mijn artikel je geholpen?
Ja!
0
Nee
0

10 reacties op “Lukomir het meest afgelegen dorpje van Bosnië en Herzegovina

  1. Denise zegt:

    Een mooie plek weer met inderdaad een grandioos uitzicht op sommige foto’s.
    Hemelsbreed zat ik er (vanaf de route die wij reden) maar 15 kilometer vandaan, maar dat zegt inderdaad niet altijd alles. Ik heb nog foto’s gemaakt daar onderweg (ik heb ze net even teruggekeken) en daarop zie je goed hoe bergachtig het was.

    • Yvonne zegt:

      Haha, wij zaten van Kroatië naar Bosnië hemelsbreed 2 km van de grens, maar toch moesten we anderhalf uur omrijden, omdat de grens niet bedoeld was om over te steken daar. In bergachtig gebied is een paar kilometer soms een heel eind. Ook in NL soms trouwens: in Friesland moesten we dit jaar bijna een half uur rijden voor hemelsbreed 4 km.. bleek er een natuurgebied tussen te liggen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *