Katun Mokra in Montenegro bevindt zich minder dan 50 kilometer van de hoofdstad Podgorica en is toch een compleet andere wereld. We hebben ons in Servië én Montenegro geregeld verbaasd over hoe anders het leven kan zijn op héle korte afstand van een hoofdstad. Dat je voor dat geringe aantal kilometers een kleine anderhalf uur onderweg bent, zegt ook wel genoeg natuurlijk. Vooral de laatste steile kilometers naar de schitterende, door rotsen omgeven vallei, zijn niet de snelste. Op het moment dat jij dit leest is de weg inmiddels wel geheel geasfalteerd. Wij zijn één van de laatste reizigers die zich wagen over het hobbelige, laatste stukje grindweg met hier en daar flinke kuilen. De weg is nog steeds wel heel smal, maar de beloning als je voor het eerst de natuur en de huisjes van Katun Mokra ziet, is super.
Ver van het gebaande pad in Montenegro
Ondanks dat Katun Mokra relatief dichtbij Podgorica ligt, ben je hier echt van het gebaande pad. Er is slechts één woning waar toeristen verblijven en dat is het huisje van Borys, midden in Katun Mokra. We worden door hem enthousiast verwelkomd als we tegen het eind van de ochtend aankomen in de verzameling huizen op een hooggelegen bergweide, die Katun Mokra heet. Ook een aantal van zijn 10 paarden, die we zien grazen op de hoger gelegen hellingen, komt nieuwsgierig kijken. Als Borys brood en ander eten tevoorschijn haalt komen er nog een aantal bij, om te eten en wat te drinken uit de waterbak naast ons huisje.
Voor 2 nachtjes ons thuis: Katun Mokra
Het huisje staat centraal in het fotogenieke dorp en lijkt wel wat op een tent. Er zijn slechts 2 schuine wanden, met beneden een zitgedeelte, een keuken en een klein badkamertje. Boven zijn 2 aparte kamers met elk 2 eenpersoonsbedden onder het schuine plafond. Het huisje is eenvoudig, maar voelt vertrouwd en in deze omgeving toch perfect aan. Onze auto kunnen we het beste binnen het hek parkeren. De poort van dat hek kunnen we beter goed dicht houden vertelt Borys. In de avond komen de koeien en paarden terug van het grazen op de weilanden en die schurken anders weleens tegen de auto’s aan.
Aan de rand van het dorpje, tegen de heuvel, staan nog een aantal huizen uit de vorige eeuw. Van eentje is het dak half naar beneden gekomen, maar binnen staan nog het oude bed, inclusief matras, het fornuis en zelfs blikken met etenswaren er nog in. De kapstokjes hangen zelfs nog aan de muur. Bijzonder om te zien, hoe de mensen hier vroeger geleefd hebben. En nog altijd staat bij een enkele woning zo’n houten toilethuisje in de “tuin”. Heel sfeervol ook, die houten huisjes, maar zo klein en oncomfortabel. Bewonderenswaardig!
Sommige oude huizen in Katun Mokra staan nog vol spullen van vroeger
Dieren en verse producten in Katun Mokra
Dieren en bijbehorende verse producten zijn er genoeg in Katun Mokra. Verse paardenvijgen en koeienvlaaien bijvoorbeeld. 😉 Daardoor zijn er ook veel vliegen in Katun Mokra. Daar moeten we wel even aan wennen. Dat zijn uiteraard niet de verse producten die ik bedoel. Wie wil kan er verse melk en kaas krijgen. We zien hoe ’s avonds de koeien gemolken worden en hoe die melk de volgende ochtend verwerkt wordt. Overdag grazen de dieren rond het dorpje, of trekken de paarden zelfs zelfstandig naar de heuvels er rondom. Als de avond valt, of als ze wat lekkers te eten krijgen, komen ze naar beneden.
Elk huis heeft haar eigen waakhond, soms zelfs meer dan één. Verschillende puppy’s lopen vrij rond en hebben al gauw in de gaten dat er bij onze meiden knuffels en hapjes te halen zijn. Handig als ze zijn, kruipen ze gewoon door de gaten van het hek. Al gauw zijn onze dames onafscheidelijk van twee van hen. Pas als we een paar uur in Katun Mokra zijn ontdekken we dat er ook varkens zijn hier. Er staan er zelfs 2 in een hok bij de buren. Als we een kijkje nemen zien we algauw een roze snuit tussen de spleet van de poort door gluren.
Er zijn genoeg dieren in Katun Mokra – zo leuk voor de kinderen
Bergmeren
Op een paar kilometer van Katun Mokra vind je een aantal schitterende bergmeren. Bukumirsko Jezero is het dichtstbijzijnd en zelfs lopend binnen een uur bereikbaar. Omdat je eerst flink bergop moet lopen, om dan de bergen rond Katun Mokra aan de andere kant weer af te dalen, nemen wij de auto. We hebben twee dagen eerder al flink gewandeld bij Mrtvica Canyon en voelen onze benen nog steeds.
Na verschillende haarspeldbochten zijn we blij in de auto gestapt te zijn, ook al is het maar 10 minuutjes rijden. Het landschap in die heuvels boven Katun Mokra voelt haast desolaat aan, maar dan zien we dat Bukumirsko Jezero haar eigen katun heeft. Ook aan deze kant van de bergen komen mensen in de zomermaanden met hun vee. Het meer is echt een plaatje en als er dan ook nog een schaapherder naar beneden komt met honderden schapen, kan ik niet stoppen met foto’s maken.
Zwemmen en visjes vangen in Bukumirsko Jezero
We kijken steeds opnieuw naar de hoge rotsen achter het meer en hoe klein het huis lijkt dat daar bovenop staat. Onze kinderen zijn inmiddels het water in gedoken, waar ook vissen en enorme padden in te zien zijn. Grote bladeren van waterlelies en andere waterplanten maken het plaatje helemaal af.
Achter ons rijzen nog hogere rotsen en bergen op. Ze lijken ons uit te nodigen voor een ontdekkingstocht, maar we vermoeden dat onze meiden daar niet om staan te springen en laten ze lekker zwemmen en genieten. Na een picknicklunch keren we terug naar ons dorpje deze dagen: de katun aan de andere kant van de berg.
Bukomirsko Jezero en de schaapjes vlakbij Katun Mokra
Het leukste in Katun Mokra: paardrijden!
Nadat we een nacht uitstekend hebben geslapen in het muisstille Katun Mokra, gaan onze meisjes de volgende ochtend paardrijden met Borys. We twijfelen of wij ook gaan paardrijden, maar Borys gaat sowieso lopen, omdat hij dat veiliger vindt met kinderen. Dit zijn geen makke manegepaardjes, maar dieren met pit. We besluiten om mee te lopen. Nadat de paarden zijn voorzien van de beste dekens en zadels en de meiden van tiptop caps, gaan we op pad. Echt genieten, om door het stille, uitgestrekte berglandschap te lopen, in het tempo van de paarden. Twee trotse koppies grijnzen ons aan, met een glimlach van oor tot oor.
Als we een dik uur later terugkeren in Katun Mokra zijn ze teleurgesteld dat het nu al voorbij is. We informeren of Borys in de late middag tijd heeft om voor een tweede ritje mee te gaan en dat is gelukkig zo. En zo lopen we bij een steeds lager hangend zonnetje de rotsachtige heuvels achter het dorp omhoog. De gouden gloed laat de rotsformaties boven nog mooier uitkomen en we hebben een schitterend uitzicht op Mokra Gora van bovenaf.
paardrijden mag je echt niet overslaan in Katun Mokra
Bereikbaarheid Katun Mokra
Internetverbinding of een telefoonsignaal is er meestal niet in Katun Mokra. Slechts op de hoge rots aan het begin van “ons” deel van het bergdorpje is vaak wel een signaal op te vangen. Heel soms ook op het iets lager gelegen deel rond de rots, die wij gekscherend “Hard Rock internetcafé” noemen. Dat gebrek aan signaal én het ontbreken van drukte, hectiek en Westerse luxe zijn juist de charme van Katun Mokra. Hier kom je echt tot rust. En dat internetcafé op de rots, dat heeft het mooiste uitzicht van alle internetcafés waar we ooit zijn geweest in ons leven. 😉
De reis van Podgorica naar Katun Mokra voelt als een reis naar een andere wereld, ook al is het slechts anderhalf uur. Hetzelfde geldt voor de reis vanuit Kolašin, waar wij vandaan komen. Na de gezellige drukte in de hoofdstad van Montenegro of Kolašin ben je een uurtje later vrijwel zeker nog de enige op de weg. Wij duimen op het laatste smalle weggetje dat we geen tegenliggers tegenkomen, maar tot onze schrik zien we er na de zoveelste bocht toch eentje naderen. Terwijl wij gauw tegen de bergwand aan gaan staan, rijdt de lokale auto ons voorbij. Ik vermoed met 2 wielen over de rand, maar ik durfde niet echt te kijken. Op de terugweg wordt het helemaal spannend, als we geen auto tegenkomen, maar de asfalteervrachtwagen. En dan zijn wij ook nog eens aan de buitenkant. We hebben ’t overleefd. 🙂
De weg naar Katun Mokra en aankomst in de prachtige vallei
Nee, de reis naar Katun Mokra voelt echt een beetje alsof je naar afgelegen berggebied rijdt. Ik zou graag zeggen: een snelweg is er dan ook niet, maar niets is minder waar! De Chinezen hebben een snelweg van Podgorica naar het noorden aangelegd, net als op verschillende andere plekken in de regio. Omdat er slechts weinig op- en afritten zijn, zou je voor Katun Mokra eerst een stukje voorbij moeten rijden en dan alsnog via een kleinere weg terug.
Wij nemen de kleine weg, maar onze mond zakt open van wat we zien. De lelijkheid van de betonnen pilaren en de snelweg daar bovenop, dwars door de ooit zo schitterende Morača canyon is schokkend. Hele Chinese koloniën zijn er gebouwd voor de werknemers die de snelweg verder afmaken. Het is ongelooflijk wat we hier zien, alsof we naar China zijn gereden! Doe me een lol en steun deze Chinese invasie niet. Neem ook de kleine weg. Voor dit miljoenenproject zit Montenegro diep in de schulden bij China, dat nu als afbetaling grond ter vervanging van het geld dat ze niet hebben.
Om toch met iets positiefs af te sluiten nog even een filmpje van Bukomirsko Jezero. 🙂
Houd jij ook zo van plekjes buiten het gebaande pad, zoals Katun Mokra? Ik ben heel benieuwd als je nog een unieke bestemming te delen hebt!
Wat een prachtig land, ik ken het totaal niet maar zou er wel graag eens naartoe reizen. Erg wat China daar, en op veel meer plekken, uitspookt…
Moet je echt zeker eens doen! Er zijn zoveel mooie plekken in Montenegro. 🙂