Dortmund – stedentrip vol industrieel erfgoed en fotografie mogelijkheden

Dortmund is geen bekende stad voor een stedentrip in Duitsland. Hij zo zou in mijn lijstje met onbekende stedentrips passen. Toch kun je jezelf in Dortmund een weekend meer dan prima vermaken als je van industrieel erfgoed en fotograferen houdt. Inmiddels ben ik er twee keer geweest en de stad heeft me beide keren aangenaam verrast. En dat terwijl ik het centrum niet eens gezien heb. Dat schijnt ook echt niet bijzonder te zijn, met dank aan de bombardementen in de Tweede Wereldoorlog. Wat de stad mist aan charme, maakt ze ruimschoots goed met indrukwekkende bouwwerken uit de tijd dat het Ruhrgebied nog een grauw, vervuild industriegebied was. Dortmund is er uitstekend in geslaagd de monumenten uit die tijd te bewaren en zelfs hier en daar een nieuwe functie te geven. Mocht je na Dortmund de smaak te pakken hebben gekregen, is er op een steenworp afstand nog meer interessants te ontdekken in het Ruhrgebied.

Mooiste industrieel erfgoed van Dortmund en het hele Ruhrgebied

Het Landschaftspark in Duisburg en Zeche Zollverein in Essen zijn een stuk bekender, maar Zeche Zollern in Dortmund is voor mij de mooiste. Wat mij betreft is deze voormalige kolenmijn en industriecomplex het allermooiste industrieel erfgoed van heel het Ruhrgebied. In Dortmund staat Zeche Zollern beter bekend als het “Schloss der Arbeit”. Inderdaad zijn verschillende van de gebouwen zo mooi als een paleis. De architectuur is betoverend, vanaf het moment dat je door de poort naar binnen loopt. De Jugendstil machinehal is het meest in het oog springend, net als de twee liftschachten, die aan weerszijden staan.

Zeche Zollern – mooiste industrieel erfgoed Dortmund

Ook onze kinderen vermaken zich uitstekend bij Zeche Zollern. Bij de kassa krijgen ze een groot stuk stoepkrijt mee en de opdracht er zoveel mogelijk mooie tekeningen mee te maken. Ook alle machines en treinen vinden ze reuze interessant.

Tegenwoordig is Zeche Zollern een museum. In verschillende gebouwen zijn tentoonstellingen ingericht om meer te leren over het mijnbouwverleden van Dortmund en deze kolenmijn in het bijzonder. Zo leren we dat de directeur ooit één van de meest vooraanstaande mensen van het Ruhrgebied was. Adolf Hitler was te gast op de bruiloft van zijn zoon. Ook de rol van dit industriecomplex tijdens de oorlog wordt uitgebreid belicht. Zelf struinen we voordat we de musea induiken eerst geruime tijd over het terrein rond. De treinen die achteraan staan opgesteld, zijn bijzonder fotogeniek.

Rond struinen tussen de treinen, achter op Zeche Zollern

Nadat we al minstens een uur enthousiast buiten aan het fotograferen zijn, gaan we toch maar eens een kijkje nemen binnen in die machinehal. De Jugendstil entree is al fantastisch natuurlijk, maar binnen moet ik me echt inhouden om niet heel hard “wow” te roepen. Het licht door de glas- in loodramen is echt magisch, zeker op de heldere dag die wij hebben uitgekozen voor ons bezoek aan Dortmund. Verder staan alle machines en andere attributen erbij alsof ze net nog gebruikt zijn en alleen vanwege de één of andere bijzondere reden uit zijn gezet. Klokken in alle soorten en maten, hendels en meetapparatuur zijn werkelijk overal.

Elk hoekje is even fotogeniek en zelfs de ruimte voor de bestuurder van de liftmechanismes is nog in tact. Na minimaal een uur, waarbij we ook de kelder van de gigantische machinehal checken, moet ik mezelf echt dwingen om te stoppen met foto’s maken. Er is nog zoveel meer te ontdekken rond Dortmund. Bovendien is het lekker weer en willen de kinderen nog een duik nemen ergens. Maar we komen zeker nog eens een keertje terug.

De machinehal van Zeche Zollern is fantastisch om te fotograferen

Andere highlight in Dortmund – Phoenix West

Het voormalig hoogovencomplex Phoenix West is slechts deels bewaard gebleven na de sluiting van de smelterij. Toch is dit nog altijd één van de meest indrukwekkende bezienswaardigheden van Dortmund. Ik ga mee met één van de tours over de skywalk en naar de top van de hoogoven om de omvang echt te kunnen ervaren. Met een ervaren gids wandel ik in een kleine groep over de skywalk, die één van de voormalige gasleidingen volgt.

Wat meteen opvalt is hoe groen dit oostelijke deel van Dortmund is en hoeveel kerken er in de omgeving te zien zijn. De gids vertelt dat die kerken een blijk zijn van de gastvrijheid van de inwoners van Dortmund. De protestante inwoners hebben het altijd belangrijk gevonden dat de gastarbeiders, die hier al vroeg kwamen werken in de industrie, zich thuis voelden. Daarom bouwden ze katholieke kerken voor de Polen, die als eersten kwamen. Tegenwoordig vind je ook moskeeën in Dortmund. Als we de hoogoven zelf naderen legt onze gids van elk deel uit waarvoor het diende. Ook vertelt ze hoe gas via de enorme pijpen waar we overheen lopen tussen verschillende complexen kon worden uitgewisseld.

Phoenix West skywalk is een andere highlight van Dortmund

Hoogtepunt van de rondleiding, letterlijk en figuurlijk, is de beklimming van de 64 meter hoge hoogoven. Ooit werkten hier mannen onder vreselijke omstandigheden, rond de smeltoven die 2000 graden heet was. Tegenwoordig is het, zeker op de onstuimige herfstdag dat ik er ben, een heel stuk frisser. Het uitzicht boven is weids en op een meer heldere dag zou ik vast non stop foto’s hebben gemaakt. Nu volstaan een aantal plaatjes de diepte in. Op weg naar beneden zou ik op elke etage nog wel een uur willen blijven om meer foto’s te maken. Metertjes met kapotte glaasjes, enorme, roestige moeren en de buizen en constructies zijn zo fascinerend.

In de herfst- en wintermaanden zijn de tours wat beperkter. Ik ging mee met een 2 uur durende normale tour. De rondleiding bij zonsondergang of de fototour van 3 uur lijken me zeker ook super. Reserveer minimaal een week van te voren, zeker in de drukkere zomermaanden.

Bovenop de hoogoven Phoenix West

Kokerei Hansa

Cokesfabriek en industriecomplex Kokerei Hansa is minder mooi dan Zeche Zollern qua architectuur en minder indrukwekkend dan Phoenix West, maar zeker een bezoek waard als je van industrieel erfgoed houdt. Wat deze voormalige fabriek in Dortmund bijzonder maakt, is de manier waarop de natuur hier haar plek terug claimt. Zo staat er een oude trein, waar struiken en bomen dwars doorheen en bovenop groeien. Ook de cokesoven is overwoekerd door groen en de omgeving krijgt steeds meer een parkachtig uiterlijk. Het is heerlijk om er lekker rond te struinen en de combinatie van roestige fabriekselementen tussen de oprukkende jungle te fotograferen.

De machinehal verbleekt een beetje bij die van Zeche Zollern, maar is toch zeker tof om te zien. Ook hier lijkt het alsof de plek gisteren nog werkend is achtergelaten. Deze machinehal is alleen een stukje minder opgepoetst, maar het formaat van de machines weet dan weer indruk te maken. Helaas is er geen gids beschikbaar op het moment dat wij de Kokerei Hansa bezoeken. We zouden er graag wat uitleg bij hebben gehad. Nu kunnen we alleen maar fantaseren wat hun functie geweest is.

De natuur neemt het over bij Kokerei Hansa

Eens per jaar is er in Dortmund en in heel het Ruhrgebied extra veel te beleven rond het industrieel erfgoed. Dan is de Nacht der Industriekultur, met veel verlichte monumenten en er zijn concerten en theatervoorstellingen.

In Dortmund is nog maar een fractie te zien van al het indrukwekkende industriële erfgoed in het Ruhrgebied. Als je zou willen, kun je hier wel een week op vakantie en nóg niet alles gezien hebben. De omgeving van Dortmund is een mooie, centrale plek voor zo’n vakantie.

De machinehal van Kokerei Hansa

Revierpark Wischlingen aan de rand van Dortmund

Aan de westkant van Dortmund, niet ver van de Kokerei Hansa, vind je één van de tofste parken van de stad. Revierpark Wischlingen is, net als veel parken in het Ruhrgebied, in de jaren ’70 aangelegd om de fabrieksarbeiders ontspanning dicht bij huis te bieden. Tegenwoordig zijn er in het park een zwembad, een schaatsbaan, een vijver en heel veel leuke speeltoestellen voor de kids. Wij zijn hier in één van de laatste warme nazomerdagen. Onze kinderen vermaken zich in en rond de waterspeelplaats en we eten een ijsje bij het “strand” aan de parkvijver. Dit is de perfecte afsluiting van een dag Dortmund en Ruhrgebied.

Revierpark Wischlingen – de perfecte afsluiting van een dag Dortmund

Overnachten in Dortmund

Om al het industriële erfgoed van Dortmund te ervaren en wellicht ook nog een kijkje in het centrum van de stad te nemen, heb je aan een dag niet genoeg. Zelf ben ik daarom twee keer een dag die kant op geweest, maar een stedentrip Dortmund van een heel weekend is natuurlijk ook lekker. Dit hotel ligt vrij centraal tussen bovenstaande bezienswaardigheden en heeft verschillende kamertypes beschikbaar. Ook erg fijn dat je er gratis kunt parkeren, aangezien een bezoek aan al dit industrieel erfgoed het best met de eigen auto kan. Reis je met je gezin naar Dortmund, dan is dit ruime appartement met eigen parking een goed optie. Het ligt niet ver van hotel Der Lennhof. En mocht je wat meer tijd hebben? Er is in de omgeving nog veel meer te beleven. Een vakantie in het Ruhrgebied is echt een aanrader!

Ga naar al mijn Bestemmingen blogs, of kies een andere bestemming »