Diwali in India vieren is één van de tofste reiservaringen die je kunt opdoen in dit bijzondere land. Het woord Diwali is afgeleid van het woord Dipavali in Sanskriet. Dat betekent rij met lichtjes. Daarmee houdt mijn kennis van Divali vóór onze nieuwste reis naar India wel zo’n beetje op. Wat er precies gevierd wordt en hoe dat in z’n werk gaat, daar heb ik geen echt beeld bij. Het feest van de olielampjes is één van de belangrijkste Hindoeïstische feesten. Het lijkt me heel speciaal om dat een keer in India zelf mee te maken en zo zorg ik ervoor dat we dit jaar tijdens Diwali in India zijn.
Diwali in India – waar het beste vieren?
Ben je al eens in India geweest en heb je in een homestay of guesthouse overnacht, dan is het wellicht leuk om Diwali daar te vieren. In kleinschalige accommodatie, waar de lokale familie in hetzelfde gebouw slaapt, zal Diwali zeer waarschijnlijk daar gevierd worden. Wij willen Diwali vieren bij het gezin van twee meiden die we geregeld steunen bij hun schoolopleiding. We boeken daarom accommodatie in Pushkar, waar zij wonen, ook omdat we er meer mensen kennen. We kiezen een homestay, waar we nooit eerder geslapen hebben, maar die goede reviews krijgt. Sinds we met kinderen reizen zijn we steeds grotere fans van homestays. Al snel na mijn boeking krijg ik een berichtje van Shivani, of we Diwali met ze samen willen vieren. Uiteraard stuur ik direct een bevestigend antwoord, maar ik vraag me wel af of dat wel gaat lukken, om op 2 plekken Diwali te vieren.
Diwali in India is enorm sfeervol
Tijd voor mij om uit te vogelen in welk tijdsbestek Diwali gevierd wordt en of er mogelijk tijd is om op twee plekken Diwali te vieren. Al gauw ontdek ik dat Diwali 5 dagen duurt en dat de eerste dag vooral een voorbereidende dag is. Op de tweede dag komen wij zelf in Pushkar aan. De derde dag is de hoofddag en vaak wordt er een priester uitgenodigd om de Puja te doen, het ritueel om de 3 belangrijkste Hindoe Goden te eren, maar vooral Lakshmi. De dagen erna zijn dagen om bijvoorbeeld familie te bezoeken.
In het noorden van India wordt Diwali het meest uitbundig gevierd, omdat daar de meeste Hindoes wonen. In Rajasthan zijn veel homestays en kleinschalige accommodaties, dus dat is een heel geschikte plek voor wie Diwali in India wil vieren. In Varanasi zijn uitgebreide aarti’s, ceremonies met veel lichtjes en gezang in de Ghats.
Diwali wordt in Rajasthan het meest uitbundig gevierd
Aankomst in Pushkar tijdens Diwali
Als wij aankomen bij onze fijne homestay worden we met luid tromgeroffel en gezang opgewacht. Onze gastfamilie heeft kosten nog moeite gespaard om ons een warm welkom te geven. Omdat onze oudste vandaag jarig is, hebben ze bovendien onze beide kamers versierd, een taart besteld en overal ballonnen opgehangen. Drie meiden in traditionele kleding zitten klaar om onze handen met henna te versieren. Zodra de schemering invalt, worden de aardewerken olielampjes gevuld en aangestoken. Rondom het huis worden ze op alle balustrades gezet, een enorm sfeervol gezicht, al die flakkerende vlammetjes.
Inmiddels zijn we te weten gekomen dat onze homestay de Lakshmi puja morgen om 4 uur ’s middags gepland heeft. Als we ’s avonds gaan eten bij onze Indiase familie, worden we daar uitgenodigd voor de puja om 7 uur ’s avonds. Bij hen geen priester. We zijn heel benieuwd naar de verschillen die we gaan zien in rituelen.
Henna en de eerste lichtjes voor Diwali
De grote dag van Diwali
Op de ochtend van de grote dag van Diwali doen wij rustig aan. Ook in Pushkar, rondom ons, voelt het een beetje als stilte voor de storm. Rond 4 uur is de priester er. Het valt me altijd weer op hoe gewoon priesters in India eruit zien. De onze spreekt bovendien super goed Engels. Daardoor kan hij stap voor stap uitleggen wat hij allemaal doet. Als eerste wordt een altaartje ingericht, met een afbeelding van de 3 Goden Lakshmi, Brahma en Vishnu. Een schaal met alle benodigdheden wordt ook klaargemaakt. Er zijn poedertjes, mungbonen, een betelnoot, Afrikaantjes en bananen. Alles heeft z’n eigen functie. Een schitterend beeld van de God Ganesh, tevens een diya lampje, wordt neergezet.
Na het ritueel reinigen van handen en lichaam moet een mantra gezegd worden en zijn er verschillende offers aan de Goden. Een bloemenkrans wordt aan Lakshmi geofferd en we krijgen elk zo’n stip op ons voorhoofd, met rood poeder en wat rijst. Om onze pols wordt een rood-geel koordje geknoopt. Al met al duurt het ritueel bijna anderhalf uur.
Ben je met Diwali in India, probeer zeker de puja mee te maken
Het wordt al schemerig als we klaar zijn. Dit is dé perfecte tijd om ook de diya’s weer aan te steken. Dit keer heeft onze gastvrouw er nog meer tevoorschijn getoverd. De in olie gedrenkte lonten vatten niet heel snel vlam, dus het duurt even voordat ze allemaal branden. Het één voor één aansteken en neerzetten op de balustrades is een magisch gezicht.
De diya aansteken voor Diwali
Diya op de ghats aan de rand van het heilige meer van Pushkar
Het voelt een beetje jammer om te gaan, maar we worden door onze gastvrouw naar het heilige meer gestuurd. De lokale bevolking komt rond zonsondergang hun lichtjes naar de ghats brengen. Terwijl de lucht van donkerrood langzaam zwart wordt, horen we steeds meer vuurwerk en drums. Als we de belangrijkste ghat naderen wordt het tromgeroffel oorverdovend en zien we al lange rijen lichtjes bij de waterkant. Ook bij de verschillende Heiligenbeelden branden diya en wierook.
Boven het meer ontploffen de meest kleurrijke vuurpijlen, maar de keiharde bommen overheersen. De relatieve rust in de ghats vinden we wel fijn. Daarom lopen we over de oever van het meer van ghat naar ghat. Er worden steeds meer lichtjes gebracht, er wordt gebeden en gezongen. De Goden bij de tempels kunnen tevreden zijn. Aan aandacht ontbreekt het ze zeker niet!
De tempels en ghats rond het meer zijn drukbezocht tijdens Diwali
Een heel ander ritueel in de Luhar Colony
Uiteindelijk kunnen we de oever niet verder volgen. We moeten door de drukke marktstraat oversteken naar de Luhar Colony, de wijk waar onze Indiase familie woont. Onderweg stoppen we om wat eten te kopen, om mee te nemen als feestmaaltijd. Een grote doos Indiaas snoep hebben we eerder al gekocht. Als we aankomen bij het kleine huisje in de hoek van Luhar Colony worden we al opgewacht. Alle spulletjes voor de puja zijn al voorbereid, maar wat direct opvalt is dat sommige ingrediënten ontbreken. De priester ontbreekt ook. Normaal gesproken zou de moeder de ceremonie leiden. Nu is die taak aan mij toebedeeld. Gelukkig weet ik van de middag zo’n beetje wat ik kan verwachten. Stap voor stap leidt Ganga mij door het ritueel, terwijl ik alle stappen uitvoer. We eindigen ermee dat ik elk gezinslid een stuk snoep in de mond mag stoppen, wat best hilarisch is.
Als we klaar zijn, steken we samen de olielampjes aan. Met een schaal vol lichtjes lopen we naar het dak, om de hele rand van het dak ermee vol te zetten. Ondertussen knallen rondom ons heen de grootste vuurwerkbommen de nacht in. Om voor extra geluid te zorgen, wordt het knalvuurwerk in lege olieblikken gestopt.
Diwali in Luhar Colony
Onze meiden willen ook graag wat vuurwerk afsteken, maar als één van beiden een stuk in haar rug geschoten krijgt, besluiten we dat het echt niet verantwoord is. Het aantal knallen neemt ook nog verder toe en we moeten nog lopend naar huis, naar de andere kant van Pushkar. Riksja’s zijn er nu echt niet te krijgen. We besluiten daarom te vertrekken. Door de grote hoeveelheid vuurwerk doen we er wel twee keer zo lang over als anders. Ook nu volgen we weer deels de relatief rustige ghats.
Extra tips Diwali in India
Waar je ook verblijft tijdens Diwali, boek je accommodatie ruim van te voren. De Indiërs hebben zelf ook vakantie en reizen graag in eigen land. Of ze bezoeken hun familie. Accommodatie is niet alleen snel vol, de prijzen zijn vaak ook hoger dan op andere momenten. Ook treinen en vluchten zijn lang voor Diwali al volgeboekt.
In de kleinere plaatsen in Rajasthan zul je de grootste kans hebben op een authentieke Diwali. Verblijf bij een lokale familie in een homestay of guesthouse met weinig kamers om deel uit te maken van de Diwali ceremonies. In de steden organiseren de hotels vaak speciale activiteiten voor toeristen. Zo wordt er muziek gemaakt en vaak wordt op een bepaald moment vuurwerk afgestoken.
In 2024 vindt Diwali plaats op vrijdag 1 november. De dagen ervoor zijn ook al feestelijk, dus reis zeker wat eerder naar India af, als je het daar wilt vieren. In 2025 is de belangrijkste dag van Diwali op maandag 20 oktober.
Diwali is één van de belangrijkste feesten in India. Vind je dit indrukwekkend om mee te maken? Kom dan ook zeker een keer Holi in India vieren. Ook dit vonden wij fantastisch!
Lees meer over Azië:
