Matera is een doolhof aan smalle straatjes, witte huisjes, rotskerken en grotwoningen. Juist dat zijn de bezienswaardigheden van deze intrigerende plek die je niet mag missen. De meeste van die grotwoningen en -kerken vind je in de Sassi. De beide Sassi zijn de vrijwel volledig uit steen gehouwen eeuwenoude wijken van Matera. De stenen, bovengrondse bouwwerken geven de stad haar charmante, historische uitstraling. Doordat de Sassi bovenop de heuvels liggen, heb je vanaf veel plekken geweldige uitzichten op Matera. In dit blog deel ik de mooiste bezienswaardigheden van Matera en de beste uitzichtpunten, inclusief tips voor de beste overnachtingsplekken.
Heb jij weleens van de oude stad Matera gehoord?
Matera is één van de oudste, constant bewoonde nederzettingen ter wereld. De eerste bewoners begonnen de creatie van de ondergrondse stad Matera waarschijnlijk 10 eeuwen voor Christus al. Toch werd de stad pas echt gesticht door de Romeinen, in 251 voor Christus, als Matheola. Vanaf de late Middeleeuwen werden stenen gevels voor de ingang van de grotten gebouwd. Tot de jaren ’50 zijn de Sassi di Matera bewoond geweest door de armste bevolking van de stad. De regering heeft uiteindelijk deze mensen gedwongen te verhuizen en de grotwoningen stonden toen leeg. In 1993 zijn de Sassi di Matera een Unesco werelderfgoed geworden. In 2019 was Matera zelfs de culturele hoofdstad van Europa. En wist je dat er verschillende bekende films zijn opgenomen in Matera, zoals de James Bond film “No time to die” uit 2021?
De Sassi zijn dé bezienswaardigheden van Matera
Dé bezienswaardigheden van Matera zijn de Sassi
De Sassi zijn dé bezienswaardigheden van Matera. Ons eerste zicht op de Sassi is vanaf de zuidkant van de stad, aan de rand van de kloof waarboven Matera is gebouwd. Het uitzicht vanaf Rione Casalnuovo is fantastisch. De op heuvels gebouwde woonwijken van grotwoningen met smalle steegjes en trappen nodigen dan al uit om lekker in te dolen en heerlijk te verdwalen. Eén van mijn favoriete plekjes zijn de tweelingtrappen van Vico Mannesi, die je op de allerlaatste foto van dit blog ziet. Dit zijn de coördinaten van deze super fotogenieke plek. En mocht je hier willen slapen, in het grothuis met de groene luiken, dan kan dat!
Bezoek zeker één van de grotwoningen
Verschillende grotkerken en grotwoningen in Matera zijn opengesteld voor publiek. Een aantal van die grotwoningen zijn zelfs nog ingericht met het meubilair en de spulletjes uit de tijd dat ze nog in gebruik waren. Ga je al die kerken en grotwoningen binnen, dan kost het je een klein kapitaal. Het loont om vooraf te bedenken welke je wilt bezoeken. Wij hebben de 3 bekendste grotwoningen bezocht en vinden qua inrichting en informatievoorziening Casa Grotta di Vico Solitario eruit springen.
Met de telefoon als audioguide leer je veel in Casa Grotta di Vico Solitario
Je kunt hier een QR-code scannen en je gaat dan naar een speciale app op je telefoon. Die app heeft uitvoerige (gesproken) uitleg in verschillende talen over de verschillende hoeken en functies van die hoeken en spullen in de grotwoning. Zelfs onze dochter van 10 vond dit erg interessant. Naast de grotwoning bekijk je ook de naastgelegen ijskelder en grotkerk, waarover ook veel informatie en een film te zien zijn. Loop je vanuit Sasso Caveoso naar Sasso Barisano, dan passeer je waarschijnlijk ook Casa Noha. De film in Casa Noha is ook een aanrader als je meer over de geschiedenis en de grotwoningen van Matera wilt leren.
Geen grotwoning, maar wel een heel bijzondere, ondergrondse bezienswaardigheid is de Palombaro lungo. Deze centrale wateropslag is enorm en een kijkje waard. Houd rekening met de middagsluiting van veel bezienswaardigheden in Matera en Italië! Wij moeten er een tweede keer voor terugkomen.
Palombaro lungo was de centrale wateropslag voor de inwoners van Matera
Chiesa di Santa Maria di Idris en andere rotskerken
De Chiesa di Santa Maria di Idris is vanaf veel plekken in Matera te zien. Deze rotskerk is op een prachtig uitzichtpunt gelegen. De rots spreekt direct tot onze verbeelding en maakt dat we de kerk ook van binnen willen bekijken. Een beetje jammer is de hoge entreeprijs voor de korte tijd die je nodig hebt om de fresco’s binnen te bewonderen. Hetzelfde geldt voor het Complesso Rupestre Madonna delle Virtù e San Nicola dei Greci. Het is echt heel tof hoor, om binnen te kijken in zo’n rotskerk, zeker als er nog mooie fresco’s te zien zijn. We staan echter binnen tien minuten weer buiten en uiteindelijk zijn al die in de rotsen uitgehouwen ruimtes wel een beetje hetzelfde.
Voor alle bezienswaardigheden in Matera betaal je apart entree. Het is vaak maar 5 euro. Betaal je dit voor een aantal grotkerken en grotwoningen en ben je met een gezin? Dan loopt ’t bedrag snel op. Maak dus vooraf je keuzes: waar ga je wel en niet binnen?
Chiesa di Santa Maria di Idris en Complesso Rupestre Madonna delle Virtù e San Nicola dei Greci
De beste uitzichten op Matera aan de stadskant
Vanaf onze accommodatie aan de Via Casalnuovo lopen we in 5 minuten naar de eerste uitzichtpunten op Matera en de Sassi. Rechts van de Via Casalnuovo ligt een voetpad dat het ravijn volgt en schitterende uitzichten op Matera en de natuur rondom geeft. Dit deel van de stad hoort al bij de Sasso Caveoso. Je vindt hier overal al rotswoningen en in de rotsen uitgehakte ruimtes. Trappen leiden naar lager gelegen grotwoningen en andere paden. Hier begint ons verdwaalavontuur al direct.
Als we later wat meer onze weg weten te vinden, bezoeken we heel bewust een aantal andere uitzichtpunten van Matera. Zo staan we een hele tijd te genieten van het uitzicht bij Belvedere Luigi Gureicchio, terwijl een straatmuzikant de mooiste versie van “Volare” voor ons speelt. Belvedere Luigi Gureicchio is een van de belangrijkste uitkijkpunten van de Sassi van Matera. Het uitkijkpunt ligt aan een van de belangrijkste pleinen van Matera: Piazza Vittorio Veneto Hat is naast de ingang van Palombaro lungo, Matera’s oude cisterne. Het uitkijkpunt ligt direct tegenover de Basilica Cattedrale di Matera, waar je dus een geweldig zicht op hebt. Je ziet de cathedraal van de andere kant, met de Sasso ervoor vanaf uitzichtpunt Belvedere Raffaele Giura Longo, waar ik het uitzicht nóg mooier vind.
Belvedere Luigi Gureicchio en Belvedere Raffaele Giura Longo zijn twee van de mooiste uitzichtpunten van Matera
Wat mij betreft een nog veel beter uitzichtpunt op Matera is dat in de omgeving van de Fontana dell’Amore. Wij zoeken tevergeefs naar deze fontein die uit verschillende beelden bestaat. Hij blijkt ter restauratie tijdelijk verdwenen van éé van de mooiste plekjes van Matera. Op de plek waar de Via Muro met de Via San Giacomo kruist, moet je echt een kijkje nemen. De trappen van dit pad zelf zijn al heel schilderachtig, maar het uitzicht op de Sassi is waanzinnig. Volg je het pad naar boven, dan loop je via een smal pad tussen eeuwenoude huizen door, onder verschillende steunbogen: een indrukwekkend gezicht ook.
Doordat wij in eerste instantie niet wisten dat de Fontana dell’Amore tijdelijk was weggehaald, hebben we in de omgeving gezocht naar de juiste plek. Zo kwamen we via de trappen aan de andere kant van de heuvel bij toeval bij Belvedere di Piazza Giovanni Pascoli uit. We zijn wat heen en weer over de trappen gelopen en je hebt hier overal de mooiste uitzichten op een kant van Matera die wij niet veel gezien hebben. In de verte zien we het indrukwekkende Convento di Sant’Agostino liggen. De Église Saint-Jean-Baptiste die bovenaan de trappen staat is ook de moeite trouwens, zowel van buiten als van binnen.
Fontana dell Amore, Belvedere di Piazza Giovanni Pascoli en de trap ertussen
Mooiste plek zonsondergang met uitzicht op Matera
Een plek die wij 2 keer bezoeken is het dak van de San Pietro Barisano kerk. Overdag is het hier mooi, maar rond zonsondergang zeker. Deze hele omgeving biedt mooie uitzichten op Matera, maar het dak van de kerk is dé plek om naartoe te gaan voor de zonsondergang. Wij hebben een beetje pech, omdat de klokkentoren van de kerk, die pal voor je neus staat, niet verlicht wordt. Geen idee waarom, maar de lampjes gaan niet aan op de dag dat wij er zijn. Daarmee is de rest van de verlichte Sassi van Matera niet minder mooi. Als tegelijkertijd ook nog eens alle klokkentorens in de omgeving hun klokken luiden, is dat echt een magisch moment.
Check vooraf het tijdstip van zonsondergang en zorg dat je er een kwartiertje eerder bent. Dit is een populaire plek om de zonsondergang in Matera te zien. Kom je later, dan heb je misschien geen goed plekje aan de rand van het dak meer.
De foto linksboven van de San Pietro Barisano is genomen vanaf de Idris rotskerk, de andere 2 vanaf het dak van de kerk
Thank me later voor deze tip: je kunt dus slapen in een geweldige, eigen grotwoning met dakterras en dus privé genieten van ditzelfde uitzicht, van zonsopkomst tot zonsondergang. Als je een keer wilt splurgen tijdens je reis naar Puglia en Matera is DIT het moment om het te doen! Of reserveer een tafeltje bij Crialoss Bistro, om te dineren met hetzelfde uitzicht.
Steek over naar Parco Regionale della Murgia Materana
Eén van de gave dingen aan Matera is haar ligging op de rand van het ravijn en met uitzicht op het Parco Regionale della Murgia Materana aan de overkant. Op onze tweede dag in Matera dalen wij voorzichtig af in de kloof, om de hangbrug over de rivier over te steken. Aan de andere kant wacht een pittige, maar niet al te lange klim. Zodra we boven zijn passeren we de ene na de andere grot en zien we een aantal grotkerkjes, waarvan de meesten met een hek zijn afgesloten. De uitzichten op de Sassi van Matera vanaf deze kant zijn spectaculair. Om een wandeling naar dit natuurpark en haar grotten te maken heb je minimaal een halve dag nodig, om het niet te gehaast te hoeven doen. Om zoveel mogelijk in de schaduw te lopen vertrek je het beste direct in de ochtend. Doe dit niet hartje zomer, tenzij echt heel erg vroeg. Op een late herfstdag vinden wij het al behoorlijk warm. Op de terugweg gaan we even met onze voeten in het riviertje zitten en picknicken.
Parco Regionale della Murgia Materana
Je kunt het Parco Regionale della Murgia Materana ook met de auto bezoeken, maar dat is wat omslachtig als je al in Matera verblijft. Je rijdt een flink aantal kilometers om en moet dan parkeren bij de ingang van het park. Van daaruit moet je óf een kleine 2 kilometer over een vlakke, saaie weg lopen naar de plek waar de grotten zijn, óf wachten tot het busje vertrekt. Geen idee hoe vaak dat is, maar toen wij vóór ons bezoek aan Matera hier een kijkje namen, was er in de 15 minuten dat we er waren geen busje te zien. Ik vind de afdaling en klim door de kloof een veel toffere manier om naar het natuurpark te gaan! Wij zijn binnen een uur van het oude centrum van Matera bij Belvedere Murgia Timone in het park, één van de mooiste uitzichtpunten van Matera.
Slapen in een grotwoning in Matera
Matera is geen stad waar je een week nodig hebt om alles te zien en doen. Wij zijn slow travelers en hebben aan 2 dagen en 1 nacht voldoende. Vanuit Puglia zijn we ruim voor de middag in Matera en aan het eind van de volgende dag zijn we ook snel genoeg weer in Bari. Zo hebben we bijna 2 volle dagen in Matera gehad. Voor ons was dit meer dan genoeg om in rustig tempo alles te bekijken. Hoe tof is het om dan in een grotwoning te slapen! Voor langer dan een nacht zou ik niet in een grotkamer zonder ramen willen verblijven, maar een nacht in zo’n grotwoning is echt een ervaring. Dit super centraal gelegen en goed beoordeelde hotel met grotkamers heeft ook kamers op de hogere verdiepingen, mét ramen en een fantastisch uitzicht op de Sassi. Zo heb je keus.
overnachten in de Sassi van Matera, bijvoorbeeld in de grotwoning bij de tweelingtrappen!
Ben je maar met 2, dan heeft dit té schattige grothuisje met eigen voorzieningen alles wat je nodig hebt, aan de eerder genoemde Via Castelnuovo. Hier hebben wij zelf geslapen, in een kleinere variant van dit nieuwe appartement, waar je zelfs met een gezin van 4 kunt overnachten op steenworp afstand van het Castelnuovo wandelpad met één van de mooiste uitzichten op Matera.
