Onze gave 4×4 route door Kirgizië – met kaart

Onze 4×4 route door Kirgizië heeft ons op zoveel van de mooiste plekken van het land gebracht. Vanuit de hoofdstad Bishkek reden we naar epische plekken als Tash Rabat en Kel Suu. We namen ook minder bekende routes, dwars door uitgestrekte berglandschappen en over hoge passen. Ik deel onze route en tips om ook zelf met een 4×4 door Kirgizië te reizen. Wij hebben voor deze reis nog nooit in een 4×4 gereden, maar de vrijheid die je op deze manier in dit land ervaart is ongelooflijk. Ik kan het iedereen aanraden.

Onze 4×4 route door Kirgizië start in hoofdstad Bishkek A

Tenzij je met een eigen 4×4 naar Kirgizië reist zul je er eentje moeten huren. Dat kan eigenlijk alleen in Bishkek. Het is logisch dat je 4×4 route door Kirgizië daarom in Bishkek start. Die van ons in elk geval wel. Zorg ervoor dat je vooraf precies weet wat je voor de verhuur nodig hebt. In ons geval moet de 4×4 contant betaald worden en zijn paspoort en rijbewijs nodig. Een internationaal rijbewijs hebben we niet nodig geeft onze verhuurder aan. Wij hebben er nog eentje van een vorige reis en nemen die voor de zekerheid toch maar mee.

Wij hebben vooraf gerekend op een uurtje voor de formaliteiten en instructies over hoe we in de 4×4 moeten rijden. Dat blijkt een beetje aan de krappe kant. We zijn even voor 9 uur bij het kantoor en rijden er pas na 11 uur weg. We gaan dan eerst de tank helemaal vol gooien en inkopen doen in de Globus supermarkt. Hier in Bishkek is alles nog voorhanden; buiten de stad is dat heel anders. Uiteindelijk rijden we pas na de middag Bishkek uit, een paar uur later dan we vooraf ingecalculeerd hebben.

In Bishkek hebben we nog geen idee van de avonturen die ons te wachten staan

Via Burana Tower B en Konorchek Canyon C naar de zuidoever van Issyk-Kul

De snelweg tussen Bishkek en Issyk-Kul is niet wat je in gedachten hebt als je denkt aan een reis met de 4×4 door Kirgizië. Toch is die drukke vierbaansweg de realiteit van onze eerste 2 uurtjes op reis in onze UAZ Bukhanka. Door de eerder opgelopen vertraging en de drukte op de snelweg twijfelen we of we ons oorspronkelijke plan door moeten laten gaan. We willen graag de Konorchek Canyon in, een avontuurlijke wandeling door een bizar landschap, eindigend bij vuurrode rotsen in de meest aparte formaties.

We hebben echter ook al een uurtje rond gekeken bij de Burana Tower, een uurtje buiten Bishkek. Deze Middeleeuwse toren staat op de plek waar een nog oudere stad is geweest. Er zijn grafheuvels, petrogliefen en balbals te zien. Dat zijn zware stenen beelden met een gezicht en soms iets in de handen. Super interessant en we hebben er natuurlijk veel langer gekeken dan in eerste instantie gedacht. Zo zijn we uiteindelijk pas halverwege de middag in de buurt van de Konorchek Canyon. De afslag naar de Konorchek canyon zit pal aan de snelweg, maar niet op de plek waar Google maps aangeeft dat die zou zijn. Wij rijden er dan ook voorbij! Om terug te komen bij de juiste afslag (daar waar Krasny Most op Google maps staat), moeten we 10 kilometer omrijden. Er is namelijk niet eerder een mogelijkheid om de snelweg over te steken.

De Balbals in Burana bekijken we uitgebreid, de Konorchek Canyon doen we op de terugweg

Wij besluiten, ook omdat het al laat is, om de Konorchek canyon op de terugweg in onze route te doen. Dat kan omdat wij dezelfde route terug nemen. Volg je onze 4×4 route door Kirgizië via de Suusamyr vallei (zie verder naar beneden), dan zou ik een overnachting in de omgeving van Burana plannen en pas de volgende ochtend verder rijden naar Konorchek en Issyk-Kul. D

Via de Barskoon waterval over de Arabel pas E

Vooraf hebben we van de route naar de Barskoon waterval en over de Arabel pas niet zulke hoge verwachtingen. Des te meer onder de indruk zijn we van wat we aan deze typische 4×4 route aantreffen. Vanaf Issyk-Kul klimt de onverharde weg langzaam, tot we de indrukwekkende waterval in het oog krijgen. Hier staan nog veel naaldbomen in het bergachtige landschap. Je kunt naar de waterval toe klimmen, maar wij vinden het uitzicht vanaf de weg mooi zat. Na een groet aan (het standbeeld van) Joeri Gagarin rijden we door. De weg wordt snel nóg steiler. Andere 4×4’s hebben er weinig moeite mee, onze Russische UAZ vindt het af en toe pittig. We maken langzaam onze weg naar boven en hebben zo uitgebreid de tijd om te genieten van de ruige rotsachtige landschappen met nog slechts hier en daar gras.

Barskoon Valley, eenvoudige offroad route om mee te beginnen

De joerts verdwijnen ook helemaal uit beeld, als we de laatste meters naar de pas klimmen. De gletsjer boven ons komt steeds dichterbij. Ons benzinepeil slinkt dramatisch. Eenmaal over de pas kunnen we nog slechts “aaahhhh” en “ooohhhh” uitbrengen, als we de hoogvlakte met kristalhelder water en overal sneeuw en ijs op de nog hogere delen zien. We hebben ongelooflijk veel geluk en kunnen in een heerlijk zomerzonnetje in de heldere berglucht lunchen met overal marmotjes om ons heen. Wie wil kan nog verder klimmen, naar Kara-Say. Wij vinden dit ver genoeg met 2 kinderen achterin. We rijden terug naar Issyk-Kul om de rest van de middag te SUPpen. Reken op 4 tot 6 uur om naar de Arabel pas en terug te rijden, afhankelijk van de plek waar je omkeert en het aantal stops dat je maakt.

In de zomermaanden is het voor ervaren 4×4 chauffeurs mogelijk om in westelijke richting door te steken naar Naryn. Deze avontuurlijke route hebben wij als 4×4 newbies aan ons voorbij laten gaan.

Flinke hellingen en fenomenale uitzichten op de Arabel pas

Vanuit de zuidoever van Issyk-Kul kun je ook verder naar het oosten rijden en via Karakol naar het afgelegen Engilchek gaan, een spookstadje midden tussen de hoge toppen van het Tienshan gebergte. Wie weet.. als onze kinderen ouder zijn.

Een rondje Mars Canyon en Aksay Canyon F

Voor we naar Kochkor rijden vanaf Issyk-Kul, maken we nog 2 stops vlakbij onze overnachtingsplek aan het Issyk-Kul meer. De Fairytale Canyon bij Issyk-Kul, die kent iedereen wel en daarvoor heb je echt geen 4×4 nodig. Voor de Mars canyon is een 4×4 wél handig. De kans is groot dat je anders vast komt te zitten in de rivierbedding waar je doorheen moet rijden om er te komen. Wij zijn er de enige bezoekers en genieten in stilte van onaards mooie landschappen.

Mars Canyon en Aksay Canyon zijn gave plekken aan de zuidkant van Issyk-Kul

Minstens even mooi is de Aksay canyon, aan de andere kant van de zuidelijke weg van Issyk-Kul. Wij nemen de onverharde route tussen Bokonbaevo en Tortkël naar rechts. Op goed geluk navigeren we in de richting van Aksay. Geen aanrader, want ondanks dat de weg af en toe best een uitdaging is voor ons als onervaren 4×4 bestuurders, zijn de uitzichten niet bijzonder. Je kunt het beste de afslag bij het dorpje Ak Say nemen en dan rechtstreeks naar de Aksay Canyon nemen. Je rijdt dan dwars door de canyon die dwars door een door erosie sterk uitgesleten landschap loopt. Na een korte, mooie route kom je op een mooi strand bij het Issyk-Kul meer uit. Tel voor een bezoek aan Mars Canyon en Aksay Canyon minimaal 3 uur op bij je reistijd naar Kochkor, meer als je ook in het meer wilt zwemmen. Let op: we zien andere 4×4 bestuurders in de problemen komen door het strand op te rijden. Blijf op het hardere deel van het zandpad!

naar Kochkor G en via Jalpak Bel H naar Naryn I

Van de zuidelijke Issyk-Kul oever kun je via de Tosor pas naar Naryn rijden. Mensen noemen het “one of the best mountain drives in the world”. Uiteraard willen wij die ook graag met onze 4×4 doen. Helaas zijn in de jaren voor wij naar Kirgizië afreizen verschillende mensen in de problemen gekomen op deze route. Onze verhuurder is er zelfs een 4×4 helemaal kwijt geraakt. Andere zijn zwaar beschadigd. Het is daarom niet langer toegestaan om met een gehuurde UAZ Bukhanka de Tosor pas over te steken, in elk geval niet door onze verhuurder. Zo jammer. Wij rijden dus via de asfaltweg naar Kochkor, maar bedenken een alternatief, waardoor we toch kunnen offroaden en het gebergte van de Tosor pas van de andere kant kunnen ervaren.

Onze 4×4 route door Kirgizië op de kaart met de alternatieve terugweg via Sussamyr

In de omgeving van Kochkor zijn genoeg plekken om wild te kamperen. Waar we bij Issyk-Kul, tijdens onze eerste nachten, nog een joert hebben gehuurd, slapen wij nu in onze bus. Wat een ervaring. We zijn helemaal om en slapen ook de komende nachten veelal in onze 4×4. Na een nacht aan een snelstromend riviertje net ten noorden van Kochkor rijden wij een klein eindje over het asfalt richting Naryn, om bij Sarybulak de afslag naar Jalpak Bel in het oosten te nemen. Buiten het dorpje laten we het asfalt achter ons en volgen we een riviertje langs schitterende berglandschappen. Ongemerkt klimmen we steeds verder en wijken de bergen verder naar achteren tot we op een hoogvlakte rijden. Hier zijn de kleuren zo helder, dat het bijna pijn doet aan onze ogen. In de verte zien we de besneeuwde toppen, die langzaam dichterbij komen.

Dan weer is het landschap meer rotsachtig, dan zien we alleen groene grasheuvels. Hier en daar zien we een joert en zijn families in de weer met hun paarden en grote kuddes koeien. Een familie die met hun joert en dieren op weg is naar een nieuwe plek vraagt ons of we hun vader een lift kunnen geven. Helaas, we weten nog niet waar we vannacht slapen en of we Naryn zullen halen. Heerlijk dit!

wildkamperen bij Kochkor, inslaan op de markt en de bergen weer in

Natuurlijk halen we Naryn niet. We maken ontelbare fotostops en zijn helemaal lyrisch als we enorme kuddes jaks zien grazen. Geen idee hoe hoog we inmiddels zijn, maar we kunnen de besneeuwde toppen voor ons gevoel bijna aanraken. We zien mensen hun paarden melken, om kumuz te maken.

De zon zakt al aardig, als we nog altijd niet bij de Jalpek Bel pas zijn. Bij de Karasaz Jailoo overwegen we om aan te kloppen bij één van de joerts om te vragen of we kunnen overnachten. Vanwege mijn enorme dierenallergie besluiten we toch om dat niet te doen. We proberen de pas over te gaan en af te dalen naar een hoogte waar we in onze 4×4 kunnen slapen.

op weg naar de Jalpek-Bel pas

Let op als je deze route volgt: bij de brug over de rivier moet je rechtsaf en niet rechtdoor. Bij de volgende twijfelachtige afslag moet je opnieuw rechts aanhouden en niet links. Ga je links, dan ga je de Tosor pas over van de andere kant.

Uiteindelijk zijn we dan bij de pas, een waanzinnig mooi stukje Kirgizië, zeker in de bijna ondergaande zon. Gauw dalen we de andere kant af, in een dal met steile bergwanden links en rechts, zonder vlakke stukken waar we eventueel ons kamp voor de nacht zouden opslaan. In het allerlaatste beetje daglicht komen we aan bij een miniscuul dorpje in een vlakker deel, naast de rivier. Ik denk dat het Oruk Tam heet, op de kaart. Wij vinden het de ideale plek om de maan op te zien komen en ons prutje te koken, voor we de UAZ in duiken. Wat een avontuur dit!

omgeving Jalpek-Bel pas

Tash Rabat J en Kel Suu L

Vanaf onze overnachtingsplek bij Oruk Tam, rijden we over ruige berghellingen, vol rotsen en naaldbomen, naar Eki-Naryn en later naar Naryn. Van hieruit gaan we naar de oude Karavanserai Tash Rabat en naar het fenomenale Kel Suu meer. Ook dat is een avontuur dat we niet gauw vergeten. In een apart blog beschrijf ik deze geweldige reis naar Kel Suu en de opties die je hebt op er te komen via Tash Rabat of Naryn uitgebreid.

naar Song Kul M via de zuidelijke route

Na onze trip naar Kel Suu keren we voor 1 nachtje terug naar Naryn. Het voelt fijn, om even weer in de bewoonde wereld te zijn. We kopen nog 1 keer flink in bij de Globus supermarkt, voor we aan de westkant Naryn uit rijden, om de gelijknamige rivier te volgen. Op deze weg zijn we alleen blij met de 4×4 op de stukken wegwerkzaamheden. Dat verandert als we de afslag nemen bij Ak-Tal, niet veel meer dan een benzinepomp bij een kruising. Al gauw wordt het landschap fotogenieker. We volgen een stroompje en parkeren onze 4×4 verderop onder een par bomen, waar we noodles klaarmaken voor de lunch.

De fantastische 4×4 route door de Kok Kiya vallei naar Kel Suu

Na de lunchstop zien we al stijgend over de zandweg een aantal prachtige, historische tombes. De landschappen worden bergachtiger en de weg steeds steiler. Haarspeldbocht na haarspeldbocht wordt het uitzicht dramatischer. Onze Katinka, zoals we onze UAZ Bukhanka genoemd hebben, heeft het zwaar. We worden zelfs door een oude Mercedes, afgeladen met lokale mensen, ingehaald. Misschien komt dat ook wel door de vele fotostops die we maken. Dennenbomen maken langzaam plaats voor rotsblokken. Als we de pas over zijn, zien we daar één van de beroemdste meren van Kirgizië voor ons.

Hierboven staan weer overal joerts. We willen graag kijken bij het melken van de merries, maar de oma van de familie jaagt ons weg. Ze wil geen pottenkijkers. De buurvrouw verderop hangt haar was net op achter de joert en wuift ons wel vrolijk toe. Ons doel van vandaag is de overkant van Song Kul, waar morgen het Kochkor Fest zal worden gehouden, een cultureel festival met lokale tradities, eten en sporten. We weten alleen niet exact op welke plek dat is en wifi hebben we al lang niet meer. We kunnen het dus niet opzoeken.

Zo mooi, via de zuidelijeke route naar Song Kul

Onze 4×4 is hier niet heel helpend. De weg is vlak, maar met diepe groeven. Nieuwere 4×4’s suizen ons voorbij, maar ons busje ploetert voort. Tegen zonsondergang hebben we de overkant bereikt en weet de eigenaar van een klein, maar uiterst vriendelijk joertenkamp ons te vertellen dat het Kochkor Fest hier morgen vlakbij is. Wij mogen gratis onze 4×4 naast het kamp parkeren en zelfs van de wc en douche (!!) gebruik maken.

De volgende ochtend rijden onze meiden een uurtje paard, voor we de laatste kilomters afleggen naar de plek waar we al muziek horen en een stuk gras is afgezet. We luisteren naar traditionele muziek, helpen mee om vilten kleden te maken, eten heerlijke Kyrgische gerechten en zien paardenspelen. Reis je rond in Kirgizië, met of zonder 4×4, dan mag je een cultureel festival als dit eigenlijk niet overslaan.

Kochkor Fest op de oevers van Song Kul

Korte of lange weg terug naar Bishkek

Vanuit Song Kul kun je de Kalmak-Ashuu pas oversteken, terug naar Kochkor. Vanuit Kochkor volg je dan de geasfalteerde weg terug naar Bishkek. Een beetje een saai einde van deze 4×4 route door Kirgizië misschien. Hoewel de uitzichten vanaf de weg over de pas geweldig zijn, is de asfaltroute daarna net wat minder inspirerend. Een groot deel van die route heb je dan op de heen weg ook al gereden.

Je kunt er ook voor kiezen om vanuit Song Kul de Karakeche pas over te steken en via Kyzyl-Oi N naar de Suusamyr vallei door te steken. Dit was de planning in onze originele 4×4 route door Kirgizië, toen we nog dachten dat er rond de datum dat wij daar zouden zijn een cultureel festival in Kyzyl-Oi zou zijn. Niets zo onvoorspelbaar als festivaldata in Kirgizië en dus moesten we ons plan aanpassen. Als we tenminste bij het Kochkor fest op de oever van het Song Kul meer wilden zijn. En dat wilden we.

De Kalmak-Ashuu pas tussen Song Kul en Kochkor over en laatste nachtje wildkamperen

Wij kiezen er daarom voor om de saaie route terug naar Bishkek te nemen, waar we die middag nog onze 4×4 moeten inleveren. Wij maken dan nog een beeline naar Karakol en de noordelijke oever van Issyk-Kul, voor we vanuit Bishkek via de Suusamyr vallei naar Oezbekistan terug reizen. Dat doen we allemaal alleen niet met een 4×4, maar met een combinatie van het OV en een taxi. De Suusamyr vallei en de route er naartoe zijn echt schitterend. Achter elke bocht is er weer een totaal ander uitzicht. Onderweg komen we heel veel (semi-)nomaden tegen en overal kun je bij lokale families in een joert slapen. Als je de kans hebt: neem Suusamyr zeker op in je 4×4 route door Kirgizië!

Suusamyr vallei O: geweldige plek in 4×4 route door Kirgizië

In de verte piepen overal besneeuwde toppen boven de uitgestrekte groene heuvels uit. Die heuvels, begroeid met kort gras, worden door (semi-)nomaden gebruikt om met hun enorme kuddes vee rond te trekken. In het weidse landschap galopperen paarden ons soms tegemoet en staan hier en daar eenzame joerts. Sommige families hebben er een pipowagen naast gezet, zeker zij die dichter bij de weg staan. Overal is kumuz te koop, de gefermenteerde paardenmelk die de nationale drank van de Kirgiezen is. We maken tientallen stops, om een poging te doen het indrukwekkende berglandschap op een foto te vangen (lukt niet!) en om kennis te maken met de bevolking. Onze meiden spelen met de puppies, de katten, de ezels en geitjes.

Neem de Suusamyr Valley op in je 4×4 route door Kirgizië – krijg je geen spijt van

Het is me vooraf niet gelukt om accommodatie online te boeken, want er zijn hier slechts de lokale joerten. Er zijn echter slaapplekken genoeg. Bordjes nodigen gasten uit om te blijven overnachten. Wat een geweldige plek is dit. Deze wil je echt in je 4×4 route door Kirgizië opnemen!

Extra tips om maximaal van je 4×4 avontuur te genieten

Reizen door Kirgizië kost tijd, veel tijd. Er zijn veel kuilen, de uitzichten vragen er constant om op de rem te trappen voor een fotostop en er steken geregeld dieren over. Plan dus niet te veel kilometers op een dag, anders vergeet je misschien te genieten. Wat je navigatie je ook vertelt, ga ervan uit dat je nergens meer dan 40 tot 50 kilometer per uur als gemiddelde snelheid haalt, behalve misschien op het stukje snelweg tussen Bishkek en Issyk-Kul. Onze oude UAZ Bukhanka redt ook daar niet meer dan 80 kilometer per uur, maar heb je een goede, nieuwe en sterke 4×4, dan kun je hier wel doorrijden, als het niet te druk is.

De fantastische landschappen die we tijdens onze roadtrip door Kirgizië tegenkomen

Zorg ervoor dat je materiaal in orde is. Check voor vertrek bij de verhuurder of je 4×4 in goede staat is en of je reparatiemateriaal en een reserveband bij je hebt. De wegen zijn echt op veel plekken in slechte staat. Onze verhuurder vertelt dat hun record staat op 3 lekke banden binnen een uur. Wij hebben zelf geen enkele lekke band gereden, maar wel een scheur opgelopen, die gelukkig niet voor problemen heeft gezorgd.

Misschien een inkoppertje, maar zorg dat je je route goed hebt voorbereid en die ook offline kunt volgen. Google maps is redelijk waardeloos in Kirgizië. Wij hebben, op advies van andere reizigers, ergens halverwege de Tsjechische app Mapy.cz gedownload. De geschatte reistijden slaan nergens op, maar verder is dit de meest accurate kaart gebleken, ook later buiten Kirgizië. Neem voor de route die je die dag gaat afleggen voldoende eten, drinken en brandstof mee.

Brandstof is in Kirgzië niet van de beste kwaliteit. Een 4×4 verbruikt altijd al meer dan een gewone auto, maar reken erop dat dit in Kirgizië nóg harder gaat. Op doorgaande routes vind je voldoende tankstations in de stadjes, maar ga je van het gebaande pad, dan zorg je het beste dat je helemaal vol vertrekt.

Lees meer over Azië: